Page 15 - Newวิทยาศาสตร์มอต้น.indd
P. 15
7
เซลลพืชและเซลลสัตวมีโครงสรางและหนาที่อยางไรบาง
โครงสรางพื้นฐานของเซลลแบงออกไดเปน 3 สวนใหญๆ คือ
1. สวนที่หอหุมเซลลเซลล ที่ทําหนาที่หอหุมองคประกอบภายในเซลลใหคงรูปอยูได
ประกอบดวย
1.1 เยื่อหุมเซลล (Cell Membrane) ทําหนาที่ควบคุมปริมาณและชนิดของสารที่ผาน
เขาออกจากเซลลดวย มีสมบัติเปนเยื่อเลือกผาน (Differentially Permeable Membrane)
1.2 ผนังเซลล (Cell Wall) พบไดในเซลลพืชทุกชนิด และในเซลลของสิ่งมีชีวิตเซลล
เดียว ราและแบคทีเรียบางชนิด โดยจะหอหุมเยื่อหุมเซลลไวอีกชั้นหนึ่ง ทําหนาที่เพิ่มความ
แข็งแรงและปองกันอันตรายใหแกเซลล ผนังเซลลยอมใหสารเกือบทุกชนิดผานเขาออกได
2. นิวเคลียส (Nucleus) เปนศูนยกลางควบคุมการทํางานของเซลล มีความสําคัญตอ
กระบวนการแบงเซลลและการสืบพันธุของเซลลเปนอยางมาก ในเซลลของสิ่งมีชีวิตทั่วไปจะมี
เพียงหนึ่งนิวเคลียส แตเซลลบางชนิด เชน เซลลเม็ดเลือดแดง เมื่อเจริญเต็มที่แลวจะไมมี
นิวเคลียส
3. ไซโทพลาซึม (Cytoplasm) คือสิ่งที่อยูภายในเยื่อหุมเซลลทั้งหมดยกเวนนิวเคลียส ซึ่ง
เปนของเหลวที่มีโครงสรางเล็ก ๆ คือ ออรแกเนลล (Organelle) กระจายอยูทั่วไป ประกอบดวย
หนวยเล็ก ๆ ที่สําคัญหลายชนิดดังนี้
3.1 ไมโทคอนเดรีย (Mitochondria) เปนโครงสรางที่มีลักษณะยาวรีเปนแหลงผลิตสาร
ที่มีพลังงานสูงใหแกเซลล
3.2 คลอโรพลาส (Chloroplast) เปนโครงสรางพบเฉพาะในเซลลพืชมีสารพวก
คลอโรฟลล เปนสารสําคัญที่ใชในกระบวนการสังเคราะหดวยแสง
3.3 ไรโบโซม (Ribosome) เปนโครงสรางที่มีขนาดเล็กเปนแหลงที่มีการสังเคราะห
โปรตีนเพื่อสงออกไปใชนอกเซลล
3.4 กอลจิคอมเพลกซ (Golgi Complex) เปนโครงสรางที่เปนถุงแบนๆ คลายจานซอนกัน
เปนชั้น ๆ หลายชั้น ทําหนาที่สรางสารคารโบไฮเดรตที่รวมกับโปรตีนแลวสงออกไปใชภายในเซลล
3.5 เซนตริโอล (Centriole) พบเฉพาะในเซลลสัตวและโพรติสตบางชนิด มีหนาที่
เกี่ยวกับการแบงเซลล
วิทยาศาสตร์ ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น : พว21001 15
ส�ำนักงำน กศน.จังหวัดกำฬสินธุ์