Page 487 - ธรรมปฏิบัติ 2
P. 487
463
การที่จะดับเวทนาบางครั้งเราก็ดับยาก ทีนี้เมื่อขณะแรกเราไม่ทัน กระทบแล้วรู้สึกไม่ดี มีเวทนาเกิดขึ้นทันที ทุกขเวทนาทางใจเกิดขึ้น ดับ อย่างไรถึงจะดับเร็ว ? เราพอใจที่จะดับอารมณ์ของเรา ความไม่ดีของเรา เพราะฉะนั้น ต้องดับความรู้สึกที่ไม่ดีอันนั้น ถ้าสังเกตดี ๆ เราจะเห็นว่า ความรู้สึกที่ไม่ดี ไม่ชอบ ไม่พอใจ เกิดขึ้นเพราะอะไร ? เพราะ “มีเรา” มี ความเป็นเราปรากฏขึ้นมา ถึงแม้ชั่วระยะเวลาขณะหนึ่งก็ตาม เมื่อเวทนา เกิดขึ้นแล้ว อย่างที่บอกว่าถ้าเราดับความรู้สึกว่าเป็นเราได้เร็วเท่าไหร่ยิ่งดี บางทีดับความรู้สึกว่าเป็นเราแล้วเหลือแต่เวทนา ไม่มีเราแต่ยังมีความหนัก อยู่ แต่ความหนักนั้นตั้งอยู่ในที่ว่าง ๆ
เมื่อดับความรู้สึกว่าเป็นเรา เหลือเวทนาที่ยังปรากฏอยู่ เพราะฉะนั้น เวลาเราไปดับเวทนา ดับอย่างไร ? ก็มีอยู่สองอย่าง เราขยายความรู้สึกให้ กว้างออก เวทนาหายไป กับเอาความรู้สึกเข้าไปกาหนดที่เวทนา เข้าไปชน เวทนา มุ่งเข้าไปแล้ว เวทนาแตกไป หายไป... นั่นคือการดับเวทนา ฉะนั้น เวลาเราพิจารณา เมื่ออารมณ์นั้นดับไป เวทนานี้ดับไป แล้วทาให้จิตใจเรา เป็นอย่างไร ? สงบขึ้น ? สะอาดขึ้นหรือเปล่า ? รู้สึกดีขึ้นไหม ? นั่นคือเรา ดับที่เวทนา ดับที่ตัวเราก่อน
จากนั้นก็พิจารณาว่า ทาอย่างไรไม่ให้เวทนาประเภทนี้เกิดขึ้นกับ เราอีก หรือทาอย่างไรเวทนาเหล่านี้ถึงจะดับได้เร็วที่สุด เพื่อเราจะได้ไม่ สร้างภพชาติต่อไป หรือไม่สร้างกรรมใหม่ที่อาศัยเวทนานี้เกิด เพราะเวทนา ที่เกิดขึ้นกับใจของเรา ความทุกข์ ความไม่สบายใจ ความไม่ชอบใจที่ เกิดขึ้น จะเป็นเหตุเป็นปัจจัยให้เราสร้างกรรม เป็นตัวผลักดันเป็นตัวบีบคั้น จิตใจของเราให้สร้างกรรมใหม่ขึ้นมา ตรงนี้ก็อยู่ที่ปัญญา อยู่ที่เจตนา และ เป้าหมายของเรา ว่าเรามีเป้าหมายอย่างไร
ถ้าเรามีเจตนาชัดเจนว่าเป็นไปเพื่อการขัดเกลาตัวเรา ทาจิตใจของ เราให้เบาบาง ให้สะอาดขึ้น เราจึงต้องหันมาทาความสะอาดที่ใจเราก่อน