Page 92 - 08_กฎหมายอาญา_Neat

๗๙

¡ÃÐทํา¤ÇÒÁ¼Ô´´ŒÇ¤ÇÒÁจํา໚¹à¾ÃÒÐÍÂÙ‹ã¹·ÕèºÑ§¤Ñº ËÃ×ÍÀÒÂãμŒÍíÒ¹Ò¨«Öè§äÁ‹ÊÒÁÒö
ËÅÕ¡àÅÕè§ËÃ×͢Ѵ¢×¹ä´Œ (ËÃ×ÍÍÒ¨àÃÕ¡§‹ÒÂæ Ç‹Ò จํา໚¹à¾ÃÒСÒö١ºÑ§¤Ñº)

จากบทบัญญัติดังกลาวนี้หมายความวา ผูกระทําไดกระทําดวยความจําเปน
มิใชตองการกระทํา แตไดกระทําไปเพราะถูกบางสิ่งบางอยางบังคับใหกระทําโดยผูกระทําไมสามารถ
หลีกเลี่ยงหรือขัดขืนได จะเห็นไดวาการบังคับหรือการบงการใหกระทํานั้นมาจากภายนอกโดยที่ผูถูกบังคับ
มิไดคิดริเริ่มกระทําการนั้นขึ้นดวยใจตนเอง

ËÅѡࡳ±¤ÇÒÁจํา໚¹à¾ÃÒж١ºÑ§¤ÑºμÒÁÁÒμÃÒ ö÷ (ñ)
๑. อยูในบังคับหรือภายใตอํานาจ

๒. ไมสามารถหลีกเลี่ยงหรือขัดขืนได
๓. ผูกระทําจะตองมิใชผูกอเหตุ
๔. กระทําไปไมเกินขอบเขตหรือไมเกินสมควรแกเหตุ
ÍÂً㹺ѧ¤ÑºËÃ×ÍÀÒÂãμŒอํา¹Ò¨

หมายความวา มีอิทธิพลจากภายนอกบังคับ, บงการใหจําตองกระทําหรือไมกระทําการ
อยางใดอยางหนึ่ง ซึ่งการกระทําหรือไมกระทํานั้นเปนความผิด และตองเปนการบังคับ

การกระทํามิใชบังคับความรูสึกทางจิตใจเทานั้น การบังคับหรือการบงการนี้ อาจเกิดจากเหตุการณ
ธรรมชาติหรือการกระทําของบุคคลก็ได เชน
๑. ก. ใชปนขู ข. ให ข. ใชไมตีหัว ค.
๒. นํ้าทวม ทําใหนาจมนํ้า ขาวเสียหายมาก ชาวนาจึงตองพังคันนาผูอื่นเพื่อรักษาขาว

ของตนไว
äÁ‹ÊÒÁÒöËÅÕ¡àÅÕè§䴌 ËÃ×ÍäÁ‹ÊÒÁÒö¢Ñ´¢×¹ä´Œ

หมายความวา ผูกระทําไมสามารถหลีกเลี่ยงหรือขัดขืนได จึงจําเปนตองกระทําความผิด
ลงไป แตถาเปนกรณีที่การบังคับ, บงการนั้นอาจที่จะหลีกเลี่ยงได, ขัดขืนได แตไมยอมหลีกเลี่ยงขัดขืน
ผูกระทํายังคงกระทําตอไปเชนนี้ จะอางความจําเปนไมได
¼ÙŒ¡ÃÐทํา¨ÐμŒÍ§ÁÔ㪋¼ÙŒ¡‹ÍàËμØ

หมายความวา ถาผูกระทําเปนผูกอเหตุการณขึ้น โดยความผิดของตนเองแลว ก็จะอางวา
เปนการจําเปนเพราะถูกบังคับไมได

เชน นาย ก. ทะเลาะกับนาย ข. นาย ข. ควาไมจะมาตีนาย ก. นาย ก. จึงหันไปจับตัว
ค. บุตรชายของนาย ข. เชนนี้ นาย ก. จะมาอางวาที่ตนจับไปนั้น เพราะความจําเปนเนื่องจาก นาย ข.
จะตีตนไมได เพราะกรณีดังกลาว นาย ก. เปนผูกอเหตุการณทะเลาะวิวาทกอน

¡ÃÐทําä»äÁ‹à¡Ô¹¢Íºà¢μËÃ×ÍäÁ‹à¡Ô¹ÊÁ¤ÇÃá¡‹àËμØ
กรณีที่ดูวาการที่กระทําลงไปนั้นเกินขอบเขตหรือไม จะตองพิจารณาการกระทําที่
ทําลงไปนั้นเปรียบเทียบจากความรายแรงของภยันตรายที่กอใหเกิดการกระทําดวยความจําเปน

ซึ่งผูกระทําความผิดไดรับ ถามีสัดสวนเทากันหรือไม ถามีสัดสวนเทากันก็เปนเรื่องของการกระทําไป
ไมเกินขอบเขต แตถาภยันตรายนั้นนอยกวาการที่กระทําความผิดออกไปก็เปนการเกินขอบเขต