Page 45 - พท21001

39

เรื่องที่ 3 การแตงรอยกรอง

คําประพันธ หรือรอยกรอง คือ การเรียงถอยรอยคําตามระเบียบขอบังคับตามฉันทลักษณ

มีหลายประเภท เชน กาพย กลอน โคลง ฉันท

ื่
การแตงกลอน คําประพันธรอยกรองประเภทกลอน มีหลายแบบเรียกชอตาง ๆ ตาม
ลักษณะฉันทลักษณที่แตกตางกันนั้น ๆ เชน กลอนสี่ กลอนหา กลอนหก กลอนแปด

กลอน สี่

กลอน สี่ มี 2 แบบ คือ

กลอนสี่ เปนคําประเภทกลอนใน 1 บท มี 2 บาท 1 บาท มี 2 วรรค วรรคละ 4 คํา

ตามหลักฐานทางวรรณคดีไทย กลอน สี่ ที่เกาที่สุดพบในมหาชาติคําหลวงกัณฑมหาพน

(สมัยอยุธยา)

ตัวอยางกลอนสี่ มี 2 แบบคือ
กลอน สี่ แบบ 1 ประกอบดวย 2 บาท บาทละ 2 วรรค วรรคละ 4 คํา ตามผังตัวอยางนี้

การสัมผัสของกลอนสี่จะสัมผัสแบบกลอนทั่วไป คือ คําสุดทาย วรรคหนาสัมผัสกับคําที่สองของ

วรรคหลัง และคําสุดทายวรรคที่สองสัมผัสกับคําสุดทายวรรคที่สาม สวนสัมผัสระหวางบทก็

เชนเดียวกัน คือ คําสุดทายวรรคของบทแรก สัมผัสกับคําสุดทายของวรรคที่สองของบทถัดไป

กลอน สี่ แบบ 2

บทหนึ่งประกอบดวย 4 บาท บาทละ 2 วรรค วรรคละ 4 คํา ตามผังตัวอยาง


สัมผัสนอกในทุกบาท คําสุดทายของวรรคหนา สัมผัสกับคําที่สองของวรรคหลัง มีสัมผัส
ระหวางบาทที่สองกับสาม คือ คําสุดทายวรรคที่สี่สัมผัสกับคําสุดทายวรรคที่หก สวนสัมผัส