Page 322 - เอกสารฝนหลวง
P. 322
ประมวลและยืนยันผลสัมฤทธิ์ฯ เอกสารเฉลิมพระเกียรติฝนหลวง
ข้อสังเกต ข้อสันนิษฐาน และความเข้าใจต่อปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้น
การปฏิบัติการท าฝนตามแผนปฏิบัติการประจ าวันพระราชทานตามขั้นตอนที่ 1 – 3 ดังกล่าว
ข้างต้น มีปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นทั้งในระหว่างการปฏิบัติการของแต่ละขั้นตอน ซึ่งพอประมวลเป็น
ข้อสังเกต ข้อสันนิษฐาน และความเข้าใจโดยสรุปได้ดังนี้:
ข้อสังเกต
- ในวันปฏิบัติการที่ท้องฟ้าโปร่ง ไม่มีเมฆเดิมก่อตัวอยู่ก่อน ในการปฏิบัติการ
ขั้นตอน 1 สังเกตเห็นเมฆเกิดใหม่ด้วยสายตาได้อย่างชัดเจน ทั้งเมฆเป็นปุยสีขาวและสีเทา
- ในวันปฏิบัติการที่ท้องฟ้ามีเมฆเดิมก่อตัวกระจายอยู่บ้างแล้ว สังเกตเห็นเมฆ
เกิดใหม่เสริมเมฆเดิมให้มีปริมาณเมฆชั้นต ่าเพิ่มมากขึ้น เมฆเดิมมีสีเทาเข้มขึ้นและเจริญเติบโต
มีขนาดใหญ่ขึ้นและยอดเมฆสูงขึ้น
- เมฆเกิดใหม่แต่มีขนาดเล็กเป็นปุยขาวบางๆ พอสังเกตเห็นได้ด้วยตาเปล่า
คงรูปเป็นเมฆได้ชั่วขณะสั้นๆ ก่อนสลายตัว หรือถูกชักน าเข้ารวมกับเมฆก้อนใหญ่กว่าที่ลอยอยู่ใกล้ๆ
ข้อสันนิษฐาน
- เมฆเกิดใหม่ที่มีขนาดเล็กเป็นปุยสีขาวบางๆ มีความหนาแน่นยังไม่เพียงพอ
ท าให้อณูน ้าขนาดเล็กมากในเมฆเกิดใหม่ดังกล่าวระเหยน ้าออกจากแกนกลั่นตัว เป็นเหตุให้เมฆเกิดใหม่
ดังกล่าวสลายตัว
- เมฆเกิดใหม่ที่สลายตัวดังกล่าวข้างต้น ไอน ้าที่ระเหยออกไปและแกนกลั่นตัว
ยังคงด ารงอยู่ในกลุ่มอากาศนั้นและถูกชักน าเข้าไปรวมกับเมฆเกิดใหม่ หรือเมฆเดิมที่ยังคงรูปหรือ
คงสภาพเป็นเมฆก้อนที่อยู่ใกล้หรือที่อยู่ใต้ลม และกลั่นตัวเป็นหยดน ้าขนาดเล็กเข้าไปเกาะกลั่นตัว
รอบหยดน ้าขนาดที่ใหญ่ในเมฆดังกล่าว เสริมการเจริญเติบโตเป็นหยดเมฆที่มีขนาดใหญ่ยิ่งขึ้น
ความเข้าใจ
การก่อเกิดเมฆใหม่ในขั้นตอนที่ 1 เกิดขึ้นจากกระบวนการกลั่นตัว (Condensation
Process) ขององค์ประกอบความชื้น อุณหภูมิ และแกนกลั่นตัว ซึ่งเป็นกิจกรรมหรือกลไกเริ่มแรก
ของการเกิดเมฆ และเริ่มเกิดกิจกรรมหรือกลไกในเมฆในขั้นตอนที่ 2 และที่ 3 อย่างต่อเนื่อง
เช่น กระบวนการกลั่นตัว กระบวนการลอยตัวขึ้น (Updraft) และการจมตัวลง (Downdraft) ของ
มวลอากาศ กระบวนการชนและรวมตัวกัน (Collision และ Coalers Process) กระบวนการแตกตัว
(Breaking Process) ทฤษฎีปฏิกิริยาลูกโซ่ของแลงเมียร์ (Langmir Chain Reaction) เป็นต้น
276