Page 21 - LỜI VÀNG TỔ HUỆ NĂNG - Đặng Hữu Trí

20 | Lời vàng Tổ Huệ Năng

Caùc ngaøi Töø Giaùc , Trí Chöùng noái tieáp nhau vaøo
(2)
(1)
Trung Hoa, cuõng chæ truyeàn baù Thieân Thai giaùo, Maät thöøa,
coøn Thieàn moân töø tröôùc ñaõ ñöôïc phoå bieán roäng roài. Theá
neân dieäu chæ cuûa vieân ñoán , toâng chæ cuûa tam maät , nhö
(3)
(4)
aùnh saùng toûa chieáu khaép nôi, giaùo phaùp laïi ñöôïc hoaøn bò
ñaày ñuû, hôn 300 naêm sau maø roàng ñaõ thaønh, maét coù theå

1. Töø Giaùc Vieân Nhaân (794-864): Toå cuûa phaùi Sôn Moân thuoäc Thieân Thai toâng
Nhaät Baûn, soáng döôùi thôøi ñaïi Bình An, ngöôøi vuøng Haï Daõ ([Shimotsuke],
thuoäc huyeän Leä Moäc [Tochigi]), tuïc danh laø Nhaâm Sinh. Caùc tröôùc taùc cuûa
sö ñeå laïi cho haäu theá coù Kim cang ñaûnh kinh sôù 7 quyeån, Toâ taát ñòa kinh sôù
7 quyeån, Hieån döông ñaïi giôùi luaän 8 quyeån.
2. Trí Chöùng Vieân Traân (815-891): Vò taêng cuûa Thieân Thai toâng Nhaät Baûn,
soáng döôùi thôøi ñaïi Bình An, thuïy hieäu laø Trí Chöùng ñaïi sö, xuaát thaân vuøng
Taùn Khi ([Sanuki], thuoäc huyeän Höông Xuyeân [Kagawa] ngaøy nay), tuïc
danh laø Hoøa Khí. Tröôùc taùc cuûa sö coù Ñaïi Nhaät kinh chæ quy 1 quyeån,
Giaûng dieãn Phaùp hoa nghi 2 quyeån, Thoï quyeát taäp 2 quyeån.
3. 圓頓 (vieân ñoán): YÙ cuûa vieân maõn mau choùng ñaày ñuû, töùc heát thaûy vieân maõn
khoâng thieáu soùt, laáy taâm cuûa vieân maõn mau choùng ñaày ñuû maø laäp töùc ñeán
ñöôïc coõi ngoä, töùc ñöôïc mau choùng thaønh Phaät, cho neân coù “vieân ñoán Nhaát
thöøa”, “vieân ñoán chæ-quaùn”, xuaát hieän nhöõng teân goïi naøy ñeàu laø nghóa cuûa
Thieân Thai giaùo noùi. Laïi phaùp quaùn cuûa vieân ñoán aáy goïi laø vieân quaùn, ngoaøi
ra, trong caùc toâng phaùi khaùc, giaùo phaùp cöùu caùnh hoaëc tu haønh roát raùo cuõng
ñeàu goïi laø vieân ñoán.
4. Chæ cho 3 nghieäp bí maät, töùc thaân maät, khaåu maät vaø yù maät. Khaåu maät cuõng
goïi laø ngöõ maät vaø yù maät cuõng goïi laø taâm maät, töø “tam maät” chuû yeáu do Maät
giaùo söû duïng. Theo söï giaûi thích cuûa Maät giaùo thì 3 nghieäp cuûa Phaät thuoäc
veà duïng ñaïi (taùc duïng cuûa chaân nhö) trong 3 ñaïi theå-töôùng-duïng. Taùc duïng
aáy raát saâu xa nhoû nhieäm, söï nghó löôøng cuûa phaøm phu khoâng theå naøo bieát
ñöôïc, haøng Boà-taùt Thaäp ñòa, Ñaúng giaùc cuõng khoâng theå thaáy nghe, cho neân
goïi laø tam maät.