Page 97 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม-การดูสภาพจิต
P. 97
617
แต่เมื่อไหร่ที่มีความคิดเกิดขึ้นมา พอใจที่จะรู้ รู้แล้วนะ ดับแล้วนะ รู้ให้ทันความคิดตรงนี้ การที่ เรารู้เห็นการดับความคิด การเห็นความคิดดับไป ๆ รู้ทันการดับ เดี๋ยวก็จะทันตอนเกิด พอดับเสร็จเขาเกิด ต่อทันทีไหม หรือว่าดับแล้วว่างไปสักพัก แล้วเขาก็เกิดขึ้นมา ถ้าเขามีช่องว่าง ว่างไปสักพัก เรามีเวลารอ รอว่าเดี๋ยวเขาจะเกิดอย่างไรแต่ถา้ดับปึ๊บเกิดป๊บึ ๆเราก็โชคดีไมต่้องรอนานจะไดเ้ห็นทันทดีบัแล้วเกดิ ๆ คือพอใจที่จะรู้ รู้อาการเกิดดับของความคิด คือรู้แบบนี้ เป็นการดูจิตในจิต ดูการเกิดดับของความคิด และรู้แบบนี้...การที่เรารู้ความคิดตรงนี้ รู้การเกิดดับของความคิด
อกี อยา่ งหนงึ่ เราจะเหน็ วา่ พอเวลาความคดิ เกดิ กไ็ มไ่ ดห้ มายความวา่ เราจะบงั คบั เขาได้ เวลามากม็ า เวลาไปก็ไป เพราะไม่ใช่ของเรา แต่อะไรที่เป็นเหตุปัจจัย ให้เกิดความคิดเหล่านั้นขึ้นมา หนึ่ง ความไม่ชอบ ความขุ่นมัว ความไม่พอใจ ความมีอัตตา ความมีปัญญา ความมีความสุข เห็นไหม จิตที่มีความสุขเขา คิดอีกแบบหนึ่ง จิตที่มีปัญญาก็คิดอีกแบบหนึ่ง จิตที่มีโทสะ จิตที่มีความทุกข์ก็คิดอีกแบบหนึ่ง ความคิด ต่าง ๆ ก็เกิดขึ้นมาทาหน้าที่ ตรงนี้คือเป็นเหตุและปัจจัยของตนเอง ที่เป็นไปตามเหตุปัจจัย หน้าที่ของเรา ตัวรู้...อยู่ตรงนั้น หน้าที่ของจิต...รู้ ทาหน้าที่รู้ว่าคิดอีกทีหนึ่ง รู้ว่าคิดอะไร เพราะฉะนั้น การที่รู้อาการเกิด ดับของความคิดตรงนี้ รู้การเกิดการดับ ๆ ๆ ต่อไปจิตเขาจะวาง
ทเี่ ราปฏบิ ตั มิ า เราจะเหน็ วา่ ทบี่ างบลั ลงั ก.์ ..ความคดิ เยอะแยะ พอรไู้ ปสกั พกั ความคดิ เรมิ่ นอ้ ยลง ๆ แล้วนาน ๆ มาทีหนึ่ง นอกจากน้อยลงแล้ว ก็ไม่ได้มาถี่ ๆ ด้วย นาน ๆ มาทีหนึ่ง นาน ๆ มาทีหนึ่ง บางครั้ง ก็หาความคิดก็ไม่เจอ ไม่มีอะไรเลย...ว่าง ว่างอย่างเดียวแล้วก็...สบาย ว่างอย่างเดียวก็สบาย นี่คือเวลา ความคิดที่เกิดขึ้น จึงสนใจอาการเกิดดับ บางครั้งสภาวะแบบนี้ เขาเกิดประกาศตัวเองอยู่ว่า เขาก็เป็นอยู่ อย่างนี้ แต่พอคิดขึ้นมา เราก็จะรู้สึกหงุดหงิดทุกที ว่าฉันฟุ้งซ่าน บางคนฟุ้งอยู่ ๒ วันนะ พอวันที่ ๓ เริ่ม ผ่อนคลาย วันที่ ๔ ก็สบาย วันที่ ๕ วันที่ ๖ ก็เริ่มฟุ้ง จะกลับบ้านแล้ว เอ่อ! พรุ่งนี้ก็ต้องกลับอีกแล้ว สงบ อยู่ ๒ วนั แตเ่ ราเกง่ นะ โยคไี มส่ งบแคส่ องวนั เขา้ มากส็ งบเลย แสดงวา่ มคี วามตอ่ เนอื่ ง การปฏบิ ตั ธิ รรมการ เดินทางเรา ต้องต่อเนื่องแบบนี้
ทีนี้การเกิดดับ อาการเกิดดับของจิต ตรงนี้สาคัญอย่างยิ่ง การที่เรารู้ตรง...ความคิด เป็นไปตาม เหตุปัจจัยของตน ที่เราต้องพิจารณาต้องใส่ใจ และอีกอย่างหนึ่งก็คือ ที่บอกไว้...คือตัวอะไรนะ ตัวจิตที่ทา หน้าที่รู้ จิตที่ทาหน้าที่รู้ว่าคิด จิตที่ทาหน้าที่รู้ความสุข จิตที่ทาหน้าที่รู้ความสงบ อันนี้จิตดูจิต จิตที่เข้าไปรู้ ว่าจิตที่ว่าง เห็นไหม...ตอนนี้ เห็นไหมว่าจิตที่เข้าไปรู้ จ้องอาจารย์อย่างเดียว ไม่ได้หรอก...ไม่เห็นจิตตัวเอง คือต้องกลับมาดูจิตนิดหนึ่ง
ลองดูว่าจิตตอนนี้รู้สึกว่ามันเบา ว่าง สงบ แล้วพอเรานิ่งปึ๊บ จิตที่นิ่งทาหน้าที่รู้ความสงบ ความเบา กลายเป็นว่าจิตดูจิต แต่จิตตรงนี้ พอเข้าไปในความสงบอีกทีหนึ่ง เป็นการดูจิต ทีนี้ก็คือว่า ตัวจิตที่เข้าไป ในความสงบนี่นะ เข้าไปแล้วเขามีอาการอย่างไร เขาดับก่อนไหม ถ้าเข้าไปในความสงบ เข้าไปในความเบา เข้าไปในความสุข ถ้าถามดับก่อนไหม ส่วนใหญ่จะไม่เห็นดับ แต่การที่จะเห็นจิตดับ ถ้าเป็นจิตที่รู้ความคิด เหมือนที่บอกว่า ความคิดเกิดขึ้นมาแล้วไม่ดับ ทาอย่างไรดี ก็ดูจิตที่รู้ว่าคิด
