Page 63 - สังคมศึกษาสค21001.indd
P. 63
57
กิจกรรมทายบทที่ 4
1. รูปแบบของการปกครองระบอบประชาธิปไตยมีอะไรบางจงอธิบาย
แนวตอบนักวิชาการไดพยายามเสนอหลักเกณฑตางๆ ที่อาจใชแบงรูปแบบการปกครองของ
ประเทศประชาธิปไตยมากมายดวยกัน สรุปไดเปน 2 หลักเกณฑ ดังนี้
1. หลักประมุขของประเทศแบงรูปแบบประชาธิปไตยได 2 ลักษณะ คือ
1) มีพระมหากษัตริยเปนประมุข พระมหากษัตริยจะทรงใชอํานาจอธิปไตย
ซึ่งเปนของปวงชนโดยใชองคกรแยกกันเปน 3 ทางคือ ทรงใชอํานาจนิติบัญญัติโดยผานทาง
รัฐสภา อํานาจบริหารโดยผานทางคณะรัฐมนตรี และอํานาจตุลาการโดยผานทางศาล สวนองค
พระมหากษัตริยจะทรงเปนกลางในทางการเมือง เชน ไทย อังกฤษ กัมพูชา ซาอุดีอาระเบีย
เปนตน
2) มีประธานาธิบดีเปนประมุข ผูดํารงตําแหนงประธานาธิบดีมาจากการ
เลือกตั้งของประชาชนเชน อินโดนีเซีย ฟลิปปนส สิงคโปร อินเดีย เปนตน
2.หลักการรวมและการแยกอํานาจ แบงออกเปน 3 ลักษณะ
1)แบบรัฐสภา ระบอบประชาธิปไตยแบบรัฐสภา ไดแก การมีเฉพาะ
ผูแทนราษฎรเพียงสภาเดียวหรืออาจมี 2 สภาก็ได มีทั้งสภาผูแทนราษฎร ซึ่งตัวแทนหรือ
สมาชิกสภาผูแทนราษฎรที่ประชาชนเปนผูลงคะแนนเสียงเลือกตั้ง มาจากการเลือกตั้ง และ
วุฒิสภาซึ่งเปนสภาของผูทรงคุณวุฒิ สวนมากสมาชิกไดมาจากการแตงตั้ง แตสมาชิกวุฒิสภาใน
บางประเทศก็มาจากการเลือกตั้ง ชื่อสภาอาจเรียกตางกันได เชน ในอังกฤษเรียกสภา
ผูแทนราษฎรวา สภาลางและวุฒิสภาวา สภาสูงหรือสภาขุนนาง แตโดยหลักการสภาทั้งสอง
ตองประชุมรวมกันรวมกันเปน รัฐสภา ผูใชอํานาจนิติบัญญัติและอํานายบริหาร คือมีอํานาจใน
การออกกฎหมายเพื่อใชปกครองประเทศ และมีอํานาจบริหารในการใหความเห็นชอบหรือ
จัดตั้งรัฐบาล
2) แบบประธานาธิบดี ระบอบประชาธิปไตยแบบประธานาธิบดีมีลักษณะ
คลายคลึงกับแบบรัฐสภา การมีรัฐสภาเหมือนกัน แตมีลักษณะที่แตกตางกัน คือ การมี
ประธานาธิบดีเปนผูใชอํานาจบริหาร โดยประธานาธิบดีมีสิทธิและหนาที่ในการจะแตงตั้ง
คณะรัฐมนตรีขึ้นมาชุดหนึ่ง เพื่อบริหารประเทศและรับผิดชอบรวมกัน สวนอํานาจนิติบัญญัติ
นั้นก็ยังคงตกอยูที่รัฐสภา การปกครองระบอบประชาธิปไตยแบบประธานาธิบดีนี้
ทั้งประธานาธิบดีและสมาชิกสภาผูแทนราษฎรตางก็ไดรับเลือกจากประชาชน ทั้งสองฝาย
จึงตองรับผิดชอบโดยตรงตอประชาชน สวนอํานาจตุลาการยังคงเปนอิสระ ฉะนั้นอํานาจนิติ
บัญญัติ อํานาจบริหาร และอํานาจตุลาการ ตางก็เปนอิสระและแยกกัน เชน การปกครองของ
สหรัฐอเมริกา เปนตน
สังคมศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น : (สค21001) 63
ส�ำนักงำน กศน.จังหวัดกำฬสินธุ์