Page 22 - ปทุมวัน
P. 22
14
เรื่องที่ 4 รูปลักษณ์ของท้าวมหาพรหม
ท้าวมหาพรหมทั่วไปมีรูปลักษณะ คือ มีสี่พักตร์ ฉลองพระองค์ขาว และมักปรากฏพระองค์
เป็นชายชรา หากแต่บางครั้งก็ทรงเป็นชายหนุ่ม โดยเทพศาสตราของ พระพรหม ได้แก่ ดอกบัว อัน
หมายถึงการศึกษาและการประพฤติตนให้ตั้งอยู่ภายในกรอบแห่งคุณความดี และสร้อยประค า ซึ่ง
หมายความถึงการสวดภาวนาเพื่อช าระจิตให้สะอาด และสุดท้ายคือหม้อน้ าแบบที่นักพรตฮินดูใช้ตัก
น้ าจากแม่น้ าคงคา น าไปประกอบพิธี อันมีความหมายถึง การช าระร่างกายและจิตวิญญาณให้บริสุทธิ์
ผุดผ่อง ปราศจากกิเลสทั้งปวง นอกจากนี้ท้าวมหาพรหมทรงมีพาหนะเป็นหงส์ ศาสตราวุธของท้าว
มหาพรหม ประกอบด้วยตัวอย่างภาพ ศาสตราวุธและ ความหมาย ดังนี้
ภาพศาสตราวุธ ชื่อศาสตราวุธ ความหมาย
ลูกประค า การสวดมนต์ภาวนาต่อพระพรหม เพื่อแผ่เมตตา
ไปยังสรรพชีวิต
ดอกบัว ความสวยงามของธรรมะ ความดีงาม พระองค์
ทรงสอนให้มนุษย์กระท าในสิ่งที่ดีงามและมี
เมตตาต่อผู้อื่นเสมอ
คัมภีร์ การตั้งตนอยู่ในความดีความชอบ การศึกษาบท
สวดและโยคะเพื่อมุ่งตรงสู่พระผู้เป็นเจ้า
หม้อน้ า กมัณฑลุ หรือ หม้อกลัศ ที่นักพรตตวงน้ าจาก
แม่น้ าคงคา ไปใช้ในพิธีกรรมบูชาเทพต่างๆ
(น้ ามนต์บริสุทธิ์)
ศาสตราวุธทั้ง 4 นี้คือศาสตราวุธหลัก แต่ก็ยังมีศาสตราวุธที่สร้างเพื่อเสริมความหมาย
ขึ้นมา เช่น ธนู หอก กระจก สังข์ ดาบ มีด กริซ ช้อนตักน้ ามันไฟ จักร คฑา ตลอดจนเครื่องดนตรี
ต่างๆ
