Page 13 - 07_ความรเบยงตนเกยวกบกฎหมาย_Neat

๔

¤ÇÒÁสํา¤Ñޢͧ¡®ËÁÒÂ
กฎหมายมีความสําคัญยิ่งตอการอยูรวมกันของสังคม จึงมีความสําคัญดังนี้

๑. เปนเครื่องมือในการบริหารประเทศ
๒. เปนเครื่องมือในการรักษาความสงบเรียบรอยในสังคม

๓. เปนตัวกําหนดความสัมพันธระหวางประชาชนดวยกันและประชาชนกับรัฐ
๔. เปนเครื่องมือในการพัฒนาสังคม

“¤ÇÒÁäÁ‹ÃÙŒ¡®ËÁÒ äÁ‹à»š¹¢ŒÍá¡ŒμÑÇ” (Ignorantia legis neminem excusat)
กฎหมายมีวัตถุประสงคในการควบคุมความสงบเรียบรอย ดังนั้นจึงเปนหนาที่ของสมาชิก

ในสังคมทุกคนที่ตองรูกฎหมาย เพราะหากยอมใหบุคคลแกตัววาตนไมรูกฎหมายแลว กฎหมายยอม
ไมมีความศักดิ์สิทธิ์ สังคมก็ไมอาจดํารงอยูไดอยางสงบสุขเพราะบุคคลสามารถทําอะไรไดตามชอบใจ

รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พ.ศ. ๒๕๖๐ มาตรา ๕๐ และประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๖๔
เปนตัวอยางที่สะทอนสุภาษิตขางตน
รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พ.ศ. ๒๕๖๐ มาตรา ๕๐ บัญญัติวา

“บุคคลมีหนาที่ ดังตอไปนี้
(๓) ปฏิบัติตามกฎหมายอยางเครงครัด”

»ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÍÒÞÒ ÁÒμÃÒ öô ºÑÞÞÑμÔÇ‹Ò
“ºØ¤¤Å¨Ðá¡ŒμÑÇÇ‹ÒäÁ‹ÃÙŒ¡®ËÁÒÂà¾×èÍãËŒ¾Œ¹¨Ò¡¤ÇÒÁÃѺ¼Ô´ã¹·Ò§ÍÒÞÒäÁ‹ä´Œ แตถาศาล
เห็นวา ตามสภาพและพฤติการณผูกระทําความผิดอาจจะไมรูวากฎหมายบัญญัติวา การกระทํานั้น

เปนความผิด ศาลอาจอนุญาตใหแสดงพยานหลักฐานตอศาล และถาศาลเชื่อวาผูกระทําไมรูวากฎหมาย
บัญญัติไวเชนนั้น ศาลจะลงโทษนอยกวาที่กฎหมายกําหนดไวสําหรับความผิดนั้นเพียงใดก็ได”

บุคคลมีหนาที่ในการรูและปฏิบัติตามกฎหมายโดยจะอางความไมรูกฎหมายเพื่อเปน
ขอแกตัวไมได โดยเฉพาะกรณีความผิดทางอาญาที่เรียกวา “¡ÒáÃÐทํา·Õè໚¹¤ÇÒÁ¼Ô´ã¹μÑÇàͧ
(Mala in se ËÃ×Í malum in se)” อันเปนความผิดทั้งในแงกฎหมายและศีลธรรม ทั้งการกระทํา

ลักษณะดังกลาวนั้น สังคมเห็นวาเปนเรื่องรายแรงและไมอาจยอมรับได เพราะขัดกับสามัญสํานึก
ของมนุษยปุถุชน เชน การฆาผูอื่น หรือการลักทรัพย แตกระนั้นในกรณีของความผิดทางอาญาที่เปน

“¡ÒáÃÐทํา·Õè¡®ËÁÒÂกํา˹´ãˌ໚¹¤ÇÒÁ¼Ô´ (Mala Prohibita)” ซึ่งเปนความผิดที่ไมผิดตอ
ศีลธรรมแตรัฐกําหนดเอาวาเปนความผิดอาญาเพื่อประโยชนของรัฐ อาทิ พระราชบัญญัติจราจร
ทางบก พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๑๐๔ บัญญัติวา “ภายในระยะไมเกินหนึ่งรอยเมตรนับจากทางขาม

หามมิใหคนเดินเทาขามทางนอกทางขาม” ในที่นี้ประมวลกฎหมายอาญาก็อนุญาตใหผูกระทําความผิด
สามารถแสดงพยานหลักฐานตอศาลเพื่อใหศาลมีดุลพินิจในการลดโทษได แตเหตุดังกลาวก็เปน

เพียงแต “àËμØÅ´â·É” เทานั้น ศาลจึงยังตองลงโทษผูกระทําผิดดังกลาวอยูนั้นเอง เพื่อธํารงไว
ซึ่งความศักดิ์สิทธิ์ของหลัก “ความไมรูกฎหมาย ไมเปนขอแกตัว”