Page 14 - 20170304

14 Literatuur Zaterdag 4 maart 2017

AD WIKÈNT Op Aruba is nooit koffie verbouwd,
het eiland is daar veel te droog en
INHOUDSOPGAVE te warm voor. Toch was Aruba in ‘Koffie was
de jaren 60 en 70 van de vorige
‘Koffie
eeuw een van de belangrijkste
was goud’
koffie-exporterende landen ter
wereld. Colombiaanse koffie werd
pagina
14+15 op Aruba herpakt en als ‘product
Campagne wegens of Aruba’ weer uitgevoerd. Een
tekort zaad- miljoenenhandel, zo blijkt uit het
donoren boek ‘E negoshi di koffie na
Aruba’, dat eind 2016 verscheen.
pagina 16
Rij-impressie: Mazda De in het Papiaments geschreven
MX-5 RF reportage geeft middels tekst en
foto’s een levendig beeld van de
welhaast magisch-realistische
pagina 17
Een Van Bergen op wereld van de Arubaanse
de Koningsdam koffiehandel. Voor het Antilliaans
Dagblad een interview met de
schrijver van het boek, Benjamin
pagina
Romero.
Auteur Benjamin Romero op een Colom- Koffiestruik met bonen.
18+19
Trolls krijgt tweede Door Willem Bant biaanse koffieplantage. FOTO PRIVÉCOLLECTIE FOTO’S BENJAMIN ROMERO
deel in
2020
ruba als koffie-expor- geweest. Hij zei dat tegen mij Ja dus. Het was echt een miljoe- maar altijd in kleine hoeveelhe-
terend land, een omdat ik Colombiaan ben, nenbusiness in het tweede deel den; een paar zakken met heel
pagina 20
verrassend onder- alhoewel ik op Aruba ben gebo- van de vorige eeuw. Natuurlijk veel andere lading.”
‘Stress 50-plusser kan werp. ren, dus hij dacht: mooi onder- was die koffie helemaal niet
overgewicht A ,,Jaren geleden zei werp voor Benjamin. En al heel afkomstig van Aruba; die koffie Dat veranderde eind jaren
veroorzaken’ een collega bij Bon Dia Aruba snel bleek het inderdaad een kwam uit Colombia. Kijk, er is vijftig?
tegen mij: wat jij eens moet heel interessant gegeven te zijn. altijd handel geweest tussen La ,,Ja, totaal. Tot eind jaren vijftig
uitzoeken is de koffiehandel, Eerst denk je natuurlijk: koffie Guajira, dat helemaal in het ging het om enkele zakken kof-
pagina 21
Puzzels, Strip, die hier echt heel belangrijk is op Aruba? Kan dat? Bestaat dat? noordoosten van Colombia ligt, fie, die altijd deel uitmaakten
en de Benedenwindse Eilanden,
van heel gemengde ladingen.
Eten & Zo pagina 22 en dan met name met Aruba. Maar op een bepaald moment
Het gaat om een afstand van bedacht Carlos Wolter, een ge-
Porsche 2-in-1- nauwelijks 200 kilometer, zelfs wone havenarbeider hier op
laptop met heel kleine bootjes is dat te Aruba, dat er met die koffie wel
doen. In de Spaanse tijd, in de wat meer te verdienen viel. Kijk,
Nederlandse tijd, een beetje koffie was sinds het einde van de
smokkel, een beetje legaal, er 19e eeuw het belangrijkste ex-
was altijd handel, de contacten portproduct van Colombia. De
pagina 23
Nieuwe Middle Earth: waren er altijd. Tussen Rioha- koffie die via de officiële kanalen
Shadow cha, de hoofdstad van La Guaji- werd geëxporteerd, was van top-
kwaliteit; dat was met name kof-
ra, en de Venezolaanse grens
of War zijn heel veel kleine haventjes, fie uit wat we tegenwoordig de
zoals Portete, Puerto López. ‘eje cafetero’ noemen, het ge-
Daarvandaan vertrokken kleine bied tussen Armenia en Maniza-
pagina 23
IT-column pagina 23 bootjes, met een kapitein en les, in Midden-Colombia. Die
twee of drie bemanningsleden,
export ging vooral via Barran-
Tori Spelling bevallen naar Aruba. Er kwam met die quilla, helemaal gereguleerd en
van vijfde De auteur Benjamin Romero bij de presentatie van bootjes van alles onze kant op: gecontroleerd. De koffie die net
geen topkwaliteit was, bijvoor-
groente, fruit, houtskool, maar
zijn boek.
FOTO WILLEM BANT
kind ook bijvoorbeeld varkens en beeld de koffie die geproduceerd
Benjamin Romero koeien. En koffie, natuurlijk, werd in het departement Cesar,
pagina 24
WARWARÚ Benjamin Romero Bon Dia Aruba. De
(1963) werd geboren op eerste druk van ‘E ne-
Vriendschap is Aruba, maar bracht het goshi di koffie na Aruba’
warmte maar grootste deel van zijn is inmiddels uitverkocht;
jeugd door in het vader-
er wordt gewerkt aan
geen vuur. land van zijn ouders, een tweede editie. Ver-
Colombia. Na zijn oplei- der zijn er plannen voor
ding als journalist aan een Engelstalige versie,
Martie Genger
AD Wikènt is een wekelijkse de Universidad de la waarin ook aandacht zal
uitgave van ABCourant NV Sabana in Bogota, keer- worden besteed aan de
koffiehandel tussen
de hij terug naar zijn
en wordt als bijlage van de geboorte-eiland. Hij is Aruba en Nederland.
zaterdageditie van het inmiddels al ruim 25 Romero is te bereiken via
Antilliaans Dagblad verspreid. jaar een vertrouwd ge- het volgende e-mailadres:
zicht in de Arubaanse minromero@gmail.com.
ABCourant NV journalistiek. Momen- De auteur is ook actief op
Scharlooweg 31 teel werkt hij voor de Facebook: benjamin.rome-
Willemstad, Tel. 7472200 Papiamentstalige krant ro1963.
Nel Harms David Cybul