Page 109 - Кыргызстан тарыхы 11 - кл
P. 109
ды ого бетер курчуткан. М. Каменский Кудайкуловдун тобу ар- терди жасаган. Натыйжада жаатташып кар-
кылуу Кыргызстандагы өтө таасирдүү күч болгон А. Сыдыковдун машуу бир аз басандаган.
тобун талкалоону көздөгөн. 1925-ж. мартта өткөн областтык парт- Ошентип, 20-жж. ортосунда партиянын
конференцияда М. Каменский А. Сыдыковдун пикирлеши, өтө биримдигин сактоо үчүн жүргүзүлгөн күрөш-
таланттуу адис Ю. Абдрахмановду партиянын обкомунун экин- түн натыйжасында партиянын линиясына
чи секретарлыгынан бошотууга жетишкен. Андан кийин Камен- туура келбеген ой-пикирлерге, фракциялар-
ский менен Кудайкулов Кара-Кыргыз Автономиялуу областынын га биригүүгө, саясатка каршы пикир айтуу-
Ревкомунун төрагасы болуп иштегенине төрт айча болгон И. Ай- га тыюу салынып, партиянын бийлиги чын-
дарбековго бай-манаптар менен байланышы бар, коррупциячыл, далган.
паракор деген жалаа жапкан. Натыйжада ал областтык аткаруу
комитетинин төрагалыгына шайланбай калган. Кыргыз Кара-Кыргыз Автономия- Н. Узюков.
Партиянын Кыргыз обкомунун ашкере саясатын ооздуктоо Автономиялуу луу областынын уюштуруу съездинде эле
үчүн Кыргызстандын советтик 30 кызматкери 1925-ж. июнда Республикасы (1925-ж. марты) ага катыш кан делегаттар
РКП(б) БКга жана партиянын Орто Азиялык бюросуна кат жа- союздук өкмөткө Кара-Кыргыз Автономиялуу
зышып, анда партиянын Кыргыз обкомунун иш стилин жана областын Кыргыз автономиялуу областы деп кайра атоо суну-
ыкмаларын, адистерди тандоо саясатын сынга алышкан. Бул шу менен кайрылган. Бүткүл Россиялык Борбордук Аткаруу
документ ага кол койгон адамдардын саны боюнча «отузчулар-
Комитетинин 1925-ж. 25-майдагы чечими менен област Кыр-
дын» каты деп аталган. гыз Автономиялуу областы болуп аталган.
Бул кат ВКП(б) БКнын Орто Азиялык бюросу тарабынан
Ушул эле уюштуруу съездинде делегаттар автономиялуу
бай-манап элементтердин партияны бөлүп жарууга кылган ара- областты Кыргыз Автономиялуу Республикасына айландыруу
кети катары бааланып, ага кол койгондордун бардыгы куугун-
өтүнүчү менен да кайрылышкан болчу.
тукталып, кызматтарынан алынган, айрымдары Кыргызстан-
дан кетирилген. «Отузчулардын» катын уюштуруучулар ката-
ры А. Сыдыков менен И. Арабаев партиянын катарынан чыга-
ДОКУМЕНТТҮҮ МАТЕРИАЛ
рылган. Ал эми бийлик үчүн күрөштө экинчи топту жетектеген
Р. Кудайкулов жөн гана эскертүү алуу менен чектелген. Бирок К ара-К ы ргы з А вт о н о м и я луу област ы ны н Совет т еринин
колдоого эсирген Р. Кудайкулов өзүнүн адамдары менен Пиш- I ую ш т уруу съездинин резолю циясы нан (1925-ж. марты)
пек округунда «Ур токмок» деген атка конгон оор кылмыш 1. Кара-Кыргыз Автономиялуу областынын Советтеринин област-
иштери үчүн 1926-ж. партиядан чыгарылып сот жообуна тар- тык съезди областтык ревкомдун областтын экономикалык-чарбалык
тылган. Партиянын областтык комитетинен, Ош, Каракол - курулушу ясөнүндөгү отчетун угуп, анын ишин канааттандырарлык
Нарын жана Фрунзе округдук комитеттеринен, областтык ат- деп эсептейт.
2. Съезд жаңы шайланган Аткаруу Комитетине РСФСРдин Бүткүл
каруу комитетинен топтук күрөшкө ак-
Россиялык Борбордук Аткаруу Комитетинен Кара-Кыргыз Автоно-
тивдүү катышкан кызматкерлер бошотул- миялуу областын РСФСРдин курамында Кара-Кыргыз Автономия-
ган. Областтын жетекчи кызматтарына Чы- луу Республикасы кылып кайра түзүү өтүнүчү менен кайрылууну тап-
гыш тагы эмгекчилердин коммунисттик шырат.
университетин ж. б. окуу жайларын бү- 3. «Кара» («кара-кыргыз») деген сөздөр падыша өкмөтүнүн ту-
түрүшкөн Т. Айтматов, X. Шоруков, Э. Эсе- шунда элди кемсинтүү катарында пайдалангандыгын эске алып, жаңы
шайланган Аткаруу Комитети Бүткүл Россиялык Борбордук Атка-
нам анов, X. Ж ээнбаев, К. К ам баров,
руу Комитетине улуттун жана областын аталышындагы «кара-кыр-
С. Кульматов. О. Алиев ж. б. келишкен. гыз» деген сөздү «кыргыз» менен алмаштыруу сунушун койсун.
ВКП(б)нин областтык комитетинин бирин- 4. Орто Азия элдерин улуттук мамлекеттерге бөлүштүрүүдө об-
чи секретарлыгына жаңы келген Н. А. Узю- I |ласты н улуттук, экономикалык жана территориялык белгилери бо-
ков областтагы партиялык жана советтик юнча чек аралары так бөлүнбөй калган. Ушуга байланыштуу жаңы
активди баш коштуруу үчүн бир топ иш- шайланган Аткаруу Комитети Орто Азияда чек араларды кайра так
Т. Айтматов.
www.trk.kg
108 109
