Page 35 - 8ศิลปศึกษา ทช11003.indd

28

บทที่ 2

ดนตรีพื้นบาน

เรื่องที่ 2.1 ลักษณะของดนตรีพื้นบาน

ดนตรีพื้นบาน เปนดนตรีที่อยูคูกับทองถิ่นมานาน ตนกําเนิดของดนตรีพื้นบานอาจมา

จากความเชื่อเรื่องประเพณี วัฒนธรรม ที่ตองใชอุปกรณ หรือเครื่องดนตรีประกอบในการ

ดําเนินกิจกรรมหรือพิธีกรรมตาง ๆ นอกจากนี้อาจมาจากการแลกเปลี่ยนเรียนรู วัฒนธรรม

ทองถิ่นมาพัฒนา ปรับปรุง แกไข จนกลายเปนลักษณะเฉพาะทองถิ่นของตน

โดยเชื่อกันวาดนตรีพื้นบาน เกิดขึ้นจากการที่คนเราสามารถรับรู และไดยินเสียงที่

เกิดขึ้นตาง ๆ จากธรรมชาติ เชน เสียงลมพัด เสียงฟารอง เสียงรองของสัตวตาง ๆ แลวนํา
เสียงที่ไดรับรูมาประดิษฐดัดแปลงใหเปนเครื่องดนตรีชนิดตาง ๆ ไดแก เครื่องดีด สี ตี เปา

ดนตรีพื้นบานเปนเสียงดนตรีที่ถายทอดกันมาดวยวาจา ซึ่งเรียนรูผานการฟงมากกวา
การอานและเปนสิ่งที่พูดตอกันมาแบบปากตอปาก โดยไมมีการจดบันทึกไวเปนลายลักษณ

อักษรจึงเปนลักษณะการสืบทอดทางวัฒนธรรมของชาวบานตั้งแตอดีตเรื่อยมาจนถึงปจจุบันซึ่ง

เปนกิจกรรมการดนตรีเพื่อผอนคลายความตึงเครียดจากการทํางานและชวยสรางสรรคความ

รื่นเริงบันเทิงเปนหมูคณะและชาวบานในทองถิ่นนั้น ซึ่งจะทําใหเกิดความรักสามัคคีกันใน

ทองถิ่นและปฏิบัติสืบทอดตอมายังรุนลูกรุนหลาน จนกลายมาเปนเอกลักษณทางพื้นบานของ

ทองถิ่นนั้นๆ สืบตอไป

ลักษณะดนตรีพื้นบาน มีดังนี้

1. เปนการบรรเลงที่ใชเครื่องดนตรีพื้นบาน และมีจํานวนนอยชิ้น เครื่องดนตรีที่ใช

บรรเลงจะมีลักษณะเฉพาะเปนของทองถิ่นนั้น ๆ

2. จังหวะ ทํานอง เปนแบบงาย ๆ ไมซับซอน

3. เนื้อรองเปนภาษาพื้นบาน ไมยาวมาก

3. ไดรับการถายทอดจากบรรพบุรุษรุนตอรุน

ดนตรีพื้นบานแตละทองถิ่นจะมีลักษณะเฉพาะ มีความแตกตางกันไป ตามสภาพ

วัฒนธรรม ความเปนอยูของคนในแตละทองถิ่น ซึ่งสามารถแบงออกตามภูมิภาคตาง ๆ ดังนี้

ศิลปศึกษา ระดับประถมศึกษา : (ทช11003) 35
ส�ำนักงำน กศน.จังหวัดกำฬสินธุ์