Page 26 - AM201109
P. 26

7
                         Djasabra 7 novèmber 2020

       niet goed meer loopen konden.  dùr, kende tabatin 7 yu muhé,  Boneiru tabata hospedá. E kas  nente  di  Boneiru,  sea  katóliko
       Zij waren de overblijfels van we- tabatin tambe algun militar bibá  ei  no  tabata  masha  grandi,  en  òf protestant, pa asistí na un
       ggesmoltene garnizoenen, dat  den e fòrti aki. Mas aleu taba- todo kaso no mas grandi ku un  reunion importante e anochi di
       de mensch in warme gewesten,  tin un mangasina òf depósito di  mangasina di maishi. Su kon- dia  15  di  sèptèmber  1828,  pa
       onder het gebruik van sterke  gobièrnu.                                 strukshon tambe tabata konsistí  diskutí  e  plannan  pa  traha  un
       dranken, nog een hoogen ou-            Teenstra tabata un agróno- di  bara  batí  ku  lodo,  kubrí  ku  misa nobo. El a bisa e person-
       derdom bereiken kan.”               mo, kende a haña enkargo di  dak di pal’i maishi.                       anan aki ku via komandùr di e
                                           Minister  di  Kolonia  pa  hasi  un    Pegá ku e misa aki tabatin  isla, Claas Schotborgh, el a pidi
                  Formashon                investigashon  di  e posibilidat- un santana katóliko. Esaki ta- yudansa di gobernador pa traha
          E aktual Kralendijk, kapital di  nan pa desaroyo di agrikultura  bata keda sùit di e misa, patras  e misa.
       Boneiru, a forma rondó di Fort  riba e islanan aki. El a bishitá  òf pariba di e aktual Gruta di
       Oranje. Un 80 pa 100 aña pasá  Boneiru na dos okashon, res- Lourdes den Antriol Pabou.                            Yudansa di gobièrnu
       ainda uso di e nòmber ‘Playa di  pektivamente  na  1828/’29  i  na                                             Gobernador  dia  20  di  sèp-
       Re’ tabata hopi komun na Bo- 1833/’34.                                         Plan pa misa nobo            tèmber 1828 a laga sa ku debí
       neiru pa e sitio aki.                                                      Pastor Bernardus Eisenbeil,  na e aksidente ku a sosodé ku
          Historiadó Johan Hartog den            Promé misa katóliko           e  promé  pastor  ku  a  bin  traha  e misa katóliko romano na Bo-
       su buki ‘Bonaire – Van Indianen        Misa San Bernardo, esun ku  na Boneiru, pronto a ripará ku e  neiru, e lo laga komandùr pone
       tot Toeristen’ ta referí na un  tabatin promé ku loke a bira ko- no por a sigui tene santu sakri- algun hende ku ta den servisio
       mapa di aña 1825, riba kua e si- nosí komo St. Bernarduskerk,  fi sio di misa na e iglesia bieu di  di gobièrnu (landsdienst)  dis-
       tio kaminda Kralendijk òf Playa  no tabata e promé misa na Bo- Papa Cornes den Antriol Pa- ponibel pa yuda Pastor Eisen-
       ta ubiká awe, tabata anotá komo  neiru.  Na  Antriol  Pabou  taba- bou.  Un  edifi sio  nobo  tabata  beil ku lantamentu di nobo di e
       ‘De Rheede met  Goede Anker- tin e promé misa, un edifi sio di  sumamente nesesario. Esta te  misa aki.
       plaats’. Den dokumentonan di  bara, na unda Cornelis Marten  asina leu ku por a papia di misa                  Dia  2  di  febrüari  1829  Pas-
       e époka ei por nota ku tabata  (Papa  Cornes)  tabata  reuní  ku  mes,  refi riendo  na  e  misa  den  tor Eisenbeil a reuní atrobe ku
       skirbi mayoria bes ‘Rheede’ òf  fi elnan  katóliko  den  e  promé  Antriol Pabou i un misa di bara  e personanan ku tabata den e
       ‘Reede’ na momentu ku tabata  tres dékadanan di siglo 19.               na Paramira den e pueblo di  reunion di dia 15 di sèptèmber
       referí na e sitio aki.                 Segun  pastor  Nooyen,  bió- Rincon.                                 1828.  Komo  ku  e  saserdote  a
