Page 9 - MODUL BAHASA JAWA ARIF

KEGIATAN PEMBELAJARAN

A. TUJUAN PEMBELAJARAN
Setelah mengikuti Pembelajaran, peserta didik dapat memahami pengertian dan

paugeran tembang macapat, memahami jenis dan makna filosofi tembang macapat
tembang macapat, memahami Serat Wedhatama tembang Pangkur. Mengidentifikasi

paugeran tembang Pangkur, menganalisis nilai-nilai yang terkandung dalam tembang
Pangkur.

B. URAIAN MATERI

Pangerten Tembang Pangkur
Miturut maknane, tembang Pangkur iku nggambarake mangsa nalika umur kang wus
ngungkurake babagan kadonyan. Watake semangat, perwira: tegese kanthi temen

anggone ngedohi hawa nepsu ing kadonyan, supaya ora ngganggu anggone urip. Atine
wis menep, resik, ora grusa-grusu, lan tansah nengenake ngibadah nyedhakake mring

Gusti Kang Maha Kawasa.
Pathokan Tembang Pangkur

Pangkur
Guru wilangan Guru lagu Guru Gatra

8 a
11 i
8 u

7 a 6

12 u
8 a
8 i

Watak Tembang Pangkur
Watake tembang Pangkur iku madhep manteb, banter, nesu. Cocok kanggo

ngandharake pitutur, katresnan, crita kang nyata, lan sapiturute.

Wos kang Kamot ing Tembang Pangkur (Wedhatama)
Serat Wedhatama ngajarake tuntunan moral ing babagan etika pribadi pamangun
karakter dhiri pribadi. Ngelmu iki ngajarake supaya nampa kanthi senenging ati yen

dianggep bodho (bungah ingaran cubluk) lan tetep bungah yen diina/ diece (sukeng
tyas yen den ina). Ing kene uga aweh pamrayoga supaya kabecikan (puruita kang
9