Page 186 - Asia Tenggara dalam Kurun Niaga 1450-1680 Jilid I - Tanah di Bawah Angin - Anthony Reid
P. 186

ASIA  E N G G A R A   O ALA   M   KURUN N IA G A   1450-1680
                                            T


                           K e t e n t u a n - k e tentuan  hukum  Asia  T e n g g a r a   berisi  s e j u m l a h   jalan  y a n g

                  dapat  m e m b u a t   o r a n g   menjadi  budak.  Ini  dapat  dib u at  sistematis  s e b a g a i

                  b e r i k u t :

                       1.  Mewarisi status budak o r a n g t u a ,


                      2.  D i j u a l   m e n j a d i   budak o l e h   o r a n g t u a ,   suami, atau diri sendiri,

                      3.  Terta w an d a l a m   p e r a n g


                      4.  H u k u ma  n   p e n g a d i l a n   (atau k e t i d a k m a m p u a n   u n t u k   m e m b a y a r   denda)

                      5.  G a g a l   m e m b a y a r   u t a n g .





                  T a b e t   3.  O n g k o s   upah dalam hitungan h a r g a   b e r a s





                                                                              U p a h  rae:a·r a ta betas   U p a h   s e b a g a j
                   Lokasi         Sum her          Up:ih h a r ia n             dalam gant a n g *    k c l i p a t a n   kcbutuhan
                                                                                                       b e r a s   setiap hari

                   Mara . b a n    Bouch on        1,00  vs (p<ndempul)              130,0                  65 0 , 0
                                                         i
                        t
                    1512          1979:  142-143   0 ,0 5   vi s (buruh)              6 ,5                   3 2 ,5

                   M e l aka      tvianguin        diba)'>f dengan bens               4,0                    2 0 ,0
                    1519          198 3 : 212·2!3   (pengrajin)                       0 ,5 4                 2.1
                                                   (tcnaga bud a k)
                    Bantcn 15 9 6    L o d c w yc k sz    1.000 cash (budak)          3 ,0                   15,0
                                  1598:  129

                    Manila   1590  Sala zar 1590:   1  re al  (o r a n g   Cin a )    12, 0                  60 ,0
                                  229
                   Jambi 16 15    EiC              12  pcni +  makanan                3 ,4                   17,0
                                  M e r c hants    (orang Cina)
                                  1615: 201

                    Acch 1 642    Willemsz         1,5   mos (tukang ka )'U           4,5                    2 2 ,5
                                  1542: 5 0 8 - 5 2 0    Cina)
                                                   0 , 7 5   mas (tenaga budak)
                                                   l mas (pcmbuat " • P l             2,2                    11,0
                                                   1 fu a n g  (buruh T h a i )       3,0                    15,0
                   A u t t h a y a    Smith 1974:                                     8 ,0                   4 0 ,0
                    16>5          316

                  •    sa t u  g <l nt :a ng (1,7 5   lite r )   bcras be r a t n y a seki t a r   3, I  kg, auu li ma kal i  kon sumsi  s c t iap h a ri  seorang pekerja
                      dewas.i.




                           Utang  merupakan p e n y e b a b   utama p e r b u d a k a n ,  a p a k a h   m e l a l u i   k e g i a t ­

                  an  d a g a n g ,   ketidakmampuan  m e m b a y a r   mas  k a w i n ,   k e g a g a l a n   p a n e n   a t a u

                  malapetaka  l a i n n y a ,  atau  l e w a t   judi.  P e r b u d a k a n   bisa  ju g a  dilihat  s e b a g a i





                                                                    150
   181   182   183   184   185   186   187   188   189   190   191