Page 101 - Tibbiy radiologiya
P. 101
100
yosh o’tgan sari o’ng tarafga «siljiydi». Usullar ahamiyati 1)endoskopiya ko’r
ichakni 10-36% bemorlarda ko’rolmaydi 2)irrigoskopiya polip 1 sm katta bo’lsa
94% gacha, 1 sm kichik bo’lsa 72% gacha holatlarda aniqlaydi. Turlari: 1) polipoid
(qon ketish, invaginatsiya), 2) annulyar yarali 3) egar-simon = 1+2, 4) skirr.
Rentgen-belgilari: to’lish defekti, relyef buzilishi, stenoz, peristaltika yo’qligi,
yara. Asoratlari: obstruktsiya, perforatsiya, abstsess, fistula, invaginatsiya.
Yarali kolit. ko’p uchraydigan idiopatik yallig’lanish kasalligi.
Uchrayshi 20-40, 60-70 yoshda. Erkak:ayol = 1:1. Klinik – remissiya va
o’tkirlanish, qonli diarreya, elektrolitlar kamayishi, harorat va sistemali
zaxarlanish, og’rik. Ekstrakolonik o’zgarishlar: terida toshmalar, xolangit, gepatit,
jigar yog’li distrofiyasi, artrit va spondilit, tromboz. Joylashishi: rektosigmoid
(95%) va pastki tushuvchi ichak.
Bariy bilan rentgenoskopiya.
O’tkir bosqichda: simmetrik torayish (stenoz va shilliq qavat shishi tufayli),
shilliq qavatni shishi, mayda granulyatsiyalar, yuzaki yaralar, sekretsiya oshishi va
shu tufayli konturlar noaniq ko’rinishi mumkin.
O’tkir osti bosqichda: gaustralar deformatsiyasi, yallig’lanish poliplari, dag’al
granulyatsiyalar.
Surunkali: ichak qisqarishi, gaustralar deformatsiyasi va yo’qolishi, truba simptomi
(kengaymaydigan, gaustratsiyasi yo’q, shilliq qavati yaxshi ko’rinmagan ichak),
oshgan sekretsiya, yallig’lanish poliplari, peristaltika yo’qolishi, granulyatsiyalar,
ileit.
Kt – devori kallinlashgan lekin < 10 mm.
Asoratlari: toksik megakolon + perforatsiya (10%), adenokartsinoma (5%), strikturalar (10%),
perforatsiya.
Kron va yarali kolit farqlari:
Parametr Kron kasalligi Yarali kolit
Uchrashi Ileum va yo’g’on Faqat yo’g’on
ichak ichak
Tarqalishi Lokal Tarqalgan
Joylashishi O’ng tomonda Chap tomonda
Yaralar Chuqur Yuzaki
Qisqarishi Yo’q Bor
Simmetrik Yo’q Xa
Kartsinoma kelib chiqishi Kamroq Ko’proq
ehtimoli
Megakolon Kam Ko’proq
Fistula Xa Yo’q
Tuzuvchilar: B.R. Axmedov, G.B.Xaydarova