Page 256 - ธรรมปฏิบัติ 2
P. 256
232
เกิดขึ้นมา ให้พอใจที่จะกาหนด
เมื่อตอนเย็นมีคนถามว่า ขันธ์ ๕ นี่ อะไรคือตัวสังขาร ? ส่วนใหญ่
คนมักจะพูดว่า โอ๊ย! สังขารไม่ดี เวลาจะลุกจะเดินจะนั่งที สังขารไม่ดี มี อาการเจ็บปวด มีอาการไม่คล่องแคล่วว่องไวเหมือนสมัยหนุ่ม ๆ เราก็รู้สึก ว่าสังขารเราไม่ดี สังขารตรงนี้คือกายสังขาร แล้วอีกอย่างหนึ่งก็คือ ตัวจิต สังขาร การปรุงแต่งของเรา ปรุงแต่งส่วนใหญ่คืออาศัยความคิดนั่นแหละ คิดเรื่องโน้นเรื่องนี้ ก็ปรุงแต่งสร้างขึ้นมา คิดสร้างสรรค์ เขาเรียก “ปุญญา- ภิสังขาร” คิดในเรื่องที่ไม่ดี คิดในเรื่องที่ทาให้เป็นทุกข์ คิดเรื่องที่เป็นบาป อกุศลจิตเกิดขึ้น ก็เป็น “อปุญญาภิสังขาร”
สังขารร่างกายนี้อาศัยธาตุ ๔ ในการปรุงแต่ง แล้วก็กรรมที่ทาให้เป็น แบบนั้น หน้าตาแบบนั้น หน้าตาแบบนี้ แต่เขาก็อาศัยเหตุปัจจัย ธาตุ ๔ ก็ มีการเปลี่ยนแปลง เสื่อมไป สลายไป ทาให้เรารู้สึกมีเวทนาต่าง ๆ ขึ้นมา มากมายในร่างกายของเรา พอมีเวทนาทางกายขึ้นมา เวทนาทางจิตก็เกิดขึ้น แล้วจิตก็จะปรุงแต่งต่อว่าเป็นยังไง ดีไม่ดีเกิดขึ้นมา พอปรุงแต่งกายให้ดี ก็ ไปยึดกายว่าเป็นของเรา พอปรุงแต่งจิตขึ้นมา ปรุงแต่งแล้วเห็นว่าดี ก็เข้าไป ยึดตรงนั้นว่าเป็นของเราอีก เขาเรียก “จิตสังขาร”
เพราะฉะนั้น ตัวที่จาก็คือจิต ตัวสัญญาก็ทาหน้าที่จา จาเรื่องราวใน อดีต แล้วมาคิดต่อปรุงแต่งต่อ อันนี้คืออะไร ? อันนี้คือธรรมชาติ ธรรมชาติ ของคนเราที่เกิดขึ้นมาแล้วมีขันธ์ครบ มีขันธ์ ๕ เหมือนกันครบ แต่ไม่เหมือน กันก็คือสติปัญญาที่ไม่เท่ากัน บุญกุศลที่สร้างมาไม่เท่ากัน อันนั้นแหละไม่ เหมือนกัน ปัญญาบารมีไม่เท่ากัน ความเพียรก็ไม่เท่ากัน คิดดูแค่ปัญญา ไม่เท่ากัน เรื่องเดียวกันก็ทุกข์ต่างกันแล้ว เรื่องเดียวกันก็มองต่างกัน ความ ทุกข์ที่เกิดขึ้นก็ต่างกันไป หรือความสุขที่เกิดขึ้นก็ต่างกัน
แต่สิ่งหนึ่งที่เราปรารถนาคือ อยากมีความสุข หรือไม่อยากจะทุกข์ บางคนไม่อยากจะทุกข์ แต่ก็ไม่พร้อมที่จะดับทุกข์ ก็มี ก็ยังแสวงหาที่จะ
