Page 297 - หนังสือเมืองลับแล(ง)
P. 297
นายกรัตนะ (=ขุนพลแก้ว) [ที่กล่าวไว้ใน เตภูมิกถา ของพญาลิไท เมื่อ พ.ศ. ๑๘๘๘] อีกทั้งเจ้าพระญาติโลก
ราช ยังเป็นผู้ปกครองเมืองนพบุรีศรีนครพิงค์เชียงใหม่ ซึ่งสมมุติเป็น เมืองแก้ว ด้วย
แต่ในทางประวัติศาสตร์มักพบว่ามีการใช้คำนำหน้าพระนามว่า “พระเจ้า” เป็นคำเฉลิมพระนามว่า
“พระเจ้าติโลกราช” ซึ่งตามธรรมเนียมจารีตไทโบราณจะเรียกพระพุทธรูปและพระพุทธเจ้าว่า “พระเจ้า”
้
และตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ได้กล่าวถึงที่มาแห่งการเฉลิมพระนามว่า พระเจ้า จากที่พระญายุทธิษฐิระ เจา
ี
ั่
เมืองสองแคว ขอพึ่งพระบรมโพธิสมภาร จึงรับเป็น ลูก เมื่อมาถึงเมืองเชยงใหม่ จึ่งกราบทูลว่า “...ดงพระญา
ิ่
ใต้ ผู้น้อยบ่ดาย ยังเรียกว่า พระเจ้า นา แต่นี้เมือหน้า ตูข้าจักพิทูลเจาเหนือหัวว่า พระเจ้า ชะแลว่าอั้น จงว่า
้
้
พระเปนเจ้าแต่นั้นมาแล” ดังนั้นจึงปรากฏว่ามีการใช้พระนามว่า พระเจ้า นำหน้าพระนามกษัตริย์ลานนาแต ่
เพียงพระองค์เดียว ดังนั้น เมื่อพระยาประชากิจกรจักร (แช่ม บุนนาค) รวบรวมและเรียบเรียง พงศาวดาร
โยนก พิมพ์ลงในหนังสือวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๔๑ – ๒๔๔๒ เป็นตอน ๆ ต่อมาได้เรียบเรียงใหม่แล้วรวมพิมพ์เป็น
เล่มเพื่อเผยแพร่ใน พ.ศ. ๒๔๕๐ ได้ใช้พระนามว่า “ฝ่ายพระเจ้าติโลกราชซึ่งยกทัพหลวงไปตีเมืองพงนั้น...”
และในการเขียนงานด้านประวัติศาสตร์จึงมักใช้พระนามของพระองค์ว่า “พระเจ้าติโลกราช” ตาม พงศาวดาร
โยนก นั่นเอง
แม้ชื่อนี้จะคล้ายกับเจ้าเมืองนครศรีธรรมราชผู้หนึ่งที่ ตำนานเมืองนครศรีธรรมราช ได้ออกชื่อว่า
“พญาศรีธรรมโศกราช สุรินทรราชาสุรวงศ์ธิบดี ศิริยุธิษเถียร อภัยพิริยปรากรมพาหุ เจ้าพระยา
นครศรีธรรมราชมหานคร”
มหาสรีธัมมติโลกราชะ : ติโลกราชกับอำนาจเหนือดินแดนเหนือล่าง
หน้า ๙
