Page 11 - Puşideler

CELÂLEDDİN KARATAY

elâleddin Karatay Anadolu Selçuklu Devleti’nin yetiştirdiği büyük devlet adamlarından
Cbiridir. Karatay, gulamhanedeki eğitiminden sonra saraya alınmış, sırasıyla emir-i
devât, emir-i taşthâne, hazinedâr-ı hâss, nâib-i sultan ve atabeg görevlerinde bulunmuştur. II.
Gıyaseddin Keyhüsrev zamanında emir-i taşthane görevinin yanında Hazine-i Hassa’yı (sultanın
kişisel hazinesi) o yönetmiştir. Saraydaki görev süresi I. Alaeddin Keykubat’ın tahta çıkışından
ölümüne kadar olan süreye yayılmıştır. Devlet ricaline dahil olması ise II. İzzeddin Keykavus
dönemine denk gelir. Daha sonra devletin dört direğinden biri olarak saltanat veraseti ile
vezirler dahil diğer devlet ricalinin atamalarına karar vermekte önemli bir rol oynamıştır. İbn
Bîbî’ye göre Karatay, Keykubad’ın tahta çıkışından ölümüne kadar hazarda ve seferde bu büyük
sultanın hizmetinden ayrılmamıştır.İbn Bîbî, Vezir Sâhib Şemseddin’in kesin hâkimiyetinden
önceki devrede Karatay’ın fikrini almadan memleket işlerini görmediğini kaydeder. Tarihçilerin
bildirdiğine göre Celalettin Karatay; “Veli yaradılışlı, temiz karakterli, hayırları ve sadakaları
Müslüman veya gayrimüslim herkese ulaşmış biriydi.” İbn Bîbî Karatay’ın ibadetle meşgul
olduğunu, her türlü maddî zevkten sakındığını, müslüman ve zimmî herkesin onun ihsan
ve iyiliklerine nâil olduğunu yazar. Menâḳıbü’l-ʿârifîn’de de Karatay’ın iyiliklerinden ve
Mevlânâ’nın ona saygı duyduğundan söz edilir. Medresesi dışında yaptırdığı eserler üzerindeki
kitâbelerde adını zikretmemesi tevazuunu gösterir. Celâleddin Karatay, Moğol hükümdarı
Mengü Han’ın huzuruna çıkmak üzere Moğolistan’a hareket eden Keykâvus’u yolcu etmek
için gittiği Kayseri’de vefat etti. Sivas’ta iken durumu öğrenen Keykâvus memleketin başsız
kaldığını görerek geri döndü. Kendi yerine ise küçük kardeşi Alâeddin Keykubad’ı bazı devlet
adamlarıyla birlikte gönderdi. Karatay’ın cenazesi Konya’ya getirilerek medresesinin yanındaki
(veya kervansarayındaki) türbede defnedildi.

Turk Ignesinin Mucizesi Pusideler 11

6 Turk Ignesinin Mucizesi Pusideler