Page 101 - SCK Mot so va de ve thua ke theo quy dinh cua phap luat VN
P. 101
Để xác định 2/3 suất của một người thừa kế theo pháp luật ta phải giả định rằng:
nếu không có di chúc thì khối di sản này sẽ được chia như thế nào. Bởi vậy, phải
lấy toàn bộ di sản thừa kế (bao gồm cả phần di tặng và phần di sản dùng vào việc
thờ cúng) chia cho tất cả những người thừa kế theo pháp luật để xác định 2/3 suất
của một người thừa kế theo pháp luật. Có như vậy mới bảo đảm được quyền lợi
của những người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc.
Thứ hai, thứ tự việc cắt giảm phần di sản chia thừa kế, di tặng và di sản
dùng vào việc thờ cúng để đảm bảo quyền lợi của người thừa kế không phụ thuộc
vào nội dung di chúc.
Di sản thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc không phải là một
khoản nợ của người để lại di sản. Vì nếu coi đây là một khoản nợ (là nghĩa vụ tài
sản) của người để lại di sản thì nó phải được thanh toán theo thứ tự ưu tiên được
quy định tại Điều 658 của BLDS năm 2015. Do đây không phải là nghĩa vụ tài
sản của người chết để lại, nên phần di sản chia thừa kế sẽ không phải đem ra thanh
toán cho phần di sản này trước tiên. Để đảm bảo quyền lợi của người thừa kế
không phụ thuộc vào nội dung di chúc, trong trường hợp người lập di chúc không
cho hoặc cho hưởng ít hơn 2/3 suất của một người thừa kế theo pháp luật thì cả
di sản chia thừa kế, di tặng và di sản dùng vào việc thờ cúng sẽ bị cắt giảm đồng
thời và theo tỷ lệ.
Thứ ba, những người không có quyền hưởng di sản, người bị người để lại di
chúc truất quyền hưởng di sản, người từ chối quyền hưởng di sản, người thừa kế
chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người để lại di sản có được coi là nhân
suất để tính một suất thừa kế theo luật không.
Những người không có quyền hưởng di sản bao gồm cả những người thừa
kế theo pháp luật và những người thừa kế theo di chúc. Nhưng để được coi là một
nhân suất để tính một suất theo luật thì ta chỉ xem xét nếu họ là người thừa kế
theo pháp luật của người lập di chúc. Đây là những người đáng lẽ được hưởng di
sản nhưng do có những hành vi trái pháp luật, trái đạo đức nên pháp luật không
cho họ hưởng di sản. Theo Điều 621 BLDS năm 2015, những người này bao gồm:
Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi
ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng
danh dự, nhân phẩm của người đó; Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi
dưỡng người để lại di sản; Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng
người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người
thừa kế đó có quyền hưởng; Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản
99