Page 94 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม-การดูสภาพจิต
P. 94
614
หลายทีแล้วนะ สภาพจิตที่บอกจิตที่มีลักษณะ...บางครั้งนี่นะ พอเราดูอาการ ดูจิตแบบนี้ไป จิตเริ่มเบา สติ เรมิ่ ออ่ น จติ เรมิ่ สลวั จติ เรมิ่ มวั ๆ ทเี่ ราเรยี กวา่ นวิ รณเ์ ขา้ มาแลว้ สตเิ รมิ่ มวั เรมิ่ สลวั ความงว่ งเขา้ มา เราเรยี ก วา่ นวิ รณเ์ กดิ ขนึ้ นวิ รณเ์ กดิ ขนึ้ นวิ รณแ์ ปลวา่ ตวั ขดั ขวาง พอนวิ รณเ์ กดิ ขนึ้ ทา อยา่ งไร เพมิ่ ความตนื่ ตวั ไดเ้ ลย
เพิ่มความตื่นตัว ถ้าเราดูจิตของเราชัด พอเพิ่มความตื่นตัว จะเพิ่มแบบไหนอีกนะ งั้นบอกเลยแล้ว กัน จะได้แบบ...เอาไปใช้งานได้ น่าจะบอกได้นะ บอกได้แหละ ต้องนิ่งดูสักพักหนึ่ง แล้วจะบอก ลองทีละ อย่างนะ ลองทีละอย่าง...นิดหนึ่ง จริง ๆ การที่เราจะเติมอะไรลงไป จิตต้องว่างเหมือนภาชนะที่ว่าง ถ้าไม่ ว่างแล้วเติมยาก โดยเฉพาะถ้าไม่ว่างแล้วเป็นอกุศล เติมกุศลลงไปได้ยากมาก แต่จิตที่ว่างก็จะเป็นกุศล จิตที่ว่างเป็นจิตที่เป็นกุศล หรือเป็นบุญ
ลองทา ใหว้ า่ งกอ่ น...ตอนนี้ ใหว้ า่ ง แลว้ เอาความวา่ งนนี่ ะ มาไวบ้ รเิ วณหทยวตั ถุ บรเิ วณหวั ใจ บรเิ วณ จากคอถงึ ลนิ้ ป่ี บรเิ วณหทยวตั ถุ ลองเตมิ ความนมุ่ นวล ใสค่ วามนมุ่ นวล ออ่ นโยนเขา้ ไป ในใจทวี่ า่ ง ๆ ลองดู รู้สึกเป็นอย่างไร...เบา รู้สึกได้นะ ทีนี้ ลองเพิ่มความเบิกบานลงไปในใจที่ว่าง ๆ ที่สุขอันนั้น เติมความเบิก บานลงไปในใจที่ว่าง ๆ ที่เบา ๆ นะลองดู รู้สึกเป็นอย่างไร เพิ่มความเบิกบาน แล้วเพิ่มความนิ่ง รู้ให้ชัดว่า ขณะนี้จิตกาลังเบิกบาน พอนิ่งปึ๊บ ลองดู รู้สึกเป็นอย่างไร ตื่นหรือยัง? จิตตื่นตัวขึ้นไหม หรือเคลิ้มไป ไม่ใช่เคลิ้มนะ ถ้าเคลิ้มสติอ่อนแล้ว
ใครนกึ ไมอ่ อก...ความตนื่ ตวั เวลาเราขา จติ ตนื่ หรอื จติ หลบั เออ่ ! เจอเรอื่ งตลก ตลกมกุ ขา ๆ รสู้ กึ ... นั่นคือไม่ใช่เรื่องราว แต่เป็นความรู้สึกที่ตื่นตัว นึกถึงความรู้สึกที่ตื่นตัว ไม่ใช่เอาเรื่องราวเติมลงไป เติมได้ ไหม? นี่นะบางคนทาท่าจะหลับ รู้สึกเป็นอย่างไร หายยัง ไม่ง่วงนะ เอ่อ!ดีแล้ว ตื่นแล้ว แสดงว่าที่อาจารย์ ถามแล้วเงียบกริบเนี่ย ไม่มั่นใจว่าทาได้หรือเปล่า ที่อาจารย์ดู ๆ จะดูรัศมีรอบ ๆ ตัว เวลาเติมลงไปแล้ว หน้าตาจะบอก ใครตื่นก็รู้ ใครหลับก็รู้ เพราะดูบ่อย เวลานั่งฟังแล้วโยคีนั่งหลับก็เห็น เวลานั่งแล้วตื่นก็เห็น เพราะฉะนั้นมองปึ๊บ อ๋อ! เนี่ยเห็นแล้ว เติมได้...ไม่ได้
จริง ๆ ประเด็นนี้สาคัญมาก ๆ นะ การที่เรารู้จักเติมความสุข เพิ่มความตื่นตัว เพิ่มความมั่นคง เปน็ การปรบั อนิ ทรยี ด์ ว้ ยตวั เราเอง จะไดป้ รบั อนิ ทรยี ์ ความตนื่ ตวั คอื อะไร...สติ สงั เกตไหมวา่ พอจติ ตนื่ ขนึ้ สติดีขึ้น สติเราก็จะดีขึ้น ตาสว่างขึ้นไหม ตาสว่างขึ้น ตื่นตัว ตาก็จะสว่างขึ้น เพราะฉะนั้น การเติมแบบนี้ ที่บอกเพิ่มความรู้สึกที่ตื่นตัว พอตื่นตัวขึ้นจิตผ่องใสขึ้น จิตสว่างขึ้น ตาสว่างแล้วจิตสว่างไหม ที่เราเรียก ตาสว่างเพราะจิตสว่าง จิตผ่องใส จิตที่มีสติเมื่อไหร่ เขาก็จะสว่างขึ้นมา เมื่อไหร่ที่จิต...สติไม่ดี เราก็จะมืด สลัว ๆ นี่คือสภาวธรรมเลย
สังเกตให้ดีนะ ที่บอกว่าเวลาเราเกิดมีถีนมิทธะ เวลามีถีนมิทธะมันก็จะสลัว ๆ มัว ๆ เข้ามา แต่พอ สติดีปึ๊บ เขาก็สว่างจ้าขึ้นไป โล่ง โปร่ง มีสติ ทาให้สติเกิดขึ้น จิตเราก็สว่างขึ้น เพราะฉะนั้น การทาให้จิต สะอาดสว่างสงบ ต้องมีทั้งสติสมาธิปัญญาไปในตัว ทีนี้ก็คือว่าปัญญา...อีกอย่างหนึ่ง ปัญญาที่เราเห็นถึง ความไม่มีตัวตน เห็นจิตเป็นแบบนี้แล้วคิดว่าอย่างไร จิตที่สว่าง จิตที่ว่าง จิตที่เบา จิตที่สบาย เห็นจิต เห็น ความไม่มีตัวตนตรงนี้ แล้วคิดว่าอย่างไร แต่จะสาคัญความข้อนั้นเป็นไฉน อันนี้คิดเองนะ