Page 357 - เอกสารฝนหลวง

ประมวลและยืนยันผลสัมฤทธิ์ฯ เอกสารเฉลิมพระเกียรติฝนหลวง

อยู่ในส่วนที่เป็นเมฆอุ่น (Warm Cloud) ที่มีอุณหภูมิสูงกว่า 0 องศาเซลเซียส ที่ระดับประมาณ
18,000 ฟุต สูงกว่านั้นขึ้นไปเป็นส่วนของเมฆเย็น (Cool Cloud) ซึ่งมีอุณหภูมิตํ่ากว่า 0 องศาเซลเซียส

ยิ่งสูงเท่าใดอุณหภูมิยิ่งลดตัวลงเป็นเมฆเย็นยิ่งยวด (Super Cooled Cloud) ซึ่งมีอุณหภูมิ -8 ถึง -10

องศาเซลเซียส ที่ระดับ 22,000 ฟุตขึ้นไป ซึ่งเป็นย่านที่เกิดผลึกนํ้าแข็ง ลูกเห็บ และหิมะ

สารทดลองหรือสารทําฝน

 เดิมเรียกว่าสารเคมีทดลองที่ใช้ในการปฏิบัติการค้นคว้าทดลองและเรียกว่าสารเคมีทําฝน

ที่ใช้ในการปฏิบัติการฝนหลวงหวังผลมาตั้งแต่เริ่มแรกโครงการ แต่ได้สร้างความเข้าใจผิดในหมู่
ราษฎรว่า นํ้าฝนที่ตกลงมาจากปฏิบัติการใช้อุปโภคและบริโภคไม่ได้ จึงหลีกเลี่ยงมาใช้คําว่า

สารทดลองและสารทําฝนแทน อย่างไรก็ดีสารเหล่านั้นดังกล่าวได้ผ่านการวิเคราะห์และวิจัย
อย่างรอบคอบแล้วว่า นํ้าฝนที่ตกลงมาจากการปฏิบัติการไม่มีพิษภัยหรือเป็นอันตรายต่อมนุษย์

หรือสัตว์ หรือพืช รวมทั้งสิ่งแวดล้อมแต่อย่างใด ใช้อุปโภคบริโภคได้เช่นเดียวกับนํ้าฝนธรรมชาติ
จากการวิเคราะห์พบว่านํ้าฝนจากปฏิบัติการมีสิ่งเจือปนตํ่ากว่าและบริสุทธิ์กว่าเกณฑ์มาตรฐานที่

กําหนดไว้โดยกองอาชีวะอนามัย กระทรวงสาธารณสุข และองค์การอนามัยโลกแห่งสหประชาชาติ

 เทคโนโลยีการทําฝนเป็นกระบวนการดัดแปรสภาพอากาศ โดยการใช้สารทําฝน

ในแต่ละขั้นตอนกรรมวิธี เพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางฟิสิกส์ของกลุ่มอากาศและฟิสิกส์ของเมฆ

(Cloud Physics) ทําให้เกิดกิจกรรมและกลไกในกลุ่มอากาศและในเมฆดังกล่าว ช่วยเร่งเร้าให้กระบวนการ
เกิดฝนเร็วขึ้น และทวีปริมาณมากขึ้น

 ฉะนั้นการพัฒนาเทคโนโลยีจึงดําเนินการพร้อมหรือควบคู่กับการพัฒนาสารทําฝน
เพื่อให้ได้สารทําฝนที่มีคุณสมบัติตรงตามความต้องการทางวิชาการในแต่ละขั้นตอนกรรมวิธีของเทคโนโลยี

การทําฝน

 สารทําฝน (Rainmaking Substance) ต้องเป็นสารที่มีคุณสมบัติดูดซับความชื้นได้ดี
เมื่อดูดซับความชื้นจนอิ่มตัวแล้ว จะเกิดการเปลี่ยนแปลงทางฟิสิกส์กับกลุ่มอากาศหรือฟิสิกส์ของเมฆ

พอที่จะจําแนกตามปฏิกิริยาทางฟิสิกส์ที่แตกต่างกัน ดังนี้

กลุ่มที่ 1 : เป็นกลุ่มแกนกลั่นตัวของเมฆ (Cloud Condensation Nuclei–CCN) ทําหน้าที่

เป็นแกนกลั่นตัวเมื่อดูดซับความชื้นจนอิ่มตัวแล้ว ไม่เกิดปฏิกิริยาที่ทําให้เกิดการเปลี่ยนแปลง

ทางฟิสิกส์หรือไม่ทําให้อุณหภูมิสูงขึ้นหรือตํ่าลง แต่ยังคงเป็นแกนกลั่นตัวที่เป็นสารละลายเข้มข้น
ที่มีความตึงผิวสูง ที่ชักนําไอนํ้าและอณูนํ้าในเมฆเข้ามาเกาะกลั่นตัวโดยรอบเจริญเติบโตเป็นหยดเมฆ

ที่มีขนาดใหญ่ยิ่งขึ้น รวมตัวกันเป็นเมฆเกิดใหม่และเสริมเมฆเดิมที่ก่อตัวอยู่แล้วให้เจริญเติบโตใหญ่
และรวดเร็วยิ่งขึ้น ขณะที่เกิดกระบวนการกลั่นตัวจะคายความร้อนแฝงออกมาทําให้กลุ่มอากาศ

ในเมฆลอยตัวขึ้นในแนวตั้ง (Updraft) แต่ยังไม่รุนแรงนัก สารทําฝนในกลุ่มนี้ที่โปรดเกล้าฯ ให้

309