Page 111 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม-การดูสภาพจิต
P. 111
631
แต่ถ้าจิตที่สมมติว่า จิตที่เราทุกคนต่างมีความสุข เสียงดังอย่างมีความสุข เขาเรียกสุขด้วยกุศล แล้วนี่นะ ฟังดี ๆ แล้วจะรู้ว่า อ๋อ! เขามีความสุข เขาเป็นกุศล จิตเขาเป็นกุศล เราจะว่าเขาไม่ดีก็ไม่ได้ เอ่อ! เขาก็เป็นกุศล...ของเขา แต่ถ้าเป็นเรา เราก็ต้องระวัง กุศลของเราจะต้องไม่เบียดเบียนคนอื่น...ใช่ไหม เวลาเราหัวเราะเสียงดัง ๆ มาก ๆ ไป คนอื่นเขากาลังอยากสงบรบกวนเขา เราก็ต้อง เอ่อ! เบา ๆ หน่อย เบา ๆ หน่อย แต่จริง ๆ แล้ว ถ้าเรามีความสงบ อาจารย์ถึงบอกว่า จึงให้พิจารณาว่าเวลาจิตเราว่างไม่มี ตัวตน แล้วกว้างนี่นะ เสียงดังแค่ไหนทาไมเราไม่รู้สึกอะไร ไม่รู้สึกหงุดหงิด ไม่รู้สึกราคาญ แต่เวลาใจเรา แคบลง เรามีตัวตนปื๊บ เสียงความสุข เสียงแห่งความสุข เราก็ทุกข์กับความสุขของคนอื่น มันเป็นอะไรที่... แล้วเกิดจากอะไร เกิดจากเสียงนั้นหรือเกิดจากจิตของเรา
อันนี้ย้อนดูทุกครั้งเลยว่า บางครั้งเกิดจากจิตของเรา ความคิดของเรา ที่เราไม่เข้าใจ หรือเพราะ เราไม่สามารถทาจิตของเราให้เป็นอิสระ ให้มีความสงบหรือให้ไม่มีตัวตน ละความเป็นเราออกไป แล้วดูว่า เป็นอย่างไร ก็เหมือนลมพัดแรง ๆ เสียงดัง ๆ เสียงลม เสียงรถดัง ๆ แล้วพอจิตเรากว้าง ๆ มันก็เหมือน กัน แต่ถ้าเราไปสนใจเรื่องที่เขาพูด...อันนั้นไม่ดี ถ้าเราไม่อยากรู้ ถ้าเขาคุยเรื่องส่วนตัว แล้วเราก็ไปสนใจ โดยที่เราไม่ได้อยู่ในวงอันนั้น...ก็ไม่ดีอีก ไม่ดี ทาไมถึงไม่ดี เขาเรียกสอดรู้สอดเห็น ตาทิพย์ หูทิพย์ ถ้ามี หูทิพย์แล้วตัวเองก็เดือดร้อน อันนี้ก็ไม่ดี จริง ๆ แล้ว สอดรู้ สอดเห็น...หนักมากนะ
เมื่อก่อนเขาใช้คาว่า อ๋อ! หูทิพย์เหรอ คนนี้มีหูทิพย์ เขาพูดอะไรได้ยินหมดเลย หูทิพย์ ยืนอยู่ตั้ง ไกลแต่เงี่ยหูฟังตลอด อยากรู้เขาพูดอะไรหรือเปล่า เขาพูดถึงเราหรือเปล่า ถ้าพูดถึงเราก็ เอ๊ะ! นินทาเรา แล้วนี่นะ เขาพูดชมก็ฟังไม่จบก็ปัญหาตามมาอีกนะ หูทิพย์ก็ต้องเป็นหูทิพย์ที่ดี ไม่ใช่หูทิพย์ไปหาเรื่อง ฟัง เรื่องดี ๆ เพราะฉะนั้นอยากฟังเรื่องดี ๆ ที่เขาพูดกัน เขาพูดอะไรดี เอามาเอาเรื่องดี ๆ เข้ามาใส่ตัว ได้ฟัง เรื่องดี ๆ หยิบเอาแต่สิ่งดี ๆ มาเป็นครูมาสอนเรา เราเอาเรื่องดี ๆ เข้ามาใส่ตัว ที่ไม่ดีก็ทิ้งไป...รู้จักเลือก
และเราก็บอกว่า เราปฏิบัติธรรมฟังธรรมะ ก็รู้จักคัดกรองเหมือนเราร่อนทองนะ ร่อนเลือกเอาสิ่ง ที่ดี อันนี้เราบางทีก็ฟังแล้วร่อน ๆ เสร็จเททองทิ้ง หยิบเอาก้อนหินไปบ้าน อันนี้ถามว่าเราฉลาดไหม ร่อน ๆ เสร็จก็ต้องหยิบเอาทองไป อิฐก้อนหินก็เททิ้งไป เพราะฉะนั้นในโลกนี้ ทุกที่ ๆ เกิดขึ้นมา สิ่งเหล่านี้เกิดขึ้น อยู่ เพราะฉะนั้นเวลาเราฟัง เราพิจารณาเลือกเอาสิ่งที่เป็นประโยชน์กับเรา สิ่งที่ดีที่สุด จึงบอกว่า แม้สิ่งที่ ได้ยินเหมือนไม่ดี แต่เราเลือกเอาสิ่งที่ดีได้ อะไรไม่ดี อย่างที่บอกแล้ว ถ้าเห็นว่าไม่ดี เราจะไม่ทา ๆ ๆ เราก็ จะได้สิ่งที่ดีกลับไป เรารู้อะไรไม่ดีแล้วเราก็ไม่ทา...ไม่ดี เอ่อ! เราก็จะไม่ทาในเรื่องนั้น เราจะทาสิ่งที่ดี กลาย เป็นว่าเราเอาสิ่งที่ดีกลับไป
เพราะฉะนนั้ การทเี่ ราจะเปลยี่ นอยา่ งนนั้ ไดง้ า่ ยกค็ อื วา่ การทเี่ ราจะปรบั ทศั นคตขิ องเราไดง้ า่ ยทสี่ ดุ คอื พจิ ารณารบั รดู้ ว้ ยความรสู้ กึ ทไี่ มม่ ตี วั ตน และมเี จตนาพรอ้ มทจี่ ะปรบั พรอ้ มทจี่ ะเปลยี่ น พรอ้ มทจี่ ะแกไ้ ข ตัวเองให้มากที่สุด พร้อมที่จะแก้ไข จริง ๆ ใช้คาว่าพร้อมที่จะแก้ไข ก็ดูไม่ดีนะ ต้องพร้อมที่จะพัฒนาตัว เองอยู่เรื่อย ๆ พัฒนาตัวเองขึ้นไปเรื่อย ๆ ให้เราดีขึ้น สภาพจิตดีขึ้น ปัญญาดีขึ้น มีกาลังมากขึ้น สติดีขึ้น สมาธิดีขึ้น คือการพัฒนาตัวเองอยู่เรื่อย ๆ
