Page 16 - Sanantinee Thirawut
P. 16
4. ชนิดของประโยค ชนิดของประโยคในภาษาไทยแบ่งตามลักษณะ
เป็น 3 ชนิด คือ
4.1 ประโยคความเดียว(เอกรรถประโยค) คือ ประโยคที่มีใจความ
ส าคัญเพียงหนึ่ง คือ มีประธานตัวเดียว กริยาส าคัญเพียงตัวเดียวและอาจมี
กรรมหรือไม่มีก็ได้ โดยมีโครงสร้าง ประธาน+กริยา+(บทกรรม) เช่น เราเดิน
อย่างรวดเร็ว เจ้าหน้าที่ซื้อปลาจากแหล่งเพาะพันธุ์ การเดินเป็นการออก
ก าลังกาย โปรดนั่งเงียบ เมื่อคืนนี้พายุพัดบ้านพัง
4.2 ประโยคความรวม(อเนกรรถประโยค) คือ ประโยคที่เกิดจาก
ประโยคความเดียว ตั้งแต่ 2 ประโยคขึ้นไปมารวมกันโดยมีสันธานเป็น
ตัวเชื่อม โดยมีโครงสร้าง ประโยคความเดียว+สันธาน+ประโยคความเดียว
ประโยคความรวมแบ่งเป็น 5 ชนิด
4.2.1 ประโยคความรวมเชื่อมความคล้อยตามกัน(อันวยาเนกรรถ
ประโยค) ได้แก่ และ และแล้ว แล้วจึง...ก็ แล้ว...ก็ ทั้ง...และ กับ ครั้น...จึง
เมื่อ....ก็
4.2.2 ประโยคความรวมเชื่อมความขัดแย้งกัน(พยติเรกาเนกรรถ
ประโยค) ได้แก่ แต่ แต่ทว่า กว่า...ก็ แม้ว่า... แต่...ก็ ถึง....ก็
4.2.3 ประโยคความรวมเชื่อมความให้เลือกเอาอย่างใดอย่างหนึ่ง(วิ
กัลป์ปาเนกรรถประโยค) ได้แก่ หรือ หรือไม่ก็ มิฉะนั้น ไม่เช่นนั้น ไม่...ก็
4.2.4 ประโยคความรวมเชื่อมความเป็นเหตุเป็นผล(เหตวาเนกรรถ
ประโยค) ได้แก่ จึง ดังนั้น...จึง ฉะนั้น...จึง เพราะฉะนั้น...จึง
4.3 ประโยคความซ้อน (สังกรประโยค) คือประโยคที่ประกอบด้วย
ประโยคหลักและประโยคย่อยซึ่งเป็นประโยคซ้อนอยู่ในประโยคหลัก โดยมี
สันธานเป็นตัวเชื่อม