Page 480 - ธรรมปฏิบัติ 2
P. 480
456
บางทีเราก็ว่า “กิเลส กิเลส” ใช้คารวม ๆ ความหมายของกิเลส คือความเศร้าหมอง เมื่อมีสิ่งใดสิ่งหนึ่งเกิดขึ้น มีจิตดวงใดดวงหนึ่งที่ไม่ดี เกิดขึ้นมา แล้วทาให้จิตเราเศร้าหมอง เขาเรียกว่าเป็น “อกุศลจิต” นั่นคือตัว กิเลส ทาให้ความเศร้าหมองเกิดขึ้น เพราะฉะนั้น กาหนดรู้ทุก ๆ อารมณ์ เวลาเราปฏิบัติธรรม ในขณะที่เดินจงกรมนั่งสมาธิ เมื่อรู้อย่างนี้ ไม่ว่าจะเป็น สภาวะไหนเกิดขึ้นมาก็ตาม ให้รู้ได้เลยว่าเป็นโอกาสดีที่เราจะได้ยกจิตขึ้นสู่ วิปัสสนา ให้จาไว้เลยว่าอารมณ์ปรากฏขึ้นมาแล้ว ให้เราเข้าไปรู้อาการเกิด ดับของเขา โดยที่ไม่ต้องไปหาอารมณ์อื่นเลย เพราะงานนี้กาลังปรากฏอยู่ ตรงนี้ มีการเกิดดับในลักษณะอย่างนี้ อย่างนี้...
พอเห็นอาการเกิดดับในลักษณะอย่างนี้ จิตที่ทาหน้าที่รู้ดับไป ด้วยหรือไม่ ? ถ้าเกิดดับ เขาดับไปพร้อมกันหรือคนละขณะกัน ? อาการ เกิดดับดับไปก่อน แล้วจิตดับตาม หรือจิตดับก่อน อาการเกิดดับนั้นถึง หมด หรือเกิดดับพร้อม ๆ กัน ? นั่นคือรายละเอียดที่โยคีจะต้องสังเกต นั่นคือวิธีการพิจารณาการกาหนดรู้สภาวธรรมที่เกิดขึ้น จะได้มีความชัดเจน ในสภาวธรรมที่เกิดขึ้น ว่าเมื่อเห็นการเกิดดับในลักษณะอย่างนั้นแล้ว ทาให้ สภาพจิตใจเราเป็นอย่างไร ? อันนี้คือส่วนสาคัญ
เพราะฉะนั้น ขอให้เราตั้งใจ เวลาปฏิบัติให้มีเจตนา แล้วสังเกตให้ดี ว่าสภาวธรรมที่กาลังปรากฏอยู่เฉพาะหน้าเราขณะนี้เป็นอย่างไร เกิดดับใน ลักษณะอย่างไร ตามรู้ต่อไปว่าเขาเปลี่ยนแปลงไปในลักษณะอย่างไรจน สิ้นสุดอาการในแต่ละช่วง ในแต่ละขณะ แต่ละขณะของเขาไป จะทาให้ การเจริญสติของเรามีความต่อเนื่อง การปฏิบัติธรรมของเรามีความต่อเนื่อง ไม่มีช่องว่าง แล้วการปฏิบัติธรรมก็จะก้าวหน้าต่อไปเรื่อย ๆ
ดังนั้น วันนี้การแสดงธรรมก็เห็นว่าสมควรแก่เวลา ก็ขอหยุดไว้แต่ เพียงเท่านี้ก่อน เจริญพร
