Page 29 - ATT2_Fragment_UNITE 6

Précis grammatical

4. Zdania pytające 5. Zdania przeczące

 Zdań pytających używa się do zadawania pytań  Przeczenie można wyrazić w różny sposób:
lub proszenia o informację. Na końcu zdań pytają- – za pomocą ne… pas, ne… plus, ne… jamais,
cych stawia się znak zapytania i mają one intona- ne… aucun, ne… personne, ne… rien, aucun…
cję wznoszącą. ne…, personne ne…, rien ne…
Est-ce que ça vous chatouille, ou est-ce que ça vous Mary a bien cuit les pommes de terre, cette fois-ci.
grattouille ? La dernière fois elle ne les avait pas bien fait cuire.

 Jules Romains, Knock ou le Triomphe Je ne les aime que lorsqu’elles sont bien cuites.
de la médecine.
 Eugène Ionesco, La Cantatrice chauve.

 Konstrukcja pytania zamkniętego (odpowiedź Uwaga! ne... que nie jest typowym przeczeniem
na nie brzmi oui lub non) zależy od sytuacji komu- i ma takie samo znaczenie jak seulement.
nikacyjnej i stylu wypowiedzi: – za pomocą ni... ni... wprowadzającym dwa
zdania przeczące lub dwie możliwości w jednym
– w stylu nieformalnym pytanie jest zbudowane zdaniu przeczącym;
jak zdanie twierdzące, ale kończy się znakiem za-
pytania i ma intonację wznoszącą; Il n’avait ni famille ni amis.
Tu sors ce soir ? – za pomocą przysłówków non oraz pas.
Il part en juillet et non en août.
albo używa się w pytaniu partykuły est-ce que; Il y a du sel, mais pas de poivre.
Est-ce que tu sors ce soir ?
 Miejsce przeczenia w zdaniu zależy od formy
– w stylu formalnym stosuje się inwersję, czyli za- czasownika w zdaniu:
mianę miejscami podmiotu i orzeczenia;
Sors-tu ce soir ? – gdy czasownik jest w czasie prostym, części
przeczenia stawia się odpowiednio przed i po nim;

 Pytanie otwarte zaczyna się zaimkiem pyta- Louison: – Là, là, mon papa, ne pleurez point tant ; je ne
jącym: zaimkiem rzeczownym (np. qui), zaim- suis pas morte tout à fait.
kiem przymiotnym (np. quel) lub przysłownym  Molière, Le Malade imaginaire.
(np. comment). – gdy czasownik jest w czasie złożonym, części prze-

W języku nieformalnym w pytaniu otwartym czę- czenia stawia się przed i po czasowniku posiłkowym;
sto występuje inwersja podmiotu i orzeczenia, Bien sûr, on n’a pas pu beaucoup dormir ; il y en avait
często też słówko pytające stawia się na końcu un qui pleurait tout le temps et qui disait qu’il voulait
zdania. Może też stać na początku zdania – wów- rentrer chez son papa et sa maman.
czas dodaje się po nim zwrot est-ce que.  Jean-Jacques Sempé et René Goscinny,
Les Vacances du Petit Nicolas.
Comment a-t-il fait ?
– gdy czasownik jest w bezokoliczniku, obie czę-
Il a fait comment ?
Comment est-ce qu’il a fait ? ści przeczenia stawia się przed nim.
Cette rusée petite fille s’obstine à ne pas dire : « Mère-
grand, que vous avez de grandes dents ! »
 Pierre-Henri Cami, Le Petit Chaperon vert.
Uwaga! W języku potocznym, szczególnie w języ-
ku mówionym, często pomija się ne. Taka
skrócona forma przeczenia jest jednak
niepoprawna.

J’ai pas soif.

118 Cent dix-huit