Page 73 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม-การดูสภาพจิต
P. 73
จิตท่ีปราศจากอกุศลเป็นอย่างไร
ณ ศูนย์วิปัสสนายุวพุทธฯ เขมรังสี (ศูนย์ ๔) จ.พระนครศรีอยุธยา วันท่ี ๑๕ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๒
นั่งปฏิบัตินะ จะได้ปฏิบัติกันต่อ อาจจะพูดเหมือนเมื่อคืน บางเรื่อง บางสภาวะ นิด ๆ หน่อย ๆ เพอ่ื ทา ความเขา้ ใจ แลว้ กพ็ จิ ารณาไป ในขณะทอี่ าจารยพ์ ดู ในขณะทอี่ าจารยพ์ ดู ธรรมะ พดู ไปถา้ เปน็ สภาวะ ภายในของเราชัด ก็กาหนดสภาวะธรรมไปก่อน ฟังอาจารย์...ยังไม่เป็นไรหรอก หลายวันเดี๋ยวฟังซ้า ฟัง ไม่ทันไม่เป็นไร ให้ใส่ใจสภาวะที่กาลังปรากฏเกิดขึ้นข้างหน้า น่ันคือทางที่จะเดิน แต่ถ้ารู้สึกสลับกัน เป็น ระยะ ๆ ก็ไม่เป็นไร ตอนแรกคิดจะพูดเรื่องปฏิบัติ ตอนแรกจะพูดเรื่องการพิจารณาสภาวธรรม เรื่องการ เลา่ สภาวะ จรงิ ๆ กเ็ ดยี๋ วธรรมะคงเปดิ ใหฟ้ งั แลว้ เรอื่ งเลา่ สภาวะนะ ลองทบทวนดนู ะวา่ บางทเี ราเลา่ สภาวะ แล้ว เล่าถูกบ้างไม่ถูกบ้าง...ไม่เป็นไร
ทีนี้ทบทวนอีกนิดหนึ่ง ธรรมะจะเป็นการทบทวนซะเป็นส่วนใหญ่ ทบทวนซะเยอะ ทบทวนของ เก่าแต่ก็จะเห็นของใหม่ สภาวะใหม่เขาจะเกิดขึ้น เวลาเรากาหนด เวลาเราปฏิบัติธรรม ตอนนี้...สานต่อจาก สภาวะท่ีผ่านมาตอนกลางวัน เรานั่งหลับตา ทาจิตให้ว่างหรือนั่งหลับตา แล้วอยู่ในบรรยากาศของความ ว่าง ความสงบ ความเบา ความใส สิ่งหนึ่งที่อยากให้โยคีพิจารณา สังเกตในสภาวะที่เกิดขึ้น ตามหลักของ วิปัสสนานี่นะ เราเน้นจุดไหนเป็นสาคัญ จุดไหนเป็นสาคัญ เราปฏิบัติเวลาเราสังเกตอาการน่ีนะ ลักษณะ อาการพระไตรลักษณ์ของแต่ละอารมณ์นั้นเป็นสาคัญ กับสภาพจิตที่เปลี่ยนไป
สภาพจิตใจ...คือผลของการกาหนดรู้อาการพระไตรลักษณ์ ผลของการกาหนดรู้อาการเกิดดับ ทาให้สภาพจิตใจเป็นอย่างไร อันนี้เป็นสิ่งสาคัญ สองอย่างหลัก ๆ ใหญ่ ๆ เลย อย่างเช่น อ่า!เวลากาหนด อารมณ์หลัก อาการเกิดดับนี่นะ เราก็ต้องอาศัยอารมณ์หลัก ๆ ท่ีเรารู้ว่ากาหนดอะไร กาหนดลมหายใจ กาหนดพองยุบ กาหนดเวทนา กาหนดความคิด กาหนดต้นจิต กาหนดอิริยาบถย่อย หรือกาหนดรู้สภาพ จิต เรียกว่าลมหายใจเข้าออก อาการพองยุบ เวทนา ความคิด ต้นจิต อิริยาบถย่อย แล้วก็สภาพจิต
ถ้าเรารู้ว่าเรากาหนดอะไรอยู่ อย่างเช่น ถ้าเรารู้ว่าเรากาหนดอะไรอยู่ตรงนั้นจะดี เราจะรู้ว่า สมมุติ วา่ เรากาหนดลมหายใจนะ บลั ลงั กน์ ลี้ มหายใจเปน็ แบบนี้ นนี่ ะพดู ซา้ อกี แลว้ ลมหายใจมอี าการเบาบาง จาก
593
