Page 34 - Adilname 2019 orjinal
P. 34
uantum bilgisayarlarının ne olduğundan landığı “GB” “MB” kavramları buradan gelir. Bu
bahsetmek için, önce kuantum hakkında kuantum bilgisayarlarında qubit (quantum+bit)
Kkısaca bir hatırlatması yapmamız gerekli. adını alır.
Yüzyıllar boyunca fizikçiler, felsefeciler ve daha
birçoğu evrenin bir düzen içinde her şeyin bir Qubitte de 1’ler ve 0’lar vardır. Asıl farklılığı
ihtimal doğrultusunda var olduğuna inandılar. getiren kavram ise “Süperpozisyon” kavramıdır.
Önce atomları keşfettik sonra atomların içindeki Süperpozisyon kavramında kesinlik yoktur 1 ve 0
proton, nötron ve elektronları… Gelişmek için
kuantum var olan bilim ilerlemeye devam etti ve “atom arası tüm ihtimaller toplanır. Sonsuz ihtimallerin
toplamı ne kadar kafa karıştırıcı gözükse de, bu
altı tanecikler” diye bir kavramla karşı karşıya
geldik. Bilim insanları, atom altı parçacıklarda
işlemi çok kısa sürede yapmasına denktir.
evrenin düşündüğümüz kadar düzenli bir evren klasik bilgiyarların yüzyıllar boyunca yapacağı
bilgisayarları ihtimaller vardı . Böylece “Kuantum Fiziği” adı yanılma yoluyla bulurlar. Örneğin yüksek
olmadığı kanısına vardılar. Çünkü orada sonsuz
Kullandığımız bilgisayarlar, bir şeyi deneme
altında başlı başına bir inceleme konusu olan,
dağlarla kaplı bir ova, ovanın başında bir gezgin
fiziğin alt dalı diyemeyeceğimiz bir başlık
oluştu. Klasik fizik, kuantum fiziğine göre çok hayal edelim. Bu gezgin ovayı en alçak dağdan
tırmanarak aşmak istiyor. Böyle bir durumda
daha deterministiktir. Mesela sizin, klasik fiziğe klasik bilgiyarın yapacağı; tüm dağları tek tek
göre; %30 bu yazıyı okumanız, %20 yemek deneyerek dolandırmak olurken, kuantum
yiyor olmanız, %10 uyuyor, %15 okulda, %15 bilgisayarı tüm dağları aynı anda analiz eder ve
evde veya %10 Japonya’da olmanız söz konusu en alçak olanı anında bulur.
bile olamaz. Ama Kuantum’a göre milyarlarca
ihtimal söz konusu. Kuantum mekaniğinin temel Elbette bu bilgisayarlar hangi dağın alçak
dalga denklemini yazan Erwin Schrödinger, olduğunu hesaplamamız için değil. İnsanın
bu konuda düşünürken, kedisini camdan bir aklına bu hesaplarla neler yapılabileceği
fanusta hayal eder. “Burada zehirli bir cam şişe konusu geliyor. Kullanılan ilk bilgisayarlardan
olsun ve bu gazın şişeden salınımını sağlayacak birisi; NASA’nın Dünya’nın ve Ay’ın yerçekimini
mekanizmanın bozulmasının yarı ömrü 1 saat hesaplaması, kalkış-iniş koordinatları gibi
olsun ve radyoaktif parçacıklarla kontrol edilsin” birçok hesaplamaları yapmasına yardım
diye düşünür. İhtimallerin kesin olmadığı etmiş bir bilgisayardı. Çünkü insanların
kuramının burada mantıksızlığını, kedinin ölme hesaplaması yanlışlara ve zaman kaybına
ve yaşama ihtimalinin eşit ve kedinin yarı-ölü yol açıyordu. Aynı şekilde bugün de uzayda
yarı-diri olamayacağını, dolayısıyla kuramın gitmek istediğimiz yerler var. Ama bu yerlere
eksik olduğunu idda eder Schrödinger. Kuantum ne hızımız ne ömrümürüz yetiyor. Bu yüzden
bilgisayarlarının fikir babası diyebileceğimiz “ışınlanmak” hedeflenen ve imkansız gözüken
Richard Feynmann; “Atomlardan oluşan bir iş. İmkansızlığının hız harket ve enerji gibi
bir evren ve evrenlerden oluşan atomlar” sebepleri dışında bir de matematik kısmı
diyerek ihtimal sayısı çokluğunu bize kısaca var. Kuantum fiziğinde “ışınlamak” bir intihar
özetlemiştir. şeklidir.
Kuantum bilgisayarları da bu fikre dayanır.Bu Çünkü milyarlarca atomunuzun hepsinin aynı “ŞU AN ÜLKELER ARASINDA çok radikal değişiklikler getirebilir. “Araba”
fikir ilk anda bir yerden bir yere eşit ve aynı şekilde VAR OLAN VE BİZİM ÇOK DA “yakıt “benzin” “petrol” gibi araçlara ve
1980’de Rus matematikçi Manin tarafından gidebilmesini hesaplamak imkansızdır. maddelere artık ihtiyacımız kalmadığını
ortaya atıldı ve Feynmann tarafından Dolayısıyla bir yerden bir yere ışınlandığınızda İYİ BİR CEPHEDE OLMADIĞIMIZ düşünün. Bu elbette dünyanın %1’lik
desteklendi. ne olarak ışınlanacağınızı asla bilemessiniz. İşte “TEKNOLOJİ SAVAŞLARI” BİTİP zenginlerinin hoşlanacağı tarzdan bir şey değil.
bu kuantum bilgisayarlarıyla işlem yapabilecek DE, SAVAŞ YERİNİ TEKNOLOJİ İşin topluma yönelik kısmı bir muammayken
Hepimiz kullandığı klasik bilgisayarlar, seviyeye ulaştığımızda bu ışınlanmanın aynı zamanda bilimsel kısmı da hala tam
klasik fizik mantığına dayalı çalışırlar. Klasik matematik kısmını çözebilecek hesaplar ADINA YAPTIĞIMIZ SİLAHLARA bir açıklığa kavuşmuş değil. IBM, Microsoft
bilgisayarlarda sadece 1 ve 0 vardır. Çok yapabileceğiz. Bu Ay’a gitmemizden çok daha BIRAKTIĞINDA, HANGİ ÜLKE gibi büyük şirketler kuantum bilgisayarları
şaşırtıcı olmayan bir şekilde bilgisayarın büyük devrim olmakla beraber, tıpkı klasik BU ALANDA GELİŞMİŞLİK üzerinde çalışıyor. Google’ın 2013 yılında satın
bulacağı sonuçta ya 1 ya da 0’dır. Buna “ikilik bilgiyarların sadece hesap amaçla değil de, GÖSTERMİŞSE ONUN EN AZ aldığı D-Wawe şirketi kuantum bilgisayarları
sistemde basamak” anlamında “bit” denir. günümüzdeki sosyal meda ve eğlence sektörü geliştirdiğini ileri sürdü. Ama fizikçiler Google’a
üzeirnde kulanmamız gibi bilim insanlarından ZARARLA ÇIKACAĞI BARİZ BİR en iyi ihtimalle kandırılmış olduğunu söylediler.
8 bit yan yana gelirse “byte” olur. Hepimizin kul- bizim elimize ulaştığında, yaşadığımız dünyada GERÇEK.”
32 | ADİLNÂME / 2019 33 | ADİLNÂME / 2019