Page 380 - ธรรมปฏิบัติ 2
P. 380
356
กันไป ถ้าหายใจเข้าออกแล้วลมหายใจชัด ก็ตามลมหายใจไป ถ้าหายใจเข้า ออกแล้วอาการที่ท้องพองยุบชัด ก็ตามอาการพองยุบไป ตามไปเพื่ออะไร ? ตามรู้อะไร ? ตามรู้การเปลี่ยนแปลง ตามรู้อาการเกิดดับของลมหายใจ หรืออาการพองยุบนั้น ตรงนี้เขาเรียกว่าเป็น “อารมณ์หลัก” หรือเป็น “อารมณ์ปัจจุบัน” อารมณ์ปัจจุบัน คือ อารมณ์ที่จิตเรารับรู้ชัดที่สุดในขณะ นั้น เพราะฉะนั้น ไม่ต้องไปหาอาการที่ไม่ชัดหรือไม่ปรากฏ
เรายกจิตขึ้นสู่ความว่าง อาการที่ปรากฏขึ้นเฉพาะหน้าคืออะไร ? ถ้ามีอาการเต้นของหัวใจปรากฏขึ้นมา ก็ไปรู้อาการเกิดดับของอาการเต้นที่ หัวใจ การกาหนดอาการเต้นของหัวใจ เรากาหนดรู้ว่าอาการเต้นนั้น เขา เต้นเร็ว ๆ หรือช้า ๆ ไม่ต้องไปบังคับ แค่มีสติตามรู้ เร็วขึ้น เร็วขึ้น หรือ ช้าลง ช้าลง บางลง น้อยลง หายไป... กาหนดรู้ในลักษณะอย่างนี้ สาคัญ ตรงที่ว่า ให้รู้ชัดว่าเขามีการเปลี่ยนแปลงอย่างไร หรือเกิดดับในลักษณะ อย่างไร
ขณะกาหนดอารมณ์ที่เกิดขึ้น ลองสังเกตดู ถ้ารู้สึกว่ารูปมีอาการ เกร็ง เคร่งตึง จิตเราเป็นอย่างไร ? รูปนิ่งกับเกร็งจะต่างกัน ถ้ารูปสงบ รูป นิ่ง ไม่มีอาการเกร็ง ลองดูว่า สภาวะจะเป็นอย่างไร ? ถ้าเมื่อไหร่เรารู้สึกว่า เราเกร็งทั้งตัว ให้คลายรูปออกมา หาความสมดุล ไม่ต้องเกร็ง แต่รู้ชัดใน สภาวะที่เกิดขึ้น เวลาเรามุ่งไปที่อาการเกิดดับแล้วรู้สึกรูปเกร็ง ลองสังเกต ดูว่า เป็นการตามรู้โดยที่ตัวมุ่งไม่มีอาการดับหรือเปล่า ? ถ้าเขาดับไปด้วย แต่ละขณะ รู้สึกเป็นอย่างไร ?
เพราะฉะนั้น เวลามุ่งไปที่อาการเกิดดับ ให้ “ปล่อยความรู้สึก ทั้งหมด” ไปที่อาการ ที่ใช้คานี้เพราะว่า บางครั้งเวลาเรามุ่งไปที่อาการ จะมี ตัวดึง ๆ รั้ง ๆ อยู่ ความรู้สึกไม่ไปที่อาการทั้งหมด จะมีการดึงรั้งระหว่าง ความรู้สึกที่ไปที่อาการกับความเป็นผู้ดู เพราะเรากลัวว่าจะไม่เห็นอาการ หรือเราพยายามที่จะดูอาการไปด้วยในขณะที่มุ่ง ก็จะมีอาการดึงรั้งอยู่
