Page 44 - 8ศิลปศึกษา ทช11003.indd

37

เรื่องที่ 2.6 คุณคาและการอนุรักษเพลงพื้นบาน

เพลงพื้นบานเปนมรดกทางปญญาของทองถิ่นและของชาติจึงมีคุณคาควรแกการ

อนุรักษ ซึ่งจะกลาวพอสังเขปดังนี้

1. คุณคาของเพลงพื้นบาน

เพลงพื้นบานเปนสมบัติของสังคมที่ไดสะสมตอเนื่องกันมานาน จึงเปนสวนหนึ่ง

ในวิถีชีวิตของคนไทยและมีคุณคาตอสังคมอยางยิ่ง เพลงพื้นบานมีคุณคาตอสังคม 5 ประการ

ดังนี้

1.1 ใหความบันเทิง เพลงพื้นบานมีคุณคาใหความบันเทิงใจแกคนในสังคมตั้งแต

อดีตจนถึงปจจุบัน โดยเฉพาะในสมัยที่ยังไมมีเครื่องบันเทิงใจมากมายเชนปจจุบัน

1.2 ใหการศึกษา เพลงพื้นบานเปนงานสรางสรรคที่ถายทอดความรูสึกนึกคิดของ
กลุมชน จึงเปนเสมือนสิ่งที่บันทึกประสบการณของบรรพบุรุษที่สงทอดตอมาใหแก

ลูกหลาน เพลงพื้นบานจึงทําหนาที่บันทึกความรูและภูมิปญญาของกลุมชนในทองถิ่นมิใหสูญ
หาย ขณะเดียวกันก็มีคุณคาในการเสริมสรางปญญาใหแกชุมชนดวยการใหการศึกษาแกคนใน

สังคมทั้งโดยทางตรงและโดยทางออม

1.3 จรรโลงวัฒนธรรมของชาติ การจรรโลงวัฒนธรรมหมายถึงการพยุงรักษาหรือ

ดํารงไวของแบบแผนในความคิดและการกระทํา ที่แสดงออกถึงวิถีชีวิตของคนในสังคม ที่มี

ความเปนระเบียบ ความกลมเกลียวกาวหนาและความมีศีลธรรมอันดีงาม

1.4 เปนทางระบายความคับของใจ เพลงพื้นบานเปนทางระบายความคับของใจ

อันเนื่องจากความเหน็ดเหนื่อยเมื่อยลาจากกิจการงานและปญหาในการดํารงชีพ รวมทั้งความ

เก็บกดอันเนื่องมาจากจารีตประเพณี หรือกฎเกณฑของสังคม เชน ความคับของใจในเรื่องการ

ประกอบอาชีพ การถูกเอารัดเอาเปรียบจากสังคม การประสบปญหาเศรษฐกิจตกต่ํา เปน

ตน เพราะการเลนเพลงหรือการชมการแสดงเพลงพื้นบานจะทําใหผูชมไดหยุดพักหรือวางมือ

จากภารกิจตาง ๆ ลง เปนการหลีกหนีไปจากสภาพชีวิตจริงชั่วขณะ ทําใหผอนคลายความ

เครงเครียดและชวยสรางกําลังใจที่จะกลับไปเผชิญกับชีวิตจริงไดตอไป

1.5 เปนสื่อมวลชนชาวบาน ในอดีตชาวบานสวนใหญมีปญหาความยากจน

ดอยการศึกษาและอยูหางไกลความเจริญ สื่อมวลชนบางประเภท เชน หนังสือพิมพ วิทยุและ

โทรทัศน ไมสามารถเขาถึงไดงาย เพลงพื้นบานจึงมีบทบาทในการกระจายขาวสาร และเสนอ

44 ศิลปศึกษา ระดับประถมศึกษา : (ทช11003)
ส�ำนักงำน กศน.จังหวัดกำฬสินธุ์