          Aparte di e fòrti, na unda e  grafo di Cornelis Marten, e misa          Eisenbeil na aña 1828 a pidi  realisá ku e hendenan aki lo
       komandùr  tabata  biba  te  na  den Antriol Pabou tabata konosí  Prefekto Martinus Niewindt pèr- pensa ku e ta invitá nan pa pa-
       1840, no tabatin masha kas òf  den pueblo komo ‘Misa di Papa  mit pa por kuminsá hasi e pre- pia riba posibel aporte fi nansie-
       edifi sio.  Esaki  por  dedusí  for  Cornes’. Esaki sinembargo no  parashonnan pa traha un misa  ro di nan parti pa traha e misa,
       di deskripshonnan ku Bosch i  ta nifi ká ku ta Cornelis Marten,  nobo, ku e kier a dediká na  el a disidí mesora di traha un
       tambe un tal Teenstra a duna  Papa Cornes, a traha e misa  San Bernardo, su patrono. El a  lista pa pidi nan koperashon.
       di e área aki, respektivamente  aki. E misa tabat’ei kaba na mo- skohe  pa  traha  e  misa  sinem-             Durante e kolèkt aki 21 per-
       masoménos na 1825 i 1828.           mentu ku Papa Cornes a yega  bargo na Playa i no Antriol.               sona a duna nan kontribus-
          Boneiru na kuminsamentu di  Boneiru na 1801 pa hasi trabou              “Den  mesun  aña  1828  ei  hon, variando di 3 te 20 fl orin.
       siglo 19 tabata un lugá bunita,  di apostolado riba e isla.             Pastor Eisenbeil a kuminsá ku  E promé nòmber riba e lista
       rústiko, segun por lesa den e          Pero komo ku Papa Cornes,  e trabounan pa konstruí e misa  tabata komandùr Claas Schot-
       deskripshonnan ku ta data dje  desde  su  yegada  na  Boneiru,  nobo. Eisenbeil por tabata bon  borgh mes. Mas aleu riba e lista
       tempu ei. Un lugá trankil, sin  tabata asina pegá i embolbí ku  pastor, sinembargo di konstruk- aki tabatin nòmber di famianan
       masha edifi sio, kaminda ‘het       e  misa  aki,  fi elnan  katóliko  a  shon sí e no tabatin masha no- Neuman, Debrot, Dammers,
          fort’, pues Fort Oranje, taba- kuminsá papia di ‘Misa di Papa  shon. E tabata un mal arkitekto,  De Jongh, Fabers, Palm, Hart,
       ta e lugá mas importante. Ei e  Cornes’. Papa Cornes a hasi  pasobra riba un sierto dia e edi- Boekhoudt. Práktikamente tur e
       komandùr tabata biba original- uso di e misa aki durante e di- fi sio den konstrukshon a kai den  personanan aki tabata protes-
       mente.                              anan ku no tabatin pastor na  otro. Un seritu di piedra i tera a  tant.
          Un otro deskripshon intere- Boneiru.                                 keda tras na e lugá na unda e          Un di e personanan ku a
       sante di Fort Oranje ta bini di        Nooyen ta trese dilanti den  misa mester a bini”, Nooyen a  aportá na konstrukshon di e
       M.D. Teenstra, kende na 1828 a  su buki ‘Isla di Papa Cornes’,  skirbi den su buki ‘Isla di Papa  misa no a duna plaka, sino a
       bishitá Komandùr Claas Schot- ku ta hendenan katóliko promé  Cornes’.                                       pone su katibu Adriaan na dis-
       borgh, susesor di Isaac Debrot.  ku Papa Cornes a traha e misa             Pastor Eisenbeil sinembargo  posishon  di  Pastor  Eisenbeil.
       Schotborgh tambe tabata biba  aki. Banda di e misa tabatin un  no a pèrdè kurashi. El a disidí  Adriaan a haña enkargo pa fèrf
       den e fòrti. Banda di e koman- kas na unda e pader ku bishitá  di invitá tur e hendenan promi- e misa aki kompletamente.

























                                                                                Promé misa San Bernardo. E aktual misa ta trahá na mesun
        Un bista den sentro di Kralendijk masoménos na aña 1900.                sitio.
   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31