Page 352 - เมืองลับแล(ง)

๓) ในกรณีที่ “สมเด็จพระบรมไตรโลกนารถให้พระเจ้าแผ่นดินเสวยราชสมบัติพระนครศรีอยุธยา ทรง

พระนามสมเด็จพระบรมราชา” นั้น มิได้ระบุชี้ชัดว่า “พระบรมราชา” มีความสัมพันธ์อย่างไรกับสมเด็จพระ
็
์
บรมไตรโลกนารถ ซึ่งอาจเป็นพระราชโอรสองคใหญ่หรืออาจเป็นสมเดจพระอนุชาธิราช (น้องชาย) จงมีความ
ึ
คลุมเครือว่า “พระบรมราชา” กับ “พระอินทราชา” เป็นคนละองค์กัน

ดังนั้นเมื่อเปรียบเทียบตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่และพงศาวดารอยุธยา จึงต่างกันและมีการกล่าวถึง

เหตุการณ์สงครามใน พ.ศ. ๑๙๙๙ ไว้อย่างรวบรัดและกล่าวว่าพระอินทราชาได้ตีทัพพระญาเถียน (ยุธิษฐระ)
ิ
แตกพ่ายแพ้ไป ทั้งที่ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ระบุว่าพระญายุธิษฐิระมีชัยชนะในครั้งนี้ และมิยอมกล่าวถึง
เหตุการณ์ใน พ.ศ. ๒๐๐๒ ที่เป็นความพ่ายแพ้ของฝ่ายอโยธยาเอง ซึ่งถือเป็นการเสียเกียรติของฝ่ายตนเอง

่
อย่างมากที่พ่ายแพ้ให้กับฝายล้านนา

เมื่อเสร็จศึก เจ้าพระญาติโลกราชได้ให้รางวัลแก่แม่ทัพทั้งหลาย สำหรับพระญาสองแคว ตำนาน

พื้นเมืองเชียงใหม่ ได้บอกว่า “หื้อเมืองงาว กาว เมืองแปลทังแฅว่นทังฟ่อน ทังคราว(=ขนาด, รุ่นราว, ครั้ง,

หน, วิธีการเคลื่นย้ายสัมภาระ, เสมอกัน, เท่ากัน)น้ำ คราวบกเปนราววัลแก่เจ้าพระญาสองแฅว เพราะ
พระญาสองแฅวอาสาไพชนช้าง ๓ ตัวหั้นแล” เจ้าพระญาติโลกราชได้ให้พระญายุธิษฐิระกำกับดูแลเมืองงาว

เมืองกาว (น่าน) เมืองแปล (แพร่) ทั้งแคว่น (=ทุกตำบล) ทั้งฟ่อน(=ทุกแห่งหน) ทั้งดินแดนทางบกจรดทางน้ำ

่
โดยมีเมืองพะเยาเป็นศูนย์กลางในการบัญชาการควบคุมทรัพยากรทั้งหลาย ซึ่งใน ชินกาลมาลีปกรณ์ ได้กลาว
ว่า

เจ้านครพะเยาพระนามว่า ยุทธสัณฐิระ ทรงอัญเชิญพระพุทธรูปแก่นจันทร์มาประดิษฐานบูชาใน
วิหารวัดดอนชัย คือ ณ ปีชวด จุลศักราช ๘๑๘ พระศาสดาปรินิพพานล่วงแล้วได้ ๒๐๐๐ ปี

พระพุทธรูปแก่นจันทร์ประดิษฐานอยู่ในพระวิหารวันดอนชัย

จากข้อความนี้จะตรงกับ พ.ศ. ๑๙๙๙ (นับปีอย่างปัจจุบัน) พระเจ้าแก่นจันทร์อยู่ที่วัดดอนชัยในเมืองพะเยา

ตั้งแต่ พ.ศ. ๑๙๙๙ ดังนั้นพระญายุธิษฐิระ จึงครองพันนาพูคาตั้งแต พ.ศ. ๑๙๙๔ - ๑๙๙๙ เป็นระยะเวลา ๕
่
ปี เมื่อ พ.ศ. ๑๙๙๙ เจ้าพระญาติโลกราชจึงแต่งตั้งให้เป็น “เจ้าสี่หมื่น” มาครองเมืองพะเยา จึงได้ควบคุมเมือง
งาว เมืองแพร่ เมืองน่าน (กลุ่มล้านนาตะวันออก) การที่พระญายุธิษฐิระได้ครองเมืองพะเยาและมี

ผลประโยชน์เหนือเมืองต่างๆ ทได้รับให้กำกับดูแลนั้น เนื่องจากขณะนั้นพึ่งรวมเอาดินแดนทั้งสามเมืองมา
ี่
ขึ้นกับเมืองเชียงใหม่ ใหม่ๆ เจ้าพระญาติโลกราชคงเห็นว่าพระญายุธิษฐิระเป็นเจ้านายราชวงศ์สุโขทัยมาแต ่
ึ
่
เดิมและมีความสัมพันธ์กับเมืองเหลานี้มาก่อน การบำเหน็จดินแดนเหลานี้ให้แก่พระญายุธิษฐิระจงเทากับเป็น
่
่
แผนการในการปกครองดินแดนที่พึ่งได้มาใหม่อย่างชาญฉลาด
มหาสรีธัมมติโลกราชะ : ติโลกราชกับอำนาจเหนือดินแดนเหนือล่าง

หน้า ๖๔