Page 161 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม-การดูสภาพจิต
P. 161
681
จิตเปลี่ยนไปอย่ํางไร เรําจะเห็นว่ํา ปฏิบัติ...พัฒนําจิต ไม่ใช่แค่สติดีขึ้น ไม่ใช่แค่เข้ําใจ แต่จิตมันเปลี่ยนไป จิตสงบขึ้น ว่ํางขึ้น ใสขึ้น สว่ํางขึ้น สะอําดขึ้น สงบขึ้น กว้ํางขึ้น สบํายขึ้น มีควํามสุขมํากขึ้น อิสระขึ้น คําแต่ละคําที่พูดมํา เป็นลักษณะของสภําพจิตที่เปลี่ยนไป จิตที่เปลี่ยนไป ๆ เปลี่ยนไปได้อย่ํางไร เปลี่ยน ไปด้วยกํารอําศัยกํารรู้ควํามจริงตรงนี้แหละ คืออํากํารเกิดดับของอํารมณ์ต่ําง ๆ ของลมหํายใจ ของควําม คิด ของเวทนํา กํารดูกํารเกิดดับของจิต ที่มีกํารเปลี่ยนไปเรื่อย ๆ ทําให้จิตดีขึ้น ๆ
เพรําะฉะนั้น แม้แต่จิตที่ไม่สงบ ไม่มีควํามมั่นคง เดี๋ยวอยํากนู้น อยํากนี่ เรําไม่มั่นคง ลองสังเกต ดูสิว่ํา ถ้ําเรําไม่มีเป้ําหมํายชัด ๆ ว่ําเรําต้องทําอะไร ทําทําไม ทําเพื่ออะไร กํารที่เรําแน่วแน่มุ่งมั่นในสิ่งที่ทํา ก็จะน้อย...สักแต่ว่ําทําไปเรื่อย ๆ มันเหมือนกับควํามเด็ดเดี่ยว ควํามมุ่งมั่น เป้ําหมํายเรํา...ก็จิตใจก็จะไม่ มั่นคง เหมือนพระพุทธเจ้ําที่ออกผนวช ที่แสวงหําทํางพ้นทุกข์ ดูสิ!อุปสรรคต่ําง ๆ เกิดขึ้นมํามํากมําย ถ้ํา เรํารู้สึกว่ํา ถ้ําไม่มีควํามแน่วแน่ไม่เด็ดเดี่ยว ไม่มั่นคงอย่ํางนั้น พอเจออุปสรรคนิดหนึ่ง มีควํามทุกข์หน่อย หนึ่งจะเป็นอย่ํางไร
พอหวิ ปบ๊ึ คดิ ถงึ อําหํารบนจํานทวี่ งั สะดวกสบํายกวํา่ เยอะเลย ถํา้ เปน็ อยํา่ งนนั้ ดสู !ิ วํา่ จะเปน็ อยํา่ งไร แต่กํารที่เด็ดเดี่ยว ตัดสินใจแล้วเพื่อที่จะเรียนรู้ เพื่อที่จะแสวงหํานี่นะ ไม่ว่ําจะเป็นอุปสรรคอย่ํางไรเกิด ขึ้นมํา ก็ต้องพิจํารณําถึงควํามเป็นไป มีควํามอดทน ตรงนี้แหละ ขันติ ขันติธรรม ขันติตรงนี้จะเป็นตบะ ของเรํา ถ้ําไม่มีเป้ําหมํายในชีวิตอย่ํางแน่วแน่ ควํามอดทนตรงนี้จะมีน้อย แล้วเรําก็จะปล่อยไป เดี๋ยวก็มี อะไรแทรกเข้ํามํา โอ้ย! ไม่มีวําสนํา พอมีอะไรเกิดขึ้นมํากําหนดรู้ไม่ทัน ไม่เป็นดั่งใจ ก็เรําไม่มีปัญญํา
พอทําแล้ว ก็ไม่เป็นอย่ํางที่เรําต้องกําร ก็รู้สึกไม่มีวําสนํา บุญเรําไม่มี ปัญญําเรําไม่เกิด วําสนําเรํา ไม่มีกระมัง ทําไม่ได้เหมือนคนอื่น กลํายเป็นคิดแบบนี้ คิดอย่ํางนี้คืออะไร กลํายเป็นคิดแล้ว...แทนที่จะให้ พรกับตัวเอง คนอื่นก็ทําได้ ปฏิบัติได้ พระพุทธเจ้ําเป็นตัวอย่ําง ต้องลําบําก พระพุทธเจ้ําเองนี่นะ ลําบําก แคไ่ หน อดทนแคไ่ หนทจี่ ะพจิ ํารณํา ถํามวํา่ ควํามคดิ แบบนเี้ กดิ ขนึ้ ไหม...มี ควํามโกรธ...ควํามอะไรเกดิ กอ่ น ที่จะเป็นพระพุทธเจ้ํา เพรําะมีควํามคิดเหล่ํานี้เกิดขึ้นนี่แหละ
ควํามคดิ ตํา่ ง ๆ เกดิ ขนึ้ มํา เมอื่ ผสั สะ...มคี นยวั่ ยุ มคี นทํา ใหเ้ กดิ ควํามโกรธ อยู่ ๆ ตวั เองไมเ่ คยโกรธ พอโกรธขึ้นมําลุกเป็นไฟ ก็จะรู้สึก...ทําไมเป็นแบบนี้มันไม่ดีเลย คือเห็นจิตที่ไม่ดีของตัวเองแบบนี้ แล้วก็มี ควํามปรํารถนําที่จะละควํามไม่ดีของตนเอง ตรงนี้แหละคือตัวสําคัญว่ํา ควํามปรํารถนําที่จะละจิตที่ไม่ดี ที่ รู้สึกไม่ดี ควํามเร่ําร้อน ควํามอึดอัด ควํามหงุดหงิด ควํามขัดเคือง ตรงนั้นแหละ เพรําะเกิดขึ้นมําเมื่อไหร่ ก็เผําไหม้จิตใจของเรํา ถํามว่ําอําศัยอะไร นี่แหละอําศัยควํามคิด แต่ตัวควํามคิดเอง เขําเป็นธรรมชําติของ ชีวิตเรํา เพรําะฉะนั้น พระพุทธเจ้ําจึงสอนให้เรําแยก แยกกําย แยกรูปแยกนําม แยกกํายกับจิต แยกขันธ์ กับขันธ์ เพื่อให้เห็นควํามเป็นจริง
อย่ํางที่เรํา...บํางครั้งเรําสวดมนต์ เรําพูดถึงคําสอนของพระพุทธเจ้ํา ปัญจักขันธํานั่นแหละ รูปไม่ เที่ยง เวทนําไม่เที่ยง สัญญําไม่เที่ยง สังขํารไม่เที่ยง วิญญําณไม่เที่ยง รูปไม่ใช่ของเรํา เวทนําไม่ใช่ของเรํา สัญญําไม่ใช่ของเรํา สังขํารไม่ใช่ของเรํา วิญญําณไม่ใช่ตัวเรํา เรําท่องไปโดยที่ไม่เข้ําใจว่ํา เรําต้องพิจํารณํา
