Page 323 - เอกสารฝนหลวง

ประมวลและยืนยันผลสัมฤทธิ์ฯ เอกสารเฉลิมพระเกียรติฝนหลวง

สรุปผลการปฏิบัติการตามแผนปฏิบัติการท าฝนประจ าวันพระราชทาน

 สภาพปัญหา

เนื่องจากพื้นที่เป้าหมายปฏิบัติการหลักของทั้งสองจังหวัดตั้งอยู่ติดกับทะเล ซึ่งทอดยาว
ไปตามชายฝั่งทะเลด้านทิศใต้ ห่างจากเขตแดนด้านทิศเหนือเป็นระยะทางค่อนข้างแคบ กล่าวคือจังหวัด

ระยองเป็นระยะทางเฉลี่ยประมาณ 45.50 กิโลเมตร ส่วนที่แคบที่สุดประมาณ 42.84 กิโลเมตร และ

ส่วนที่ห่างที่สุดประมาณ 47.81 กิโลเมตร โดยเฉพาะพื้นที่เป้าหมายหวังผลซึ่งเป็นสวนผลไม้ของทั้ง
สองจังหวัดทอดยาวไปตามชายฝั่งทะเลด้านใต้ดังกล่าว หรือเป็นพื้นที่เป้าหมายปฏิบัติการตอนล่าง

จึงยิ่งแคบลงไปอีก ประกอบกับนักวิชาการและนักบินยังไม่คุ้นเคยกับสภาพภูมิอากาศและสภาพภูมิประเทศ

ซึ่งมีอิทธิพลต่อการเกิดเมฆ เกิดฝนของพื้นที่เป้าหมายปฏิบัติการ และเป็นการปฏิบัติการท าฝนให้กับ

จังหวัดชายทะเลของภาคตะวันออกเป็นครั้งแรก จึงเป็นพื้นที่เป้าหมายปฏิบัติการที่ท้าทาย โดยเฉพาะ
การบังคับและชักน าให้เกิดฝนตกลงสู่พื้นที่เป้าหมายหวังผลประจ าวันที่ก าหนด พอสรุปผลสัมฤทธิ์ได้ดังนี้

 ช่วงเริ่มแรกปฏิบัติการใน 7 วันแรก วันที่ 17 มีนาคม – 3 เมษายน 2515

ด้วยสภาพปัญหาดังกล่าวข้างต้น ในช่วงเริ่มแรกปฏิบัติการ เมฆเกิดใหม่ที่ก่อตัวตาม
ชายฝั่งทะเลเคลื่อนตัวเจริญเติบโตเข้าสู่พื้นที่เป้าหมายปฏิบัติการหวังผลในแผ่นดิน ซึ่งมีเมฆบางกลุ่ม

อยู่ในสภาพแก่ตัวพอที่บังคับให้เกิดฝนตกได้ ก่อนที่จะเคลื่อนตัวเข้าสู่พื้นที่เป้าหมายปฏิบัติการตอนบน

และเคลื่อนตัวพ้นจากเขตแดนด้านทิศเหนือเข้าสู่จังหวัดใต้ลมของทั้งสองจังหวัดเป้าหมายตามล าดับ
บางส่วนของเมฆโดดเดี่ยว (Isolated Clouds) และกลุ่มเมฆ (Band Clouds) ซึ่งก าลังเจริญเติบโตจน

ใกล้จะแก่ตัว และเคลื่อนตัวพ้นพื้นที่เป้าหมายหวังผลเข้าไปอัดรวมตัวกับกลุ่มเมฆฝนที่เกาะติดอยู่

ตามลาดเขาด้านรับลมในพื้นที่เป้าหมายปฏิบัติการเช่น เขาสอยดาว เขาโป่งน ้าร้อน เขาคิชฌกูฎ

เขาสระบาป ของจังหวัดจันทบุรี และเขาชะเมาของจังหวัดระยองเป็นต้นไป ซึ่งปกคลุมด้วยป่าไม้ที่
อุดมสมบูรณ์ เกิดฝนตกลงสู่พื้นเมฆหรือกลุ่มเมฆที่อยู่เหนือลมยังเคลื่อนตัวเข้าไปเสริมกลุ่มเมฆฝนที่

เกาะติดอยู่ตามลาดเขาด้านรับลมดังกล่าว ท าให้อาณาเขตฝนตกขยายตัวสวนทิศทางลมเข้าสู่พื้นที่ราบ

เชิงเขา แต่ไม่สามารถขยายอาณาเขตฝนตกลงมาถึงพื้นที่เป้าหมายหวังผลที่ก าหนด

 ทรงคิดค้นเทคนิคพระราชทานให้ปฏิบัติการชักน ากลุ่มฝนเข้าสู่เป้าหมายหวังผล

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงตรวจสอบวิเคราะห์และประเมินผลจากรายงานการปฏิบัติการ

ตามแผนฯ พระราชทานประจ าวันอย่างถี่ถ้วนและใกล้ชิด โปรดเกล้าฯให้ถวายรายงานผ่านข่ายวิทยุ
ต ารวจถึงพระองค์ก่อน 22:00 น. ทุกวัน นอกจากจะพระราชทานแผนปฏิบัติการประจ าวันในวันรุ่งขึ้น

แก่คณะปฏิบัติการฯ คณะที่ 2 ในเวลาประมาณ ตี 1 ตี 2 แล้ว ยังพระราชทานข้อแนะน าทางเทคนิค

ซึ่งทรงคิดค้นขึ้นมาเพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าว เพื่อให้สามารถปฏิบัติการบังคับหรือชักน าให้ฝนตก
ลงสู่พื้นที่เป้าหมายหวังผลที่ก าหนดได้อย่างสัมฤทธิ์ผลและแม่นย า ดังนี้:

277