Page 40 - 8ศิลปศึกษา ทช11003.indd

33

ไทยภาคเหนือรุนที่ 3 รองประธานชมรมครูภูมิปญญาไทยภาคเหนือ และอุปนายกคนที่ 1

สมาคมครูภูมิปญญาไทย สํานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ ไดปฏิบัติ

หนาที่ตามภาระงาน โครงการตาง ๆ อยางเต็มกําลังความสามารถ ดวยความตั้งใจที่จะสืบทอด

วัฒนธรรมดานดนตรีพื้นบาน ใหเปนมรดกคูชาติตลอดไป นายอรุณ ทิพยวงศ นอกจากจะเปน

ผูที่มีความสามารถในการเลนดนตรีพื้นเมืองแลว ยังเปนผูที่มีใจรักที่จะสงเสริมและอนุรักษ

ดนตรีพื้นบานใหคงอยูคูลานนาตลอดไปจึงไดจัดตั้งชมรมอนุรักษวัฒนธรรมไทย-ลานนา ของ

โรงเรียนพิริยาลัยจังหวัดแพรขึ้น เมื่อ พ.ศ. 2533 ไดฝกสอนใหนักเรียนเลนเครื่องดนตรี

พื้นเมืองจนสามารถเลนไดดี

เรื่องที่ 2.4 คุณคาของเพลงพื้นบาน

เพลงพื้นบานเปนมรดกทางวรรณกรรม เกิดจากชาวบานเปนผูสรางบทเพลงขึ้นมา ซึ่ง

อาจจะมาจากความเปนคนเจาบทเจากลอน แตบังเอิญเพลงนั้นไดสรางความประทับใจแก
ผูอื่น จึงไดแพรกระจายออกไปเรื่อย ๆ จนไมมีใครรูวาใครเปนคนแตงเพลงบทนั้น และแตง

เมื่อใด

ครั้งหนึ่ง พระเจาวรวงศเธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ ทรงเลาวา ไดทรงแตงบทเลนเพลง

ชั้นบทหนึ่ง แลวประทานใหชาวชนบทซึ่งอานหนังสือไดเอาไปรอง แตทรงสังเกตวา จากกิริยาที่

ชาวบานคนนั้นแสดงออกมา ถาหากปลอยใหเขาแตงเองนาจะเร็วกวาบทที่นิพนธเสียอีก ทรง

ถามวา มันเปนอยางไร คําตอบที่ลวนแตเปนเสียงเดียวกันคือ มันเต็มไปดวยคํายากทั้งนั้น ถึง

ตอนเกี้ยวพาราสีผูหญิงชนบทที่ไหนเขาจะเขาใจ และไมรูวาจะรองตอบไดอยางไร เรื่องนี้จะ

เปนบทแสดงใหเห็นวา เพลงพื้นบานนั้นใชคํางาย แตไดความไมจําเปนตองสรรหาคํายากมา

ปรุงแตงเลย

เพลงพื้นบานในแตละภาค

เพลงพื้นบานเกิดจาชาวบานเปนผูสรางบทเพลง และสืบทอดกันมาแบบปากตอปาก

โดยการจดจําบทเพลงเปนคํารองงาย ๆ ที่เปนเรื่องราวใกลตัวในทองถิ่นนั้น ๆ จึงทําใหเพลง

พื้นบานของไทยในภาคตาง ๆ มีความแตกตางกันออกไป ดังนี้

1. เพลงพื้นบานภาคกลาง มีอิทธิพลมาจากสภาพแวดลอมทางธรรมชาติ การ

ประกอบอาชีพ วิธีการดําเนินชีวิต พิธีกรรม และเทศกาลตาง ๆ เชน เพลงเรือ ใชรองเลนในฤดู

40 ศิลปศึกษา ระดับประถมศึกษา : (ทช11003)
ส�ำนักงำน กศน.จังหวัดกำฬสินธุ์