Page 358 - เอกสารฝนหลวง
P. 358
ประมวลและยืนยันผลสัมฤทธิ์ฯ เอกสารเฉลิมพระเกียรติฝนหลวง
ใช้คือ ผงเกลือทะเล (Sea salt powder) ที่ละเอียดจนเป็นแป้งจึงเรียกกันว่าผงเกลือแป้ง เพื่อให้สั้น
และง่ายต่อการพระราชทานแผนและการถวายรายงานผลการปฏิบัติการประจําวัน โปรดเกล้าฯ ให้
เรียกเป็นรหัสเรียกขานว่า สูตร 1
กลุ่มที่ 2 : เป็นสารที่อยู่ในกลุ่มที่เมื่อดูดซับความชื้นแล้วเกิดปฏิกิริยาทางฟิสิกส์ทําให้
อุณหภูมิสูงขึ้น (Exothermic Substance) จึงเรียกกันว่าเป็นสูตรร้อน เมื่อดูดซับความชื้นจนอิ่มตัว
แล้วจะกลายเป็นแกนกลั่นตัวแบบสารละลายเข้มข้นที่มีความตึงผิวสูงที่ชักนําไอนํ้าและอณูนํ้าในเมฆ
เข้ามาเกาะกลั่นตัวโดยรอบและปล่อยความร้อนแฝงออกมา ความร้อนที่เกิดจากปฏิกิริยาทางฟิสิกส์
ดังกล่าวข้างต้นรวมกับความร้อนแฝงจากกระบวนการกลั่นตัว ทําให้กลุ่มอากาศในเมฆลอยตัวขึ้น
ในแนวตั้งรุนแรงยิ่งขึ้น ในระยะเริ่มแรกการปฏิบัติการค้นคว้าทดลองควบคู่กับการปฏิบัติการหวังผล
โปรดเกล้าฯ ให้ใช้สารทําฝนกลุ่มนี้ 2 ชนิด และแต่ละชนิดเรียกเป็นรหัส ดังนี้ :
สูตร 6 คือผงแคลเซี่ยมคลอไรด์ (Calcium Chloride)
สูตร 9 คือผงแคลเซี่ยมคาร์บายด์ (Calcium Carbide)
กลุ่มที่ 3 : เป็นกลุ่มสารที่เมื่อดูดซับความชื้นแล้วเกิดการเปลี่ยนแปลงทางฟิสิกส์ทําให้
อุณหภูมิลดตํ่าลง จึงเรียกกันว่าเป็นสูตรเย็น เมื่ออิ่มตัวกลายเป็นแกนกลั่นตัวแบบสารละลาย ชักนํา
ให้ไอนํ้าและอณูนํ้าในเมฆเข้ามาเกาะกลั่นตัวเป็นหยดเมฆ (Cloud Droplet) ที่มีขนาดใหญ่ยิ่งขึ้น
ขณะที่เกิดกระบวนการกลั่นตัวคลายความร้อนแฝงออกมาเช่นเดียวกัน ทําให้มวลอากาศลอยตัวขึ้น
ในแนวตั้งเช่นเดียวกับกลุ่มที่ 1 และกลุ่มที่ 2 โปรดเกล้าฯ ให้ใช้ผงยูเรีย เป็นสูตรเย็น และใช้รหัส
เรียกขานว่าสูตร 4 และใช้นํ้าแข็งแห้ง (Dry Ice หรือ Solid Carbon dioxide) ในรูปลูกบาศก์นิ้วและ
เกล็ดนํ้าแข็งแห้ง เป็นสูตรเย็นยิ่งยวด -78 องศาเซลเซียส และเรียกเป็นรหัสว่าสูตร 3 ในการ
ปฏิบัติการค้นคว้าทดลองการทําฝน และปฏิบัติการทําฝนหวังผล
สรุปการพัฒนาสารทําฝน
สรุปแล้วได้มีการดําเนินการพัฒนาสารทําฝน โดยผ่านกระบวนการปฏิบัติการค้นคว้าทดลอง
การทําฝนอย่างเป็นขั้นเป็นตอนตามกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ ตั้งแต่ พ.ศ. 2512 – 2516
จนผลสัมฤทธิ์เป็นที่พอพระทัยและทรงมั่นพระทัยในความเป็นไปได้ จึงโปรดเกล้าฯ ให้ใช้เป็น
สารทําฝนในการปฏิบัติการทําฝนหวังผล เพื่อยืนยันผลสัมฤทธิ์จนแน่พระทัย จึงโปรดเกล้าฯ ให้ใช้
เป็นสารทําฝนหลัก โดยแบ่งเป็นกลุ่มและสูตรดังกล่าวข้างต้น สรุปลําดับการพัฒนาสารทําฝนได้
ดังนี้ :
พ.ศ. 2512 ปฏิบัติการค้นคว้าทดลองการทําฝนในท้องฟ้าครั้งแรกด้วยนํ้าแข็งแห้ง สารละลาย
นํ้าทะเลเข้มข้นและนํ้าเปล่า ก่อนนําเข้าสู่การปฏิบัติการหวังผลในปีต่อๆ ไป
310
