Page 64 - STK Mot so van de co ban ve che dinh cac giai doan co y thuc hien toi pham va dong pham trong LHS VN
P. 64
63
Thứ nhất, 14 điều luật quy định tội phạm mới đã đƣa phạm tội có tổ chức
là tình tiết tăng nặng khung hình phạt (Điều 118, 127, 158, 170, 171, 189, 190,
226, 233, 251, 266, 267, 268, 280).
Thứ hai, bổ sung phạm tội có tổ chức là tình tiết tăng nặng định khung
hình phạt của 19 điều luật quy định các tội phạm tƣơng ứng trong Bộ luật hình
sự năm 1985 (Điều 104, 122, 123, 124, 125, 126, 135, 140, 143, 164, 165, 176,
221, 245, 254, 255, 283, 290, 306).
Thứ ba, tình tiết phạm tội có tổ chức từ chỗ đƣợc quy định chung trong
cùng một điểm với tình tiết có tính chất chuyên nghiệp trong Bộ luật hình sự
năm 1985 đã đƣợc tách riêng quy định tại điểm a khoản 2 của 9 điều luật (Điều
120, 133, 134, 136, 138, 153, 156, 160, 250).
Dựa vào các căn cứ khác nhau có thể có các cách phân loại các hình thức
đồng phạm khác nhau, nhƣ căn cứ vào đặc điểm của sự liên kết về mặt chủ
quan của những ngƣời đồng phạm có cách phân loại giữa hình thức đồng phạm
có thông mƣu trƣớc và hình thức đồng phạm không có thông mƣu trƣớc hoặc
căn cứ vào đặc điểm của sự liên kết về mặt khách quan có cách phân loại giữa
hình thức đồng phạm giản đơn và hình thức đồng phạm phức tạp hoặc căn cứ
vào đặc điểm của sự liên kết cả về mặt chủ quan và khách quan có cách phân
loại giữa phạm tội có tổ chức và hình thức đồng phạm khác.
Theo đó, phạm tội có tổ chức đƣợc định nghĩa là hình thức đồng phạm
có sự câu kết chặt chẽ giữa những người cùng thực hiện tội phạm. Vì thế phạm
tội có tổ chức phải có những dấu hiệu đặc trƣng chung của đồng phạm. Tuy
nhiên, phạm tội có tổ chức không phải là một hình thức đồng phạm thông
thƣờng mà là một hình thức đồng phạm đặc biệt.
Đây là lần đầu tiên trong lịch sử pháp luật Việt Nam, phạm tội có tổ
chức đƣợc quy định trong một điều luật. Nó không chỉ giúp cho mọi ngƣời
nhận thức đƣợc phạm tội có tổ chức là gì mà còn tạo cơ sở pháp lý cho việc
xác định trách nhiệm đối với những ngƣời tham gia trong hình thức phạm tội
này và cao hơn thế nó đã phản ánh tính chất nguy hiểm đặc biệt của hình thức
phạm tội có tổ chức, thể hiện thái độ nghiêm khắc của nhà nƣớc đối với những
ngƣời tham gia. Tính chất đặc biệt của hình thức đồng phạm này đƣợc đặc
trƣng bởi dấu hiệu“có sự câu kết chặt chẽ giữa những người cùng tham gia
thực hiện tội phạm”. Đây là điểm khác biệt cốt yếu nhất nói lên tính chất nguy
hiểm cho xã hội cao hơn của phạm tội có tổ chức so với các hình thức đồng
phạm khác. Đặc điểm này vừa thể hiện mức độ liên kết chặt chẽ về mặt chủ