Page 97 - 08_กฎหมายอาญา_Neat

๘๔

เจาพนักงานโดยใชอาวุธ ศาลฎีกาวินิจฉัยวา ในขณะที่ผูเสียหายกับพวกเขาไปจับกุมจําเลยกับพวกนั้น
แมวาผูเสียหายจะมีอํานาจจับได แตก็ตองใชวิธีการจับตามที่บัญญัติไวในประมวลกฎหมาย

วิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๘๓ วรรคสอง คือ ถาบุคคลซึ่งจะถูกจับขัดขวางหรือจะขัดขวาง
การจับกุมหรือหลบหนี หรือพยายามจะหลบหนี ผูทําการจับมีอํานาจใชวิธีหรือความปองกันทั้งหลาย
เทาที่เหมาะแกพฤติการณแหงเรื่องในการจับกุมนั้น หมายความวาถาหากผูถูกจับขัดขวางหรือ

จะขัดขวางการจับหรือหลบหนี หรือพยายามจะหลบหนี ผูที่ทําการจับนั้นก็มีอํานาจในการที่จะใชวิธี
หรือความปองกันทั้งหลายเทาที่เหมาะแกพฤติการณ ฉะนั้นในกรณีนี้ศาลฎีกาวินิจฉัยวา แมผูเสียหาย

จะมีอํานาจ แตการใชวิธีจับกุมดังกลาวนั้นเปนการใชวิธีการจับที่รุนแรงเกินความเหมาะสมแกพฤติการณ
การจับจําเลยกับพวกของผูเสียหายจึงถือวาไมชอบดวยกฎหมายเพราะใชวิธีรุนแรงเกินกวาที่กฎหมาย
ใหอํานาจไว ฉะนั้นจําเลยชอบที่จะปองกันสิทธิของจําเลยใหพนจากภยันตรายอันเกิดจากการจับ

โดยใชวิธีการประทุษรายอันละเมิดตอกฎหมายนี้ได การที่จําเลยใชมีดปลายแหลมขนาดเล็ก
แทงไปเพียง ๒ ครั้ง ก็ถือวาพอสมควรแกเหตุ เปนการปองกันโดยชอบดวยกฎหมาย

๓.๒ ถาผูนั้นไดกระทําความผิดจนเปนเหตุใหผูอื่นกอภัยขึ้นแลว แมภัยนั้น
จะเปนการละเมิดกฎหมาย ผูกระทําความผิดที่เปนเหตุใหผูอื่นกอภัยขึ้น จะอางวากระทําการปองกัน
ไมได

ในกรณีที่ผูกอภัยขึ้นกอน กับผูกระทําตอบที่ผูกอภัยจะอางปองกันไมได
ถาภัยนั้นเพียงเล็กนอย การกระทําตอบเปนการเกินสมควรที่ไมคาดคิดวาจะกระทําถึงเพียงนั้นแลว

ผูที่กอภัยครั้งแรกอาจปองกันได เชน ก. เอาอิฐขวางปาเรือน ข. แลววิ่งหนีไป ข. ถือหอกวิ่งไลทําราย
ก . แต ก. ตี ข. ตาย ดังนี้ วินิจฉัยวา ก. ไดวิ่งหนีจากหนาเรือน ข. ไปแลว ข. ไมมีเหตุอันใดที่สมควร
จะถือหอกวิ่งทําราย ก. ตอไป การกระทํา ก. จึงเปนการปองกันโดยชอบดวยกฎหมาย

๓.๓ ในกรณีตางฝายตางสมัครใจวิวาทตอสูกัน แมภัยที่แตละฝายสมัครเขาตอสู
กันนั้นจะเปนการละเมิดกฎหมาย ฝายใดจะอางวากระทําเพื่อปองกันตนไมได เพราะไมมีกฎหมาย

ใหอํานาจกระทําได จึงไมมีสิทธิปองกันภัยการวิวาทตอสูกันนั้น หมายความวาทั้งสองฝายสมัครใจ
เขาตอสูกันโดยที่การทา และรับคําทาแลวเขาตอสูกัน ในกรณีเชนนี้ใครจะเปนฝายลงมือกอนกัน
หรือไม ไมสําคัญตางก็ปองกันไมได

แตในกรณีที่อีกฝายหนึ่งทาอีกฝายหนึ่งตอบวา เอาก็เอา แตไมไดทํา
อะไรหรือในตอนตน วิวาทตอสูกันแลวแยกกันไป ตอมาจึงมีการกระทํากันขึ้นอีก เชนนี้อาจอาง

การปองกันสิทธิได
หลักที่วาผูกระทําการปองกันไมจําเปนตองหลบหนี เฉพาะที่หลบหนี
ไมทัน หรือแมจะหลบหนีทันก็ไมพนอันตรายนั้น จึงไมตองหลบหนี และใชสิทธิปองกันไดตามสมควร

แกเหตุ แตถาหลบหนีไดทันหรือพอจะหลบหนีใหพนภัยได แตไมหลบหนีกลับกระทําตอผูนั้น เชนนี้กรณี
อาจถือวาภัยยังไมใกลจะถึงไมกอใหเกิดสิทธิปองกัน อีกอยางอาจถือเปนการสมัครใจตอสูวิวาทกัน

อางสิทธิปองกันไมได