Page 478 - ธรรมปฏิบัติ 2
P. 478
454
กาหนดรู้ให้ทันจิตตัวเอง แม้ความคิดที่เกิดขึ้น เมื่อสติเราไวขึ้น เรารู้ถึง ความคิดที่เกิดขึ้น รู้ถึงการกระทาที่กาลังจะเกิดขึ้น เมื่อเรารู้ชัดในความคิดที่ เกิดขึ้น เราก็จะรู้ถึงเหตุและผลในสิ่งที่กาลังจะปรากฏต่อไป
นนั่ แหละจงึ บอกวา่ การปฏบิ ตั ธิ รรมเรากา หนดไดต้ ลอดเวลา สามารถ ใช้ได้กับทุก ๆ อารมณ์ รู้ชัดในสภาวะที่เกิดขึ้น ทาแล้วผลเป็นอย่างไร ผล ดีกับใครไม่ดีกับใคร สิ่งที่จะทาลงไปให้ผลดีระยะสั้นหรือระยะยาว และ อานิสงส์ที่จะเกิดขึ้น ประโยชน์ที่จะได้รับจากการพิจารณากาหนดรู้ต้นจิต ในอิริยาบถย่อย ไม่ใช่แค่รู้ว่ากาหนดได้ไม่ได้ กาหนดทันไม่ทันเท่านั้นเอง นั่นคือผลที่จะตามมา และอีกอย่างหนึ่ง ทาให้เราเป็นคนละเอียดขึ้น พิจารณา อะไรมีความชัดเจนมากขึ้นในสิ่งที่เราจะทา ไม่ใช่ว่าสักแต่ว่าทา สักแต่ว่าทา เห็นไหม อานิสงส์ของการปฏิบัติ ประโยชน์ของการปฏิบัติที่จะเกิดขึ้น เพราะ ฉะนั้น จึงให้กาหนดรู้ต้นจิต ดูอิริยาบถย่อยให้เยอะ
และการกา หนดรตู้ น้ จติ ตรงนี้ ถา้ เรามเี จตนาชดั เจน พอใจทจี่ ะกา หนดรู้ บางครั้งอย่างที่บอกแล้วว่าทันหรือไม่ทัน แต่ให้พอใจที่จะกาหนดรู้ จะได้รู้ว่า เมื่อวานทันมากน้อยแค่ไหน วันนี้ทันมากน้อยแค่ไหน วันนี้ที่กาหนดไม่ทัน เพราะอะไร เพราะเราไม่ได้กาหนด ไม่ได้ใส่ใจ หรือว่าเพราะกาลังเราอ่อน หรือเพราะอารมณ์มันบางเบา มันจางมาก ๆ แต่ถึงสภาวะจะบางเบา แต่จิต มีความตื่นตัว อย่างไรก็ทัน แต่ถ้าสติอ่อนก็จะกาหนดไม่ทัน หรือไม่ใส่ใจที่ จะกาหนด ไม่พอใจที่จะตามรู้ ก็จะไม่เห็นอาการของต้นจิต หรือเห็นก็เห็น น้อยไม่ชัดเจน
เพราะฉะนั้น อารมณ์หลัก ๆ ที่เราต้องตามกาหนดรู้ อาการที่เกิดกับ ร่างกาย เขาเรียก “ดูกาย” อาการของเวทนา นี่คือเป็นอารมณ์หลัก ๆ ความ คิดที่เกิดขึ้นเป็นอารมณ์หลัก ๆ ต้นจิต อิริยาบถย่อย และสภาพจิตของเรา เป็นสิ่งที่ต้องปรากฏแน่นอน ส่วนอารมณ์ภายนอกที่ปรากฏเข้ามาก็คือ ภาพ ที่เห็น เสียงที่ได้ยิน จะเป็นเสียงอะไรก็ตาม เสียงนาฬิกา เสียงนก เสียง
