Page 98 - 08_กฎหมายอาญา_Neat

๘๕

๔. ตามที่ไดกลาวมาในขอ ๒ เมื่อมีผูกอภยันตรายที่ละเมิดตอกฎหมายและภยันตราย
นั้นใกลจะถึงผูตองประสบกับภัยนั้นยอมมีสิทธิปองกันไดตลอดไปที่ภัยนั้นยังมีอยูจนกวาภัยนั้น

จะสิ้นสุด แตที่กลาวมาเปนภัยเกี่ยวกับชีวิตและรางกาย ตอไปจะไดพิจารณาภัยที่เกิดเกี่ยวกับทรัพยสิน
เกียรติยศและชื่อเสียง เชน ในกรณีลักทรัพย แมการลักทรัพยจะสําเร็จตั้งแตทรัพยเคลื่อนที่แตภัยใน

การลักทรัพยหาสิ้นสุดไม ภัยยังมีอยูตลอดที่ทรัพยนั้นยังอยูในมือคนราย เจาทรัพยยอมมีสิทธิปองกัน
ไดตามสมควรแกเหตุ ตลอดเวลาที่คนรายกําลังพาทรัพยหนีไป

ตามหลักที่กลาวในขอ ๔ เห็นไดวา การที่จะเกิดสิทธิปองกันได ภัยนั้นยังไมสิ้นสุด
ถากระทําในขณะภัยสิ้นสุดสิทธิปองกันก็ยอมสิ้นสุดดวย เชน ในการลักทรัพยผูรายไดทิ้งทรัพย

และวิ่งหนีเจาทรัพยหรือพวกของเจาทรัพยที่ติดตามก็ไมมีเหตุอันใดที่จะปองกันทรัพยนั้นอีกได
หากไปทํารายหรือฆาผูรายตาย จะอางปองกันทรัพยไมได เกี่ยวกับการปองกันชีวิตและรางกาย

ก็เชนเดียวกันตองปรากฏวา ภัยนั้นยังไมสิ้นสุดถาภัยสิ้นสุดลง การปองกันก็ไมมี เชน การทํารายกัน
เมื่ออีกฝายหนึ่งแยงอาวุธไปจากอีกฝายหนึ่งหรืออาวุธหลุดมือไป ไมมีอาการที่จะกลับมาทํารายได
อีกฝายหนึ่งจึงทํารายเอาในโอกาสนี้ จะอางปองกันไมได แตถาเปนกรณีที่อาวุธหลุดมือจากผูทํารายแลว

แตมีโอกาสที่จะหยิบเอามาได หรือแยงอาวุธมาได ถามีโอกาสที่จะแยงเอามาทํารายไดหรือแสดงกิริยา
อาการจะทํารายอยู ในกรณีเชนนี้ถือวาภัยยังไมสิ้นสุด ใชสิทธิปองกันได

๕. การกระทําเพื่อปองกันสิทธิของตนจะไมมีความผิด ตองเปนการกระทําพอสมควร
แกเหตุ แตถาเกินกวาเหตุอาจไดรับโทษตามมาตรา ๖๙ การกระทําพอสมควรแกเหตุนี้ เปนขอเท็จจริง

เปนอํานาจหนาที่ของศาล วินิจฉัยจากพฤติการณและพยานหลักฐาน คือ เอาภัยที่ใกลจะถึงนั้น
มาเปรียบเทียบกับผลที่ผูจะไดรับภัยนั้นกระทําลงไปวาเหมาะสมกันหรือไม เชน ปนกับปนหรือปน

กับมีด หรือดาบที่รายแรง ผูที่จะไดรับภัยอาจใชปนยิง แมจะถึงตายก็ถือวาปองกันพอสมควรแกเหตุ
มีดตอมีดหรือไมก็ถือวาเปนการปองกันพอสมควรแกเหตุ

การปองกันพอสมควรแกเหตุนี้ นอกจากจะไมมีความผิดทางอาญาแลว ในทางแพง
ก็ไดรับผลโดยไมตองชดใชคาเสียหายดวย เพราะไดรับนิรโทษกรรมตามประมวลกฎหมายแพงและ

พาณิชย มาตรา ๔๔๙-๔๕๐
®Õ¡Ò·Õè õùô/òôùò เขาไปขุดดินทําทางนํ้าในที่ดินของผูอื่นเพื่อปองกันภยันตราย

สาธารณะอันแลเห็นอยูวาจะเกิดขึ้นนั้น ไมเปนความผิดฐานทําใหเสียทรัพย นอกจากนั้นก็ไมเปนความผิด
ฐานบุกรุกดวย แมจะเปนการรบกวนการครอบครองอสังหาริมทรัพยของผูอื่น โดยปกติสุขตามมาตรา ๓๖๒

ก็ตาม เพราะถือวาผูกระทํามีอํานาจตามประมวลกฎหมายแพงฯ มาตรา ๔๕๐ ที่จะกระทําได
®Õ¡Ò·Õè ñøôö/òõðð (ประชุมใหญ) กิ่งงิ้วของโจทกรุกลํ้าเขาไปเหนือที่ดินของจําเลย
เปนการละเมิดตาม ป.พ.พ. มาตรา ๑๓๓๕ ประกอบดวยมาตรา ๔๒๐ จําเลยตองบอกกลาวกอน

ตาม ป.พ.พ. มาตรา ๑๓๔๗ จึงจะตัดได การที่จําเลยตัดกิ่งงิ้วนั้นโดยไมบอกกลาวโจทกกอนจะมีความผิด

ทางอาญาหรือไมตองพิจารณาถึงเจตนาของจําเลยอีกชั้นหนึ่ง การที่จําเลยเพียงกระทําการปองกัน