Page 69 - Tibbiy radiologiya

68

YURAK VA QON-TOMIRLAR KASALLIKLARI NUR TASHXISI

ORTTIRILGAN VA TUG’MA POROKLAR.

Ularning tashxisi sonografiyadan boshlanadi, sonografiya poroklarni bevosita va

bilvosita belgilarini ko’rsatadi. Bevosita belgilar – klapanlar torayishi, holati

(Kalsinat, vegetatsiya), harakati; patologik oqimlar, boshqa anatomik defektlar.

Bilvosita belgilar – asosan yurak va qon tomirlar kattalashishi va funksional

o’zgarishlar. Porok yaxshi rivojlangan darajada tashxis qiyinchilik tug’dirmaydi.

Rentgenologik tekshiruvlar qisqa variantda bo’lsa ham doim qo’llaniladilar. Bu

yerda tashxis bilvosita belgilar (yoylar kattalashishi), o’pkadagi o’zgarishlar va

funksional o’zgarishlarga asoslanadi. Tug’ma poroklarda doim angiografiya

qilinadi (oltin standart).

ORTIRILGAN POROKLAR GEMODINAMIKASI

Mitral stenoz. Mitral teshigi torayishi - chap bo’lmacha gipertrofiyasi – chap

bo’lmacha dilatatsiyasi – o’pkada qon dimlanishi (erta bo’ladi) – Kitayv refleksi

(«o’pkani sildan saqlaydi», arteriolalar qisqarishi) – arterial gipertenziya – o’ng

qorincha gipertrofiyasi – dilatatsiyasi – nisbiy 3 tabaqali klapan yetishmochiligi –

o’ng bo’lmacha dilatatsiyasi – katta qon aylanish doirasida qon dimlanishi. Aorta

va chap qorincha qon ozligi tufayli gipoplastik bo’ladilar. Mitral stenozda Yurak

katta bo’lmaydi lekin o’pkada o’zgarishlar erta boshlanadi (xos).

Mitral yetishmovchilik. Sistolada qonni bir hajmi bo’lmachaga qaytib boradi va

diastolada yana qorinchaga tushadi. Bu qon aortaga chiqolmaydi va shuning uchun

ortiqcha yoki o’lik qon hajmi deb ataladi. Bu o’lik qon hajmi bo’lmacha va

qorinchalararo ballotatsiya bo’ladi, vaqt o’tgan sari ko’payadi va bo’lmacha va

qorinchani dilatatsiyasiga olib keladi. Dekompensatsiya va o’pkadagi o’zgarishlar

nisbatan kech bo’ladi. Bo’lganda mitral stenoz sxemasi bo’yicha rivojlanadi. CHap

bo’lmacha anevrizmatik kengayadi (xos).