Page 2 - ส่วนประกอบหุ่นยนต์
P. 2
นอกจากเพลาแลว ยังมี แกน (axle) ซึ่งจะเป-นชิ้นสวนลักษณะเดียวกันกับเพลาแตไมสามารถหมุนได สวน
ใหญทําหนาที่รองรับชิ้นสวนที่หมุน เชน ลอ เป-นตน
เฟ/อง (gear)
เฟKองทําหนาที่สงกําลังจากเพลาหนึ่งไปยังอีกเพลาหนึ่ง โดยใชการขบกันของฟMนเฟKอง ในการสงถาย
กําลังของเฟKองนั้นจะประกอบไปดวยเฟKองสองตัวที่ขบกันอยู โดยมีเฟKองตัวขับ (driving gear) หรือพิเนียน
(pinion) เป-นตัวหมุนสงกําลังใหเฟKองตาม (driven gear)
สกรูสงกําลัง (power screw)
สกรูสงกําลังมีหนาที่สงกําลังโดยเปลี่ยนจากการหมุนเป-นการเลื่อน มีอัตราการทดของเฟKองที่สูงมาก
จึงสามารถใชในการสงถายกําลังไดดี นิยมใชในงานที่ตองแบกรับน้ําหนักมากๆ
สายพาน (belt)
สายพานมีหนาที่สงกําลังจากเพลาหนึ่งไปยังอีกเพลาหนึ่งเชนเดียวกับเฟKอง แตสายพานมีคุณสมบัติ
เฉพาะตัว คือออนตัวได (fexible) รับแรงกระตุกและแรงสั่นไดดีกวาเฟKอง เสียงเบากวา แตก็มีขอเสียคืออัตรา
ทดไมแนนอนเนื่องจากการไถลตัวของสายพาน (slip) และไมสามารถรับอัตราทดที่สูงได การสงกําลังดวย
สายพานทําไดโดยติดตั้งวงลอสายพาน (pulley) ตั้งแตสองอันขึ้นไป ซึ่งแรงในแนวสัมผัสจะถูกสงถายจากวง
ลอสายพานขับไปยังวงลอสายพานตาม โดยอาศัยความเสียดทานระหวางสายพานและวงลอ
สายพาน นอกจากนี้แลวยังมีสายพานฟMน (timing belt) ซึ่งมีลักษณะเหมือนกับสายพานแบน แตที่สายพาน
จะมีฟMนเพื่อใชขบกับวงลอสายพานแบบเฟKองทําใหไมมีการลื่นไถล
โซ (chain)
โซมีหนาที่สงกําลังจากเพลาหนึ่งไปยังอีกเพลาหนึ่ง เชนเดียวกับเฟKองและสายพาน ในการสงกําลังโซ
จะคลองอยูรอบเฟKองโซ (sprocket) ตั้งแตสองอันขึ้นไป เฟKองโซเป-นลอที่มีฟMนรูปรางพิเศษเพื่อรับกับรองของ
โซ ในการขับดวยโซนั้นขอโซจะขบกับฟMนของเฟKองโซจึงไมมีการลื่นไถล ทําใหการสงกําลังมีอัตราทดคงที่
เชนเดียวกับการขับดวยเฟKอง แตการติดตั้งไมตองเที่ยงตรงเทากับเฟKอง จึงเป-นที่นิยมมาก แตก็มีขอเสียคือ มี
เสียงดัง การติดตั้งโซโดยปกตินิยมติดตั้งใหแนวจุดศูนย กลางของเฟKองโซทั้งคูอยูในแนวระดับ หรือทํามุมกับ
แนวระดับไมเกิน 60 องศา และจะตองใหดานลางเป-นดานหยอน ไมนิยมการติดตั้งใหแนวศูนย กลางของเฟKอง
โซทั้งคูอยูในแนวดิ่ง หรือดานบนเป-นดานหยอน เนื่องจากโซมักจะหลุดจากจานโซไดงายเมื่อโซเกิดการยืดเพียง
เล็กนอย
ข'อตอ (joint)