Page 110 - Кыргызстан тарыхы 11 - кл
P. 110

ды  ого  бетер  курчуткан.  М.  Каменский  Кудайкуловдун  тобу ар-   терди  жасаган.  Натыйжада  жаатташып  кар-
 кылуу Кыргызстандагы өтө таасирдүү күч болгон А. Сыдыковдун   машуу бир  аз  басандаган.
 тобун талкалоону көздөгөн. 1925-ж. мартта өткөн областтык парт-   Ошентип,  20-жж.  ортосунда  партиянын
 конференцияда  М.  Каменский  А.  Сыдыковдун  пикирлеши,  өтө   биримдигин  сактоо үчүн  жүргүзүлгөн  күрөш-
 таланттуу  адис  Ю.  Абдрахмановду  партиянын  обкомунун  экин-   түн  натыйжасында  партиянын  линиясына
 чи секретарлыгынан бошотууга жетишкен. Андан кийин Камен-   туура  келбеген  ой-пикирлерге,  фракциялар-
 ский менен Кудайкулов Кара-Кыргыз Автономиялуу областынын   га  биригүүгө,  саясатка  каршы  пикир  айтуу-
 Ревкомунун төрагасы болуп иштегенине төрт айча болгон И. Ай-   га  тыюу  салынып,  партиянын  бийлиги  чын-
 дарбековго бай-манаптар менен байланышы бар,  коррупциячыл,   далган.
 паракор деген жалаа жапкан.  Натыйжада ал областтык  аткаруу
 комитетинин  төрагалыгына  шайланбай  калган.  Кыргыз  Кара-Кыргыз  Автономия-   Н. Узюков.
 Партиянын  Кыргыз  обкомунун  ашкере  саясатын  ооздуктоо   Автономиялуу  луу  областынын  уюштуруу  съездинде  эле
 үчүн  Кыргызстандын  советтик  30  кызматкери  1925-ж.  июнда   Республикасы  (1925-ж.  марты)  ага  катыш кан  делегаттар
 РКП(б)  БКга жана  партиянын  Орто Азиялык  бюросуна кат жа-   союздук өкмөткө Кара-Кыргыз Автономиялуу
 зышып,  анда  партиянын  Кыргыз  обкомунун  иш  стилин  жана   областын  Кыргыз  автономиялуу  областы  деп  кайра  атоо  суну-
 ыкмаларын,  адистерди  тандоо  саясатын  сынга  алышкан.  Бул   шу  менен  кайрылган.  Бүткүл  Россиялык  Борбордук  Аткаруу
 документ  ага кол  койгон  адамдардын саны  боюнча  «отузчулар-
        Комитетинин  1925-ж.  25-майдагы  чечими  менен  област  Кыр-
 дын»  каты  деп  аталган.  гыз Автономиялуу областы  болуп  аталган.
 Бул  кат  ВКП(б)  БКнын  Орто  Азиялык  бюросу  тарабынан
            Ушул  эле  уюштуруу  съездинде  делегаттар  автономиялуу
 бай-манап  элементтердин  партияны бөлүп жарууга кылган ара-   областты  Кыргыз  Автономиялуу  Республикасына  айландыруу
 кети  катары  бааланып,  ага  кол  койгондордун  бардыгы  куугун-
        өтүнүчү менен  да  кайрылышкан  болчу.
 тукталып,  кызматтарынан  алынган,  айрымдары  Кыргызстан-
 дан  кетирилген.  «Отузчулардын»  катын  уюштуруучулар  ката-
 ры  А.  Сыдыков  менен  И.  Арабаев  партиянын  катарынан  чыга-
                              ДОКУМЕНТТҮҮ МАТЕРИАЛ
 рылган.  Ал эми  бийлик үчүн  күрөштө экинчи  топту жетектеген
 Р.  Кудайкулов  жөн  гана  эскертүү  алуу  менен  чектелген.  Бирок   К ара-К ы ргы з  А вт о н о м и я луу  област ы ны н  Совет т еринин
 колдоого  эсирген  Р.  Кудайкулов  өзүнүн  адамдары  менен  Пиш-   I  ую ш т уруу  съездинин  резолю циясы нан  (1925-ж.  марты)
 пек  округунда  «Ур  токмок»  деген  атка  конгон  оор  кылмыш   1. Кара-Кыргыз Автономиялуу областынын Советтеринин област-
 иштери  үчүн  1926-ж.  партиядан  чыгарылып  сот  жообуна  тар-   тык съезди областтык ревкомдун областтын экономикалык-чарбалык
 тылган.  Партиянын  областтык  комитетинен,  Ош,  Каракол  -    курулушу ясөнүндөгү отчетун угуп,  анын ишин канааттандырарлык
 Нарын  жана  Фрунзе  округдук  комитеттеринен,  областтык  ат-   деп эсептейт.
              2. Съезд жаңы шайланган Аткаруу Комитетине РСФСРдин Бүткүл
 каруу  комитетинен  топтук  күрөшкө  ак-
           Россиялык  Борбордук Аткаруу Комитетинен Кара-Кыргыз Автоно-
 тивдүү  катышкан  кызматкерлер  бошотул-   миялуу  областын  РСФСРдин  курамында  Кара-Кыргыз Автономия-
 ган. Областтын жетекчи кызматтарына Чы-   луу Республикасы кылып кайра түзүү өтүнүчү менен кайрылууну тап-
 гыш тагы  эмгекчилердин  коммунисттик   шырат.
 университетин  ж.  б.  окуу  жайларын  бү-   3.  «Кара»  («кара-кыргыз»)  деген  сөздөр  падыша  өкмөтүнүн  ту-
 түрүшкөн Т. Айтматов, X. Шоруков, Э. Эсе-   шунда элди кемсинтүү катарында пайдалангандыгын эске алып, жаңы
           шайланган  Аткаруу  Комитети  Бүткүл  Россиялык  Борбордук  Атка-
 нам анов,  X.  Ж ээнбаев,  К.  К ам баров,
           руу Комитетине улуттун жана областын аталышындагы «кара-кыр-
 С. Кульматов.  О.  Алиев  ж.  б.  келишкен.   гыз»  деген сөздү  «кыргыз»  менен алмаштыруу сунушун койсун.
 ВКП(б)нин  областтык  комитетинин  бирин-   4.  Орто  Азия  элдерин  улуттук  мамлекеттерге  бөлүштүрүүдө  об-
 чи секретарлыгына жаңы келген Н. А. Узю-   I |ласты н улуттук,  экономикалык жана территориялык белгилери бо-
 ков  областтагы  партиялык  жана  советтик   юнча чек  аралары так бөлүнбөй калган.  Ушуга байланыштуу жаңы
 активди  баш  коштуруу  үчүн  бир  топ  иш-  шайланган Аткаруу Комитети Орто Азияда чек араларды кайра так
 Т. Айтматов.
                                                www.trk.kg
 108                                                                     109
   105   106   107   108   109   110   111   112   113   114   115