Page 9 - กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา
P. 9
๒
๒) Ãкº¡Å‹ÒÇËÒ (Accusatorial System) เปนระบบการดําเนินคดีอาญา โดย
แบงเปน ๒ สวน คือ สวนที่ทําหนาที่สืบหาความจริง ซึ่งไดแก สวนของการสอบสวนฟองรอง
และสวนที่ทําหนาที่พิจารณาพิพากษาตัดสินคดี ในสวนของการสอบสวนฟองคดีใหเปนอํานาจ
หนาที่ของเจาพนักงานตํารวจที่ทําหนาที่เปนพนักงานสอบสวนจะตองรวบรวมพยานหลักฐานจาก
เจาพนักงานตํารวจที่รับเรื่องราวรองทุกข แลวผานการสืบสวนมาแลว เมื่อเห็นวาการกระทําของบุคคลนั้น
เปนความผิดทางอาญา พนักงานสอบสวนจะรวบรวมพยานหลักฐานตาง ๆ ทําสํานวนอธิบายเรื่องราว
ตาง ๆ ที่เกิดขึ้นแลวสงไปยังพนักงานอัยการเพื่อทําการฟองรองตอศาล เพื่อใหศาลพิจารณารวบรวม
หลักฐานตาง ๆ วามีการกระทําความผิดจริงหรือไม และทําการพิพากษาตัดสินคดีในที่สุด
สําหรับประเทศไทยนั้น การดําเนินกระบวนการพิจารณาในสมัยโบรานกอนที่จะมี
ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา การพิพากษาดําเนินคดีจะมีลักษณะเปนระบบไตสวน
เพราะผูถูกกลาวหาไมไดรับสิทธิในการตอสูคดี แตเมื่อมีการแกไขโดยใชประมวลกฎหมายวิธีพิจารณา
ความอาญา ซึ่งตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาที่ใชอยูในปจจุบันนั้น แสดงใหเห็นวา
ในการดําเนินคดีอาญาโดยทั่วไปยังคงเปนระบบกลาวหาอยู เวนแตจะมีกฎหมายเฉพาะที่กําหนดไว
อยางชัดเจน เชน พระราชบัญญัติวิธีพิจารณาคดีคามนุษยฯ พระราชบัญญัติวิธีพิจารณาคดีทุจริต
และประพฤติมิชอบฯ ที่กําหนดใหใชระบบการดําเนินคดีอาญาในแบบระบบไตสวน
ñ.ó »ÃÐàÀ·¢Í§¤´ÕÍÒÞÒ
คดีอาญา แบงออกเปน ๒ ประเภท คือ คดีอาญาแผนดิน และคดีความผิดอันยอมความได
¤´ÕÍÒÞÒἋ¹´Ô¹ เปนคดีที่การกระทําความผิดนั้นสงผลกระทบตอความสงบเรียบรอย
และศีลธรรมอันดีงามของประชาชน เชน ความผิดตอความมั่นคงของรัฐ ความผิดเกี่ยวกับชีวิตรางกาย
เปนตน ซึ่งความผิดประเภทนี้ รัฐจําตองเขาไปควบคุมการดําเนินการเพราะสงผลกระทบตอสังคม
โดยรวม คูกรณี อันไดแก ผูฝาฝนที่กระทําความผิดกับผูที่ไดรับผลกระทบจากการกระทําความผิดนั้น
จะขอตกลงยินยอมกันเองเชนนี้ไมได
¤´ÕÍÒÞÒÍѹÂÍÁ¤ÇÒÁä´Œ เปนคดีที่การกระทําความผิดนั้นมีผลกระทบโดยตรงกับผูถูก
กระทํา มิไดสงผลกระทบตอความสงบเรียบรอยของประชาชนทั่วไป เชน ความผิดฐานฉอโกง ความผิด
ฐานยักยอกทรัพย ความผิดประเภทนี้ คูกรณีสามารถทําความตกลงยอมความกันได กอนที่คดี
จะถึงที่สุด และผลของการยอมความนี้ทําใหสิทธิการนําคดีมาฟองใหมระงับ จะนําคดีนั้นกลับมา
ฟองรองกันใหมอีกครั้งไมได อยางไรก็ตามความผิดอาญาใดจะเปนความผิดประเภทนี้ กฎหมาย
จะกําหนดไวอยางชัดเจน