Page 6 - Geschiedenis Barger-Oosterveld

Wanneer de ijsbaan van Barger-Oosterveld niet wordt gebruikt, lopen er schapen om het gras kort te hou- den. (Foto J. Ameln, Emmen).
Scheper Johann Gerhard Exel samen met zijn schaapskudde voor zijn woning aan de Schansstraat. Links de schapenstal. (Collectie J. Exel)
Alle gezichten zijn gericht naar de lens van de came- ra. De schapen lijken verbaasd en de scheper Hendrik Mulder, bijgenaamd Lutke, laat het zich allemaal welgevallen.
Herders op ’t veld en veen
Schapen waren onmisbaar in het Drentse boe- renbedrijf. Zij waren de grootste leveranciers van mest. Iedere ochtend werden ze door de herder naar de heidevelden gedreven, waar zij gemakkelijk hun voedsel vonden. ’s Avonds werden zij op stal gezet om de mest te verza- melen.
Uitgestrekte Oosterveld
Lang geleden toen het met heide bedekte Oosterveld nog niet werd bewoond, zwierven hier elke dag herders met hun kudde schapen. Als het ’s zomers droog genoeg was trokken ze over het Oosterveld en Smeulveen naar de Runde en het Swarte meer. Maar evenzo deden dat de schepers uit het Emsland. Hier lagen weidegebieden begroeid met gras. Het gebied werd als gezamenlijk weidege- bied beschouwd. Dit fenomeen verdween toen halverwege de negentiende eeuw deze markegebieden werden verkocht aan maat- schappijen om dit te vervenen.
Eerste bewoning en meer schapen
Toen de eerste bewoners zich vestigden op of rond het Oosterveld kochten of huurden men een stukje grond waarop ze hun huisje bouwden. Allen hadden een lapje land. Hei- degrond werd door hun tot bouwgrond gespit en vruchtbaar gemaakt met scha-penmest, omdat men nog de weelde van kunstmest niet kende. Bij elke boerderijtje stond een schapen- hok. Men moest schapen houden om de mest, maar ook om de kostbare wollen vachten te krijgen. Deze werden met behulp van kras- sen, spinnenwiel en haspel tot bruikbare dra- den gevormd en waarvan zowel de mannen als de vrouwen op de lange winteravonden bij het open vuur de kousen en andere wol- len kledingstukken breiden. Men had er altijd werk aan de schapen, met het hok in orde te houden en de dieren te weiden op de grote heidevelden. De schapen werden gehoed op de heidegebieden van het Oosterveld en op
70 Kaderverhaal