Page 59 - สังคมศึกษาสค21001.indd
P. 59
53
เปนหลักเกณฑวา สมาชิกสภากลุมหรือพรรคการเองที่มีเสียงขางมากสนับสนุนจะไดสิทธิในการ
จัดตั้งรัฐบาล เพื่อทําหนาที่บริหารบานเมือง แตรัฐบาลจะตองอยูในความควบคุมของสมาชิก
รัฐสภา ลักษณะดังกลาวนี้ รัฐสภาและรัฐบาลตางทําหนาที่ของตน แตรัฐสภาควบคุมรัฐบาล
ดวยกระบวนการตามรัฐธรรมนูญ และอาจลงมติไมไววางใจเพื่อใหรัฐบาลลาออกได สวนรัฐบาล
ก็อาจยุบสภาได
2) แบบประธานาธิบดี ระบอบประชาธิปไตยแบบประธานาธิบดีมีลักษณะคลายคลึง
กับแบบรัฐสภา การมีรัฐสภาเหมือนกัน แตมีลักษณะที่แตกตางกัน คือ การมีประธานาธิบดี
เปนผูใชอํานาจบริหาร โดยประธานาธิบดีมีสิทธิและหนาที่ในการจะแตงตั้งคณะรัฐมนตรีขึ้นมา
ชุดหนึ่ง เพื่อบริหารประเทศและรับผิดชอบรวมกัน สวนอํานาจนิติบัญญัตินั้นก็ยังคงตกอยูที่
รัฐสภา การปกครองระบอบประชาธิปไตยแบบประธานาธิบดีนี้ ทั้งประธานาธิบดีและ
สมาชิกสภาผูแทนราษฎรตางก็ไดรับเลือกจากประชาชน ทั้งสองฝาย จึงตองรับผิดชอบโดยตรง
ตอระชาชน สวนอํานาจตุลาการยังคงเปนอิสระ ฉะนั้นอํานาจนิติบัญญัติ อํานาจบริหาร และ
อํานาจตุลาการ ตางก็เปนอิสระและแยกกัน สถาบันผูใชอํานาจทั้งสามจะเปนตัวที่คอยยับยั้ง
และถวงดุลกันและกัน ไมใหฝายหนึ่งฝายใดใชอํานาจเกินขอบเขต เชน การปกครองของ
สหรัฐอเมริกา เปนตน
3) แบบกึ่งรัฐสภากึ่งประธานาธิบดี ระบอบประชาธิปไตยแบบนี้ประธานาธิบดีเปนทั้ง
ประมุขของรัฐและบริหารราชการแผนดินรวมกับนายรัฐมนตรี ในดานการบริหารนั้น
นายกรัฐมนตรี เปนผูลงนามประกาศใชกฎหมาย และคณะรัฐมนตรีก็ยังคงเปนผูใชอํานาจ
บริหาร แตตองรับผิดชอบตอรัฐสภา สวนรัฐสภาเองก็ยังคงทําหนาที่สําคัญ คือ ออกกฎหมาย
และควบคุมการบริหารราชการแผนดิน ประธานาธิบดีในระบอบประชาธิปไตย แบบนี้เปนผู
กําหนดนโยบายตางประเทศและการเมืองโดยทั่วๆ ไปทั้งยังทําหนาที่อนุญาโตตุลาการระหวาง
รัฐสภากับคณะรัฐมนตรี นอกจากนี้ยังมีอํานายยุบสภาไดดวย จึงมีอํานาจมาก เชน อินเดีย
ฝรั่งเศส
รูปแบบการปกครองแบบเผด็จการ
ลัทธิเผด็จการมีอยูคูกับสังคมโลกมาตั้งแตมนุษยรวมกันเปนสังคมยุคแรก ๆ เชน สังคม
เผาที่มีหัวหนาเผาที่เปนผูที่มีอํานาจเบ็ดเสร็จ ปจจุบัน สังคมไดวิวัฒนาการไปมาก รูปแบบการ
ปกครองของลัทธิเผด็จการก็มีหลากหลาย ทั้งนี้เนื่องจากประเทศนั้น ๆ ได พยายามที่จะเอา
ลัทธินี้มาเสริมแตงใหสอดคลองกับสถานการณทางเศรษฐกิจ สังคม และการเมืองของ
ตน เนื่องจากผูนําเหลานี้มีจุดประสงคเพื่อใหตนอยูในอํานาจนานมากที่สุดแบงออกเปน 2
รูปแบบ ไดแก
สังคมศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น : (สค21001) 59
ส�ำนักงำน กศน.จังหวัดกำฬสินธุ์