Page 22 - 15_อาชญาวทยาและงานยตธรรม_Neat

๑๕

ͧ¤»ÃСͺ¢Í§¡ÒèѴÃÐàºÕº·Ò§Êѧ¤Á
๑. บรรทัดฐานของสังคม

๒. สถานภาพ
๓. บทบาท

๔. การควบคุมทางสังคม

¡Ãкǹ¡ÒèѴÃÐàºÕº·Ò§Êѧ¤Á »ÃСͺ´ŒÇ ô »ÃÐàÀ· ¤×Í
ñ. ºÃ÷Ѵ°Ò¹·Ò§Êѧ¤Á

บรรทัดฐานทางสังคม คือ แบบแผน กฎเกณฑขอบังคับ หรือมาตรฐานในการปฏิบัติ
ของคนในสังคมซึ่งสังคมยอมรับวาสมควรจะปฏิบัติ เชน บิดามารดาตองเลี้ยงดูบุตร บุตรตองมีความ

กตัญูตอบิดามารดา ขาราชการตองบริการประชาชน พระสงฆตองรักษาศีลและเปนที่พึ่งทางใจ
ของประชาชน ฯลฯ

ºÃ÷Ѵ°Ò¹·Ò§Êѧ¤Á ẋ§à»š¹ ó »ÃÐàÀ· ¤×Í

๑. วิถีประชา เปนแบบแผนในการปฏิบัติหนาที่ที่ทุกคนในสังคมปฏิบัติกันโดยทั่วไป
จนเกิดเปนความเคยชิน ไมตองมีศีลธรรมและกฎหมายบังคับ ผูไมปฏิบัติตามก็ไมไดรับโทษ เพียงแคถูก
นินทา เชน ในการรับประทานอาหารควรใชชอนกลางตักอาหาร หากไมใชชอนกลางก็ไมมีความผิด

เปนแคถูกตําหนิวาไมมีมารยาทในการรับประทาน วิถีประชาแตละสังคมมีความแตกตางกันไป

แตละสังคม จึงทําใหมีวัฒนธรรมแตกตางกันไป
๒. จารีต มีความหมายเหมือนคําวา “ศีลธรรม” จารีตเปนบรรทัดฐานที่ทุกคนในสังคม

จะตองกระทําเปนกระบวนการ พฤติกรรมที่จําเปนตอความเปนระเบียบเรียบรอย และสวัสดิภาพของ
สังคม จารีต มีความสําคัญกวาวิถีประชา เปนเรื่องของความรูสึกวา สิ่งใดผิด สิ่งใดถูก ผูใดฝาฝนจะถูก

สังคมลงโทษ หรือไดรับการตําหนิอยางรุนแรง ในสังคมไทยมีจารีตบางอยางที่สําคัญมาก แมมิได
นําไปบัญญัติเปนกฎหมาย เชน ความกตัญู ระบบอาวุโส ความซื่อสัตยระหวางสามี ภรรยา

การแสดงความเคารพผูใหญ ฯลฯ
๓. กฎหมาย หมายถึง บรรทัดฐานที่กําหนดไวในระเบียบแบบแผน ซึ่งผูมีอํานาจ

ทางการปกครองบานเมืองไดกําหนดขึ้น เพื่อบังคับใหบุคคลปฏิบัติตามหรือหามมิใหกระทํา หากฝาฝน
จะถูกลงโทษตามบทบัญญัติ

ò. ʶҹÀÒ¾
สถานภาพ คือ ตําแหนงที่ไดรับจากการเปนสมาชิกของสังคม เปนปจจัยที่ชวยในการ

จัดระเบียบของสังคมเพราะทุกคนมีสถานภาพติดตัวมาตั้งแตเกิด เชน เปนลูกชาวบาน เปนหญิง
เปนชาย ฯลฯ หลังจากเกิดมีสถานภาพเพิ่มเติมอีกมากมาย เชน หลานชายกํานันรับราชการเปนตํารวจ

สถานภาพเปนสิ่งที่ชวยใหมนุษยติดตอสัมพันธกัน โดยอาศัยสถานภาพของบุคคลเปนหลักในการติดตอ