Page 472 - ธรรมปฏิบัติ 2
P. 472
448
ตัวเขาเองว่าเขากาลังเป็นไปตามเหตุตามปัจจัย ไม่ว่าจะเป็นอาการของรูป หรือเวทนา เวทนาที่เกิดกับรูปหรือเวทนาที่เกิดกับใจ สัญญา เรื่องราวความ จาที่ปรากฏขึ้นมา เรื่องราวต่าง ๆ สังขาร การปรุงแต่งที่เกิดขึ้น และวิญญาณ คือ ตัวจิตที่ทาหน้าที่รู้ ก็เป็นไปตามเหตุตามปัจจัย
รูปเกิดขึ้นแล้วก็ดับ เวทนาก็มีเกิดขึ้นมาแล้วก็มีการดับไป เปลี่ยน แปลงอยู่เนือง ๆ สัญญา ความจาเกิดขึ้นมาแล้วก็ดับไป แล้วก็จาได้ใหม่ แล้วดับไป สังขาร การปรุงแต่ง สิ่งต่าง ๆ ก็มีการปรุงแต่ง เกิดขึ้นมาแล้วก็ เปลี่ยนไป ดับไป หายไป แม้แต่จิตที่ทาหน้าที่รู้ ตัววิญญาณรู้ ที่ทาหน้าที่รู้ อารมณ์ที่ปรากฏทาง ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ เกิดขึ้นมารับรู้แล้วก็ดับไป มีแล้วหายไป รูปนามขันธ์ ๕ ที่เราเรียกว่าตัวเราตัวเขา ที่กาลังนั่งอยู่ขณะนี้ หรือกาลังเคลื่อนไหวไปมาอยู่ที่ไหนก็ตาม ก็ตั้งอยู่ในกฎของไตรลักษณ์ ตรงนี้แหละ มีอะไรบ้างที่บอกว่าเป็นเราเป็นเขา ? เปล่าเลย! มีแต่สภาวะ ธรรมชาติที่กาลังเป็นไปตามเหตุตามปัจจัยอยู่เนืองนิตย์
เหตุปัจจัยคืออะไร ? เหตุปัจจัยหลายอย่างที่ทาให้รูปนี้เป็นไปได้ รูปนี้ตั้งอยู่ได้เพราะ อาหาร อากาศ ธาตุทั้ง ๔ ไม่มีอาหารเราก็ตั้งอยู่ไม่ได้ ไม่มีอากาศก็ตั้งอยู่ไม่ได้ แล้วก็อาศัยกรรมเป็นตัวรักษาจึงดารงอยู่ได้ เป็น ไปอยู่ได้ จนกว่าจะถึงเวลา แต่ว่ารูปนามที่กาลังเป็นไปโดยผลของอาหาร อากาศ และกรรม อยู่นี้ เราสามารถสร้างกรรมใหม่ที่จะเป็นไปเพื่อความดับ ทุกข์ความหลุดพ้นอย่างสิ้นเชิง ก็ด้วยการพิจารณารู้ตามความเป็นจริงของ สภาวธรรมของรูปนามที่กาลังปรากฏอยู่นี้ว่าเป็นไปในลักษณะอย่างไร มีการ เกิดดับในลักษณะอย่างไร
เพราะฉะนั้น เวลาปฏิบัติเราจึงเน้นคาว่า “กาหนดรู้อาการเกิดดับ ของรูปนาม” แล้วรูปนามอยู่ตรงไหน ? รูปนามคืออะไร ? รูปนามคืออาการ ที่กล่าวมาแล้วก็คือ ร่างกาย อาการของร่างกายเรา ร่างกายที่กาลังนั่งอยู่ อย่างหนึ่ง เวทนาที่ปรากฏขึ้นมาอีกอย่างหนึ่ง ที่เรียกว่าสติปัฏฐาน ๔ เวทนา
