Page 163 - เมืองลับแล(ง)

ราชาภิเษกสมรส ฝ่ายเจ้าเมืองลับแลก็ถวายบังคมลากลับเมืองลับแล เพื่อเตรียมตัวและจัดสถานที่รับขันหมาก

จากพระมหากษัตริย์พระนครนาคพันธ์สิงหนวัติโยนกชัยบุรีศรีเชียงแสน

เรื่องที่ ๗ พระเจ้าฟ้าฮ่ำราชกุมารเสด็จมาครองเมืองลับแล

้
้
พระเจ้าเรืองธิราช พระราชบิดาก็ตรัสสั่งให้อำมาตย์ราชมนตรีเตรียมพลชาง พลม้า พลเดนเทาบทจร
ิ
็
สินสอดทองหมั้นครอบถ้วนทุกอย่างถึงกำหนดมงคลฤกษ์ พิธีการยกขันหมากหลวงแล้วก็กรีฑากองพลเสดจ
ี
กระบวนพยุหยาตราออกจากพระนครนาคพันธ์สิงหนวัติโยนกชยบุรีศรีเชยงแสน ตรัสสั่งให้ราชทตถือสารโดย
ั
ู
พลม้าออกหน้า ข้ามเขาลงห้วยขึ้นเขาน้ำตกลงถึงต้นเกลือมาบอกเจ้าเมืองลับแลก่อนจึงได้เตรียมการรับเสด็จ
อย่างใหญ่โตมโหฬาร ขัดราชวัตร ปักฉัตร ปักธง ติดตุงยาวตุงสาย ปลูกต้นกล้วย ต้นอ้อย จุดประทีปดวงไฟ

น้ำมันยาง สว่างไสว มีคนยืนเฝ้าเวรยาม
ั
ื
ี่
ั
ถือพัดโบก จามร อยู่เป็นแถว ปูผ้าขาวตั้งแต่บ้านต้นเกลอจนถึงพลบพลาทประทบพัก บ้านปันแหวน
็
ซึ่งเป็นสัญลักษณ์อยู่ถึงปัจจบันนี้ ต้นเกลือหมายความว่าตั้งต้นปูผาขาวรับเสด็จ เมื่อขันหมากหลวงเสดจมาถึง
ุ
้
พลับพลาแล้วก็รีบมอบแหวนหมั้นให้เจ้าสาว จึงได้ชื่อว่า บ้านปันแหวนหมายความว่ามอบแหวนหมั้นให้กับ
เจ้าสาวเร็ว อีกบ้านหนึ่งคือ บ้านแสนสิทธิ หมายความว่า ฝ่ายเจ้าสาวแสนที่จะดีอกดีใจกันทั่วเมืองลับแล
พอได้อุดมมงคลฤกษ์งาม ยามดี วันดี ขบวนแห่ขันหมากหลวงก็เสด็จกระบวนพยุหยาตราออกจาก
พลับพลา บ้านปันแหวนไปสู่บ้านเจ้าสาว ณ บ้านเชียงแสน ถึงแล้วเฒ่าแก่ฝ่ายเจ้าบ่าว เจ้าสาวก็จัดเครื่อง

ขันหมากนำไปที่ม่อนอาฮักษ์ หลกเมืองศาลปู่พญาแก้ววงษ์เมือง (ข้างฝายหลวง) เซ่นปู่เสร็จแล้วก็เริ่มประกอบ
ั
พิธีราชาภิเษกสมรส ระหว่างพระเจ้าฟ้าฮ้ามราชกุมารกับเจ้าสาวสุมาลีและเจ้าสุมาลา เป็นพระมหากษัตริย์
่
ครองเมืองลับแลประมาณเมื่อ พ.ศ. ๕๑๓ ตามคำบอกเลาของคนโบราณเป็นสองนัย ๆ หนึ่งว่าพระเจาฟ้าฮ้าม
้
ราชกุมาร และมเหสีทั้งสององค์ สร้างวังอยู่ที่บ้านท้องลับแล มีควาย มีช้างมาก แต่งตั้งให้ขุนนางผู้ใหญ่

บริหารงานกสิกรรมต่างพระเนตร พระกรรณ

ฝ่ายนอกมีขุนช้าง ขุนควาย ขุนนา ขุนไร่ ขุนสวน ขุนช้างให้ควบคุมดูแลเลี้ยงช้างอยู่ที่บ้านคอกช้าง ขุน
ควายให้ควบคุมดูแลเลยงควายอยู่ที่บ้านคอกควาย ขุนนาให้ควบคุมดูแลการทำนาอยู่ที่ทุ่งนาลับแล ขุนไร่ – ขุน
ี้
สวน ให้ควบคุมดูแลการทำไร่ ทำสวน อยู่ที่ห้วยปู่เจ้า
ฝ่ายในมีขุนวัง ขุนคลัง ขุนเวียง ขุนวังตั้งบ้านอยู่ประตูวังข้างใต้มีหน้าที่ดูแลรักษาท้องพระโรง ปราสาท

ั้
ราชมณเฑียร ขุนคลัง ตงบ้านอยู่หน้าประตูกลางมีหน้าที่ดูแลรักษาทรัพย์สินของหลวง ขุนเวียงตั้งบ้านอยู่
ประตูข้างเหนือ มีหน้าที่รักษาความปลอดภัยขอบเขตกำแพงเวียง

นัยที่สอง ว่าพระบรมราชวังของพระเจ้าฟ้าฮ้ามราชกุมาร เจ้าครองเมืองลับแลอยู่ตรงวัดป่าแก้วเรไร
คือ วัดเจดีย์คีรีวิหาร ซึ่งยังมีคูเวียงเป็นพยานหลักฐาน อยู่ทางทิศตะวันออกของวัดพระบรมราชวัง มีคูล้อมรอบ

การวิเคราะห์วรรณกรรมเมืองลับแล
หน้า ๑๓