Page 80 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม-การดูสภาพจิต
P. 80
600
เข้าไป ๆ บรรยากาศมันยิ่งใส ๆ พอไม่ได้ดู ความใสนั้นหายไป เพราะอะไร เหมือนดูแค่บรรยากาศไม่ใช่ สภาพจิต แต่ลองดูถ้าเมื่อไหร่ที่รู้สึกว่า ความใสหรือความสงบที่เกิดขึ้นรอบ ๆ ตัว เป็นสภาพจิตนะ ความ สงบหรือความใสที่อยู่รอบ ๆ ตัวเป็นจิตของเรานี่นะ เป็นสภาพจิตหรือเป็นจิตของเรา พอกลับมาดูข้างใน สังเกตดูความสงบความใสข้างใน กับข้างนอกอันไหนใสกว่ากัน พอดูในตัว ข้างในตัวมีความใส มีความ สงบใสหนาแน่น มีความใสมีความหนาแน่นมาก ๆ พอมองไปข้างนอก ข้องนอกก็มีความใส มีความสงบ ใสกว้างออกไปตามนั้น นี่คือรู้ว่าจิตใสขึ้น
แลว้ ถา้ เหน็ จติ ผอ่ งใส สงบ ใสแบบนี้ ลองดวู า่ จติ ดวงนนั้ ดไี หม รสู้ กึ ไหม...ดไี หมวา่ จติ ดวงนนั้ ดหี รอื เปล่า สภาพจิตนั้นดีไหม คาว่า...ถามว่าดีไหมไม่ใช่แค่รู้สึกชอบ ไม่เกี่ยวกับชอบหรือไม่ชอบ จิตที่ดีแล้วใช้ งานอย่างไร จิตที่ดีที่บอกว่าจิตที่ดีแล้ว เขาทางานทาหน้าที่ของตน ป้องกันอกุศล ป้องกันผัสสะที่เข้ามาก ระทบที่ให้เป็นอกุศล ป้องกันกิเลส หรือเป็นจิตที่มีพลัง ที่สามารถใช้งานอย่างอื่นได้มากมาย ทาให้จิตสงบ จิตเป็นระเบียบ ทาให้สมองปลอดโปร่งทาอะไรมีความชัดเจน ปัญญาเกิดขึ้นมาเห็นชัด สรุปถึงสภาวธรรม ที่เกิดขึ้น ตรงนั้นแหละ...ได้ดีนะ
สรปุ สภาวธรรมทเี่ กดิ ขนึ้ กร็ ชู้ ดั วา่ เกดิ ดบั อยา่ งไร ดอี ยา่ งไรไมด่ อี ยา่ งไร เพราะฉะนนั้ การทเี่ ราปฏบิ ตั ิ ธรรมนี่นะ ที่เรา...เพื่อเป็นการพัฒนาขัดเกลาจิตใจตัวเอง ด้วยการพิจารณาอาการพระไตรลักษณ์ นี่คือผล ที่เกิดขึ้นโดยตรง ที่เราจะรู้สึกได้ทันทีว่า สงบขึ้น ใสขึ้น สว่างขึ้น หนักแน่นขึ้น มั่นคงขึ้น นุ่มนวลขึ้น อ่อน โยนขึ้น มีความสุขมากขึ้น นี่คือผลที่เกิดขึ้นโดยตรง แต่เหตุที่ความสุขมากขึ้นมีผลดีอย่างไร นั่นเป็นผลที่ เรา... เป็นปัญญาของแต่ละคนที่พึงพิจารณา จิตที่สงบดีต่อชีวิตเราอย่างไร นี่เป็นเหตุผลที่เราพิจารณา เรา ได้ประโยชน์อะไรกับจิตที่สงบ จิตที่ผ่องใส จิตที่อิสระนะ จิตที่อิสระ จิตที่ผ่องใส จิตที่สว่าง จิตที่กว้าง เป็น ผลดีกับชีวิตของเราอย่างไร อันนี้ขึ้นอยู่กับปัญญาของแต่ละคน
หรือ...จิตที่ผ่องใสที่สงบที่ตั้งมั่น บอกอะไรกับเรานะ มีเราไหม ไม่มีเราแล้วบอกอะไรกับเรา ตรงนี้ อยา่ งหนงึ่ วา่ คา วา่ สภาวธรรมทเี่ กดิ ขนึ้ เปน็ อนตั ตา ไมใ่ ชส่ ตั วบ์ คุ คลตวั ตนเราเขา ยงิ่ เหน็ ความไมม่ ตี วั ตน จติ ยิ่งผ่องใส ยิ่งตั้งมั่น ยิ่งสะอาด ยิ่งอิสระขึ้น บอกอะไรกับเรา บอกว่าเราควรหมั่นพิจารณาบ่อย ๆ ไหม ควร ระวังความมีอัตตาเกิดขึ้นไหม หรือว่าควรที่จะละให้เร็วไหม เมื่อมีมีตัวตนมีอัตตาเกิดขึ้น การที่เราปฏิบัติ ตรงนไี้ มใ่ ชว่ า่ อารมณ.์ ..เหน็ จติ แบบนแี้ ลว้ ความเปน็ ตวั ตนความเปน็ อตั ตาไมเ่ กดิ ความหลงจะหมดไปเลย ถ้าเราไม่เข้าใจเราไม่จา เราก็จะมีอาการ ความวิบากกรรม ความเคยชินต่าง ๆ ก็ยังปรากฏขึ้นมา ตามเหตุ ตามปัจจัยของตน แต่ถ้าเราเข้าใจแล้วมีเจตนาพร้อมที่จะละ พร้อมที่จะดับ ละอกุศลพร้อมที่จะยกจิตของ ตน ให้เป็นกุศลมากยิ่งขึ้น ให้มีกาลังมากขึ้นกว้างขึ้น ตรงนี้แหละเป็นสิ่งที่บอกแล้วว่า สภาวธรรมที่เกิดขึ้น นั้นบอกอะไรกับเรา
บางคนเห็นว่า อ๋อ! นี่ความเป็นอนัตตาดีอย่างนี้เอง การเห็นถึงความไม่มีตัวตน เห็นความเป็น อนัตตา การเห็นถึงความเป็นคนละส่วนของรูปนามขันธ์ ๕ ทาให้จิตอิสระอย่างนี้เอง แล้วควรจะขวนขวาย อย่างไร ที่บอกจะดาริชอบ ดาริที่ถูกต้องนี่นะ จะดาริที่จะทา ที่จะออกจากวัฏสงสารการเวียนว่ายตาย
